Page 183 - ดับตัวตนค้นธรรม2566
P. 183
“พิจารณาสภาวธรรม” นั้นคืออะไร ? การพิจารณาสภาวธรรมที่เกิดข้ึนท่ีเป็น ภาวนามยปัญญา ก็คือพิจารณาอาการของกาย อาการของเวทนา ลักษณะของจิต และสภาวธรรมที่เกิดขึ้น อันนี้เป็นสภาวธรรมโดยตรงที่ผู้ปฏิบัติพึงพิจารณา กาหนดรู้ถึงความเปลี่ยนแปลง การเกิดข้ึน-ตั้งอยู่-ดับไปอยู่เนือง ๆ ที่สาคัญเลยก็คือว่า เวลายกจิตขึ้นสู่วิปัสสนา พอจิตว่าง จิตสงบ จิตเบาขึ้นมาแล้ว ผู้ปฏิบัติจะต้องมีเจตนาท่ีจะไปรู้อาการเกิดดับของอารมณ์ท่ีกาลังปรากฏ อยู่เฉพาะหน้า เพราะฉะน้ัน ต้องสังเกตว่าขณะน้ีมีอาการหรืออารมณ์อะไร ปรากฏขึ้นมา ถ้ามีอาการเต้นของหัวใจปรากฏขึ้นมา ก็เข้าไปตามกาหนดรู้ อาการเกิดดับของอาการเต้นของหัวใจ นั่นคือยกจิตขึ้นสู่วิปัสสนาโดยมี อาการเต้นของหัวใจเป็นอารมณ์วิปัสสนาหรือเป็นอารมณ์กรรมฐาน สังเกตว่า อาการเต้นของหัวใจมีการเกิดดับในลักษณะอย่างไร ต่างจากเดิมอย่างไร อาการเต้นของหัวใจ ถ้าเรียกตามอารมณ์วิปัสสนา ก็เรียกว่าเป็นอาการเกิดดับของกาย ที่ปรากฏเกิดขึ้นมา เพราะฉะน้ัน การยกจิตขึ้นสู่วิปัสสนาพิจารณาแบบน้ี ก็จะเห็นว่ากายน้ีมีการเกิดดับเปลี่ยนแปลงไป
อาการเกิดดับทางกายน้ีสาคัญอย่างไร ? อย่างท่ีเคยพูดมาแล้วว่า การกาหนดรู้อาการทางกายท่ีมีความเปลี่ยนแปลงเกิดดับ ซ่ึงตรงน้ีพูดถึง อาการเต้นของหัวใจ พออาการตรงกลางหายไป ว่างไป เบาไป โล่งไป ที่จริง
175
175
