Page 25 - กาพย์เห่เรือ
P. 25
- การสัมผัสพยัญชนะ
สัมผัสพยัญชนะจะท าให้เสียงของค้าประพันธ์แต่ละวรรคสัมผัสคล้องจอง ให้ความรู้สึกไพเราะฟัง
แล้วรื่นหู ในบทพระราชนิพนธ์ของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรทั้งกาพย์และโคลง จะแพรวพราวด้วยสัมผัสพยัญชนะเช่น
ดนตรีมี่อึงอล ก้องกาหลพลแห่โหม
โห่ฮึกครึกครื้นโครม โสมนัสชื่นรื่นเริงพล
การเลียนเสียงธรรมชาติ
การสร้างค าของกวีที่จะสื่อให้ผู้อ่านมองเห็นภาพพจน์ ได้อารมณ์ ความรู้สึก โดยใช้ค าที่เลียนเสียง
ธรรมชาติ เป็นความงามของภาษาในบทประพันธ์ กระตุ้นให้ผู้ฟังมองเห็นภาพซึ่งเป็นสถานการณ์ที่ปรากฏในบทกวี
จากตัวอย่างในกาพย์เห่เรือบทสัมผัสพยัญชนะที่ผ่านมา ผู้อ่านหรือผู้ฟังจะจินตนาการถึงเสียงดนตรีของขบวนเสด็จ
ที่มีคนจ านวนมาก ดังก้องครึกโครม อื้ออึง ค้าว่า โครม เป็นการเลียนเสียงธรรมชาติ
ตัวอย่างเช่น
เรือครุฑยุดนาคหิ้ว ลิ่วลอยมาพาผันผยอง
พลพายกรายพายทอง ร้องโห่เห่โอ้เห่มา
บทนี้เป็นการเลียนเสียงธรรมชาติที่ท้าให้ความรู้สึกคือค าว่า ร้องโห่เห่โอ้เห่ ซึ่งเลียนเสียงธรรมชาติการเห่เรือ
เหมือนให้ผู้อ่านเข้าร่วมกระบวนเห่ด้วยตนเอง