Page 104 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การพิจารณาหัวข้อธรรม
P. 104
964
มา แลว้ ภาพนนั้ มคี วามหนา มคี วามทบึ มนี า้ หนกั เราจะบอกไดถ้ งึ วา่ เวลาคดิ แลว้ รสู้ กึ ไมด่ ี รสู้ กึ ไมส่ บายใจ นี่นะ ความคิดนั้นมีความหนา ความบาง ความหนัก หรือเบา ๆ โปร่ง ๆ ว่าง ๆ อันนี้คือสังเกตอย่างหนึ่ง ที่เป็นเบื้องต้น ที่พึงจะสังเกตรู้ได้
แล้วกาหนดรู้ความคิด ที่บอกว่ารู้ถึงความแตกต่างของอาการ ที่แตกต่างจากเดิม ในการกาหนดรู้ ความคิดแบบนี้...สภาวธรรมที่เกิดขึ้น พอรอบถัดไป ที่บอกกาหนดรู้แบบนี้ ไม่ใช่ว่าเรารู้อาการเกิดดับของ ความคิด แล้วไม่ให้ความคิดเกิด ถ้าไม่ให้ความคิดเกิด ก็คงไม่พูดถึงอาการเกิดดับของความคิด เรามักจะ ดับความคิด ดับ ๆ ความคิด ไม่อยากให้ความคิดเกิด แต่พอเกิดบ่อย ๆ พอดับ...บังคับไม่ได้แล้วเขาเกิด ขึ้นมา ก็จะเกิดความรู้สึกไม่สบายใจ
เพราะฉะนั้น หลักของวิปัสสนานี่นะ เมื่อมีความคิดเกิดขึ้นมา ที่บอกความคิดเกิดขึ้นมาแล้วเกิด ดับอย่างไร จากที่เขาค่อย ๆ เลือน เลื่อน ๆ ๆ เข้ามา กับเห็นว่าเขาผุดขึ้นมาเลย บางทีก็ อ้าว!รู้อีกที เกิด ขึ้นมาตอนไหนไม่รู้ พอรู้เขาดับไป พอรู้เขาจางไป พอรู้ดับไป อันนี้คือความแตกต่าง ทีนี้ว่าในบัลลังก์เดียว ในขณะที่เรานั่งกรรมฐานครั้งหนึ่งนี่นะ ความคิดเกิดซ้า ๆ เกิดมาซ้า ประมาณ...เรานั่ง ๑ ชั่วโมง แต่ความ คิดเกิดมาตั้ง ๒๐ นาที
ภายใน๒๐นาทีลองสงัเกตดูความคดิทเี่กดิขนึ้แตล่ะขณะๆถา้สนใจการเกดิดบัของความคดินะ สนใจอาการเกิดดับของความคิด ตรงนี้ก็เหมือนกัน ว่าการสนใจอาการเกิดดับของความคิด จะต้องรู้ว่า เรามีเจตนาที่จะรู้ ถึงการเกิดการดับของความคิด เรื่องราวที่คิด อย่างไรก็รับรู้ได้ว่าคิดเร่ืองอะไร แต่จุด โฟกัส หรือจุดสาคัญที่ต้องรู้คือ รู้ว่าคิดแล้วดับอย่างไร คิดขึ้นมาดับ ความคิดนี้มาดับอย่างไร ความคิดนี้ มาดับอย่างไร
เพียงแต่ว่า ความคิดก็จะใกล้กับเหตุ...ให้เราคล้อยตาม หรือเพลิดเพลินกับความคิด ความคิดเกิด ขึ้นมา มีเรื่องราวเพลิดเพลินได้อย่างไร เพราะคิดขึ้นมา รู้...สัมผัสถึงเรื่องราว รู้ถึงเรื่องราวที่เกิดขึ้น พอมี เรื่องราวเกิดขึ้น บางขณะก็จะมีเวทนาตามมา เวทนาที่อาศัยความคิดเกิดขึ้น เวทนาตรงนั้นคือมีความสุข บ้าง มีความสบายใจ มีความชอบเพลิดเพลิน เพลิดเพลินกับความคิด รู้สึกดีกับความคิด พอคิดเรื่องนี้ รู้สึกดี ๆ ๆ
แล้วก็ ตอนใหม่ ๆ ก็รู้ว่า...อาการเกิดดับของความคิด พอสักพัก ความคิดที่เกิดขึ้นเป็นความคิดดี แล้วรู้สึกดี ๆ ๆ ลืมสังเกตอาการเกิดดับของความคิด อันนี้ก็อย่างหนึ่ง อีกอย่างหนึ่งก็คือ พอมีความคิด ขึ้นมาแล้ว เป็นความคิดที่เข้ามารบกวน รบกวน รบกวนรู้สึกไม่ดี ๆ พอรู้สึกไม่ดี พยายามปฏิเสธความคิด แทนที่จะรู้อาการเกิดดับของความคิด ตรงที่ไม่ดีนี่นะ เราไปรู้อะไร นั่นคือรสชาติของความคิด หรือเวทนา ที่เกิดจากความคิด
ความรู้สึกที่ไม่ดี รู้สึกไม่สบายใจ รู้สึกอึดอัด รู้สึกหงุดหงิด รู้สึกราคาญ รู้สึกกระสับกระส่าย อัน นั้น คือลักษณะของความทุกข์อย่างหนึ่ง เขาเรียกว่าเวทนาทางจิตเกิดขึ้น พอเป็นแบบนี้ ก็ทาให้เรา...แทนที่
