Page 44 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การดูสภาพจิต
P. 44
564
กิน-ดื่ม-ทา-พูด-คิด ให้มีบรรยากาศรองรับอยู่เรื่อย ๆ การที่จะเห็นบรรยากาศตรงนี้ดูอย่างไร ? การที่จะ เห็นบรรยากาศนี้รองรับ เราต้องไม่ลืมว่าบรรยากาศตรงนี้คือ บรรยากาศของความรู้สึกหรือบรรยากาศ ของสภาพจิต เมื่อไหร่ที่รู้สึกว่าบรรยากาศหายไป เราก็กลับมาดูสภาพจิตว่าเป็นอย่างไร เพราะฉะนั้น ถ้า จิตเราแคบลง บรรยากาศหายไป เรากลับมาดูสภาพจิตบ่อย ๆ เราก็ทาจิตให้กว้างจนเป็นบรรยากาศได้ง่าย ขึ้น ๆ แค่ดูก็เป็นบรรยากาศเลย ต่อไปก็ไม่ต้องขยายแล้ว...
จับที่ความรู้สึกที่สงบก็รู้สึกชัดเลยว่าความสงบกว้างแค่ไหน จับที่ความรู้สึกเบาก็จะรู้สึกทันทีว่า เบาไม่มีขอบเขต จับที่ความรู้สึกสุขก็จะเห็นเป็นความสุขที่ห่อหุ้มตัวคลุมตัวหรือกว้างไปทั้งบรรยากาศ นี่คืออยู่ที่เจตนาในการสังเกต ธรรมชาติของจิตเราก็คือว่า ถ้าเราสนใจแคบ เขาจะอยู่แบบแคบ ๆ จิตก็ จะแคบ แต่ถ้ามีเจตนาที่จะรู้รอบด้าน จิตก็จะกว้างขึ้นเช่นเดียวกัน เราไม่ได้บังคับแค่สังเกตดูว่าสภาพจิต ตรงนี้เป็นอย่างไร แล้วสารวจดูรอบตัวว่าเป็นแบบนั้นด้วยไหม ข้างในสงบ รอบ ๆ ตัวสงบด้วยไหม กลาย เป็นความรู้สึกกว้างเขาออกไปโดยอัตโนมัติเช่นกัน นี่คือธรรมชาติของจิตเรา แต่ถ้าเราไปจ้องไปจดจ่ออยู่ แคบ ๆ เรากจ็ ะเหน็ แคจ่ ดุ เลก็ ๆ บรรยากาศขา้ ง ๆ กไ็ มเ่ หน็ เพราะธรรมชาตขิ องจติ เขารบั รไู้ ดค้ รงั้ ละอารมณ์ เราโฟกัสจุดไหนเขาก็รู้จุดนั้น อันนี้อย่างหนึ่ง
การที่เราให้อารมณ์ต่าง ๆ เกิดอยู่ในบรรยากาศ บรรยากาศตรงนั้นเป็นกาลังของสมาธิอย่างหนึ่ง เพราะทุกครั้งที่มีบรรยากาศรองรับจิตเราจะมีความสงบ การจะทาให้บรรยากาศของความรู้สึกสงบมี กาลังมากขึ้นคือ “ให้เข้าไป...แล้วนิ่งนิดหนึ่ง” นั่นคือการเพิ่มพลังต้องนิ่งนิดหนี่ง ถ้าเข้าไปแล้วไม่มี การนิ่ง เข้าไป เข้าไป เข้าไป... จากที่สงบอยู่ เขาจะกระจายออก ๆ บางไป จางไป ใสไป ค่อย ๆ คลายออก ไป... ความสงบหายไป เปลี่ยนเป็นความรู้สึกเบา ๆ บาง ๆ การที่เข้าไปแล้วมี “การเปลี่ยน” นั่นคืออาการ พระไตรลักษณ์ นั่นเป็นการดูสภาพจิต มีเจตนาที่จะรู้ถึงความเปลี่ยนแปลงของจิตดวงนั้น แต่ไม่มีเจตนา ที่จะเพิ่มพลังเพิ่มความหนาแน่นของความสงบ แต่เมื่อมีเจตนาที่จะทาให้ความสงบนั้นมีกาลังมากขึ้น ให้ เข้าไปในความสงบแล้วนิ่ง พอนิ่งแล้วความสงบหนาแน่นขึ้นไหม ? สังเกตดูนะ
ถ้าต้องการเพิ่มพลังของความสุข เข้าไปในความสุขแล้วนิ่งแบบเดียวกัน เพราะการนิ่งทุกครั้งจะ ทาให้จิตเรามีความตั้งมั่นมากขึ้น เป็นการเพิ่มกาลังสติ เพิ่มกาลังสมาธิ เพิ่มพลังมากขึ้น เต็มทั้งรูป เต็ม ทั้งบรรยากาศ เต็มทั้งสภาพจิต ลองดูนะ ให้ความรู้สึกเรากว้างเป็นบรรยากาศ นิ่ง...แล้วให้ความสุขเต็ม ความรู้สึก ก็ต้องให้เต็มท้ังบรรยากาศเช่นเดียวกัน ไม่ใช่เต็มแค่ข้างหน้า เพราะความรู้สึกอันนั้นกว้างแค่ ไหน ความสุขก็เป็นความรู้สึกใหม่ที่เกิดขึ้น เป็นจิตดวงใหม่ที่เกิดข้ึน เพราะฉะนั้น ให้เป็นแบบเดียวกัน รู้สึกทันที มีความตั้งมั่นขึ้น กว้างขึ้น เต็ม!
การที่จะเจริญพลังให้เต็ม คือ เต็มที่ความรู้สึก เต็มที่รูป บริเวณหทัยวัตถุเราจะรู้สึกได้ง่ายว่ามัน เต็มแล้ว แต่ถ้าข้างนอกตัว เราไม่รู้หรอกว่าเต็มแค่ไหน บางครั้งรู้แต่มันกว้างออกไป ความเต็ม คือ รู้สึกอิ่ม รู้สึกแน่นขึ้น ไม่โหวงเหวงไม่โหรงเหรง ไม่กลวง ๆ อันนั้นคือจิตที่เต็ม มีพลังขึ้นมา ว่างก็จริงแต่ไม่กลวง โปรง่ แตไ่ มก่ ลวง โปรง่ เบาแตม่ คี วามรสู้ กึ หนกั แนน่ ในตวั จติ ทโี่ ปรง่ เบาไมไ่ ดห้ มายความวา่ โปรง่ โลง่ ๆ แลว้
