Page 189 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 189
709
แต่การปฏิบัติธรรมนี่มีจุดมุ่งหมายเพื่ออะไร มีเป้าหมายคืออะไร เหมือนกับเราปฏิบัติธรรม อยาก ให้จิตสงบ อยากให้จิตว่าง อยากละความเครียด อยากนอนหลับสบาย เมื่อกี้นี้ได้ยินแว่ว ๆ ...ปฏิบัติแล้ว หลับดีจังเลย ตอนอยู่บ้านไม่หลับ พอนั่งสมาธิปุ๊บหลับ พออยากจะตื่น...แล้วก็หลับ ทั้ง ๆ ที่มานั่งปฏิบัติ ธรรม...ขอให้ตื่น เราจะรู้สึกว่า อ๋อ! นั่งแล้วหลับ แต่ก็ได้ประโยชน์ ประโยชน์ตรงที่ว่า สังเกตว่า เราปฏิบัติ ธรรมแลว้ ทา ไมหลบั งา่ ย คลา้ ย ๆ กบั หยบิ หนงั สอื ขนึ้ มาแลว้ หลบั เออ่ !อยากจะอา่ นหนงั สอื พอหยบิ หนงั สอื ขึ้นมาหลับทุกที พอไม่อ่านหนังสือ...นอนไม่หลับ เป็นอะไร บางอย่างที่เรารู้สึกว่า เอ่อ! พออยากจะทาอะไร ที่เป็นสาระเท่านั้นแหละ หลับก่อนแล้ว แต่ก็เป็นสาระ คือเป็นความดีอย่างหนึ่ง
ทีนี้การปฏิบัติธรรม ที่จริงถ้าเรารู้เหมือนกับ...เรา บางครั้งเรารู้สึกว่าปฏิบัติธรรมเพื่อการพัฒนา ป ญั ญ า ป ญั ญ า เ ก ยี ่ ว ก บั อ ะ ไ ร ท กุ ค น ม ปี ญั ญ า ก า ร ง า น อ ะ ไ ร ก ร็ เ้ ู ร อื ่ ง ร า ว ต ร ง น นั ้ ท กุ ค น ใ น น ี ้ ม ปี ญั ญ า ร ห้ ู น า้ ท ี ่ รู้เรื่องราวการงานของตัวเองเป็นอย่างดี แต่การงานหนึ่งที่เรากาลังทาอยู่นี้ งานอะไร เขาเรียกกรรม เรามา ทา กรรม รสู้ กึ ไหมวา่ มานงั่ ทา กรรมอะไรอยนู่ นี่ ะ กรรมอยา่ งหนงึ่ นะ เปน็ กรรมทดี่ มี าก ๆ คอื กรรมฐาน ไมใ่ ช่ กรรม...วิบากกรรม กรรมไม่ดีนะ คือกรรมฐาน เดี๋ยวพอพูดเรื่องกรรม ตกใจแล้ว
คือกรรมฐาน เป็นวิธีการพัฒนา พัฒนาสติสมาธิปัญญา ปัญญาตรงนี้นี่เป็นปัญญาที่สาคัญอย่างยิ่ง เพราะปัญญาที่รู้ถึงสัจธรรม รู้ถึงสัจธรรมของชีวิต รู้ถึงความเป็นไป และมีเป้าหมายเพื่อ...ดับทุกข์ ตรงนี้ ต้องเข้าใจนะว่า มีเป้าหมายเพื่อดับทุกข์ เวลาธรรมะ เวลาเราปฏิบัติธรรม นึกถึงธรรมะจะนึกถึงตอนไหน ตอนที่ไม่สบายใจใช่ไหม เอ่อ!ตอนที่ไม่สบายใจก็นึกถึงธรรมะ โอ!ดีหน่อย มีปัญญา แสดงว่ามีปัญญา ตอนเวลามีทุกข์ขึ้นมานึกถึงธรรมะก่อน อันนี้เริ่มมีปัญญาแล้วนะ ถึงแม้ไม่รู้เรื่องก็ตาม เพียงแต่ว่ารู้สึกว่า เ อ อ่ ! อ ย า ก จ ะ เ อ า ธ ร ร ม ะ ม า แ ก ป้ ญั ห า ช วี ติ ข อ ง เ ร า ก บั บ า ง ค น พ อ ม ปี ญั ห า ข นึ ้ ม า ไ ม เ่ อ า แ ล ว้ ธ ร ร ม ะ จ ะ เ อ า แ ต ใ่ จ ไม่เอาธรรมะแต่เอาแต่ใจ เคยได้ยินไหม ตรงนี้คืออย่างหนึ่ง
ปัญญาตรงนี้ ทีนี้ว่า ปัญญาที่รู้อะไรที่ทาให้จิตเราไม่ทุกข์ รู้อะไรถึงจะไม่ทุกข์ ทาไมพระพุทธเจ้า ตรัสรู้...เรื่องอะไร เรื่องทุกข์ เหตุให้เกิดทุกข์ วิธีปฏิบัติเพื่อความดับทุกข์ แล้วรู้ว่าทุกข์ดับแล้ว เราเคยเห็น ไหมว่าทุกข์ดับแล้วเป็นอย่างไร เคยเห็นไหม อย่าบอกว่าไม่เคยสิ มีใครทุกข์ตลอดเวลา ใช่ไหม พอเราคิด คิดไกลเกิน คิดมากไป สังเกตไหมเวลาเราไม่สบายใจนี่นะ พอมีสติรู้ทันรู้ชัดแล้วความทุกข์มันหายไป เวลาความทุกข์หายไป จิตใจรู้สึกเป็นอย่างไร สบายนะ ทุกข์ดับหรือยัง ดับแล้ว แต่ไม่ใช่ดับสิ้นเชิง คนละ อย่างกันนะ
คือตรงนี้แหละที่เรารู้ที่เราควรรู้ว่า การรู้วิธีดับทุกข์ เรารู้วิธีการจัดการกับอารมณ์ตัวเอง ความรู้สึก ตัวเอง แล้วดับทุกข์อย่างไร ตรงนี้แหละ ทีนี้การที่เราจะดับทุกข์ได้...ให้เร็ว หรือดับอย่างสิ้นเชิง หรือเพื่อ พัฒนาไปเรื่อย ๆ เพื่อที่จะละทุกข์ เพื่อป้องกันความทุกข์ที่จะเกิดขึ้น เราทาอย่างไร เพราะฉะนั้นเราจึงมา เจริญกรรมฐานกัน
การเจริญกรรมฐานก็มีอยู่ ๒ อย่างใหญ่ ๆ คือสมถกรรมฐานกับวิปัสสนากรรมฐาน สมถกรรมฐาน เราจะมุ่งเน้นให้จิตเรามคี วามสงบอย่างเดียว สงบ ๆ ๆ ๆ สงบจากความคิด สงบจากอะไรทุกอย่างเลย
