Page 106 - ๕๐ ปี ๑๐๐ สัจธรรม-การพิจารณาหัวข้อธรรม
P. 106
966
เป็นเราไหม เป็นของเราหรือเปล่า อันนี้ในการกาหนดรู้ความคิด เจตนาที่จะรู้ ความคิดจึงเป็นสภาวธรรม เป็นอารมณ์เป็นสภาวธรรมอย่างหนึ่ง เหมือนกับลมหายใจของเรานี่นะ เหมือนอาการเดิน เหมือนอาการ เคลื่อนไหว เหมือนกันหมด เพราะเป็นธรรมชาติที่เกิดขึ้น
แตท่ บี่ อกวา่ ความคดิ มคี ณุ พเิศษกค็ อื วา่ พอเกดิ ขนึ้ มาเมอื่ ไหร่เปน็ อารมณภ์ ายในเปน็ เรอื่ งของจติ เพราะฉะนั้นเวลาคิดปุ๊บ รู้เรื่อง รู้เรื่องแล้วก็ทุกข์ รู้เรื่องแล้วมีเวทนาทางจิตเกิดขึ้นมา บางทีก็...พออารมณ์ นั้นมีกาลัง ก็กลายเป็นเวทนา เป็นสุขเวทนา เป็นทุกขเวทนา ที่บอกเป็นเวทนาทางจิต รู้สึกหงุดหงิดราคาญ ขนึ้ มา ไมพ่ อใจ ความคดิ ทเี่ กดิ ขนึ้ แตพ่ อเปน็ แบบนี้ สงิ่ ทตี่ อ้ งทา สงิ่ ทตี่ อ้ งทา กอ่ นกค็ อื วา่ เมอื่ มคี วามคดิ เกดิ ขึ้น แล้วมีความไม่สบายใจ รู้สึกไม่สบายใจ รู้สึกกระสับกระส่าย สิ่งที่ต้องละสิ่งที่ต้องดับ คือดับตัวความ ทุกข์ ความไม่สบายใจ ความรู้สึกกระสับกระส่าย เขาเรียกดับที่ตัวเวทนา
เพราะอะไร เวทนานั้นถ้ายังไม่ดับ เวทนามีความรู้สึกไม่สบายใจ ความคิดก็จะมากขึ้นเรื่อย ๆ เขา เรียกเป็นอาหาร ความไม่สบายใจ ความหงุดหงิด ความราคาญ ก็จะเป็นอาหารของการปรุงแต่งของจิต ที่ จะคิด ๆ ๆ ๆ ถ้าสติไม่ดี ก็จะปรุงแต่งไปเรื่อย ๆ ๆ ๆ แล้วยิ่งไม่สบายมากขึ้น ตรงนี้มันมี ๒ ส่วน ต้อง สังเกตให้ดีว่า เรื่องที่คิด กับความรู้สึกกระสับกระส่ายไม่สบายใจ ลองดูว่า อาการความรู้สึกที่ไม่สบายใจ อาการกระสับกระส่ายนี่นะ เกิดอยู่ข้างนอกหรือเกิดอยู่ข้างใน เกิดอยู่ใกล้ ๆ ตัว หรือเกิดอยู่ในตัว อันนี้ จุดหนึ่ง
แล้วอาการกระสับกระส่ายที่เกิดขึ้น เขาเป็นจุดแป๊บ แป๊บ แป๊บ เล็ก ๆ หรือวุบวับ วุบวับอยู่ หรือมี อาการเปน็ กอ้ นเปน็ แนน่ ขนึ้ มา แตถ่ า้ เรารสู้ กึ กระสบั กระสา่ ยนนี่ ะ ความรสู้ กึ ทไี่ มด่ ี เขาไมไ่ ด.้ ..อาจารยเ์ ฉลย อีกนะ คือเขาไม่ได้เป็นก้อนหรอก มักจะมีอาการซัดส่าย มีอาการวุบวับ วุบวับ แต่ถ้ารู้สึกไม่สบายใจมาก ก็ เรมิ่ แนน่ แนน่ แนน่ ยงิ่ ไมพ่ อใจกเ็ รมิ่ แนน่ อดึ อดั อนั นนั้ ไมก่ ระสบั กระสา่ ยแลว้ เรมิ่ ทกุ ขแ์ ลว้ เรมิ่ ไมส่ บายใจ มากขึ้น
เพราะฉะนนั้ ตรงนี้ การแกอ้ าการกระสบั กระสา่ ย เราเลอื กแบบนี้ จะดบั ความคดิ กอ่ น หรอื จะดบั ทกุ ข์ ก่อน อันนี้แหละสาคัญว่า ความคิดทาให้เกิดความทุกข์ ความไม่สบายใจ จะดับความไม่สบายใจก่อน หรือ จะดับความทุกข์ก่อน ตรงนี้เป็นสิ่งที่ต้องพิจารณา ต้องเลือก ถ้าเรารู้สึกว่า พยายามจะให้หยุดคิดก่อนเพื่อ ที่จะดับทุกข์ ลองดูว่า บางครั้งเรื่องที่คิดเกิดขึ้นมาหลายเรื่อง ใช้เวลานาน แต่ความทุกข์เกิดขึ้นอยู่ตาแหน่ง เดียว คือที่ไหน...ที่ใจ
ความคิดที่เกิดขึ้นจะทาให้เราทุกข์ มาจากหลายเรื่อง หลายทิศหลายทาง หลายเรื่องราว แต่ความ ทุกข์อยู่ตาแหน่งเดียว คือที่ไหน...บริเวณหัวใจ ในความรู้สึกเรา บริเวณหทยวัตถุ หรือที่จิตของเรา เพราะ ฉะนั้น ไม่ต้องวิ่งไปหาไกล ดับที่ความทุกข์ ดับที่ความรู้สึกไม่สบายใจก่อน อะไรเป็นเหตุแห่งทุกข์ เห็นไหม เพราะการที่เราไม่รู้ว่า การเข้าไปยึดเอาความคิดเป็นเรา วิธีดับ วิธีดับความทุกข์ ถ้าเขาเป็นก้อนแน่นขึ้นมา แล้วนี่นะ ความรู้สึกเรา รู้สึกอึดอัด รู้สึกแน่น รู้สึกเป็นก้อน ให้ขยายเขาออก ขยายก้อนแน่น ๆ นั้น ให้ กว้างออกขยายออกไป ขยายออกไป อันนี้คือวิธีดับอย่างหนึ่ง
