Page 8 - วทยาศาสตรเพอพฒนาอาชพธรกจและบรการ
P. 8
4
2.1 ลักษณะทำงพันธุกรรมที่เกี่ยวข้องกับกำรถ่ำยทอดทำง
พันธุกรรม
1) ลักษณะเด่น (Dominance) เป็นลักษณะที่แสดงออกไม่ว่า
จะเป็นพันธุ์แท้หรือพันธุ์ทาง สามารถข่มอีกลักษณะไม่ให้ปรากฏออกมา
ให้เห็น ได้แก่ ลักษณะเมล็ดกลมเนื้อเมล็ดสีเหลือง เปลือกหุ้ม เมล็ดมีสี ฝึก
อวบ ฝักอ่อนสีเขียว มีดอกที่กิ่ง และลําต้นสูง ในทางพันธุศาสตร์ใช้อักษร
ภาษาอังกฤษตัว ใหญ่ แทนลักษณะเด่น และอักษรภาษาอังกฤษตัวเล็ก
แทนลักษณะด้อย เช่น อักษร T แทนยีนที่ควบคุม ลักษณะถั่วที่มีลําต้นสูง
อักษรt แทนยีนที่ควบคุมลักษณะถั่วที่มีลําต้นเตี้ย ในต้นถั่วทุกต้นจะต้อง
รวมกัน 2 หน่วย คือมาจากพ่อและแม่ ดังนั้นลักษณะเด่นจึงอาจมีคู่ยืน
เป็น TT หรือ t
2) ลักษณะด้อย (Recessive) เป็นลักษณะที่มีโอกาสปรากฏในรุ่น
ที่ 2 หรือรุ่นต่อ ๆ ไป ได้น้อยกว่าลักษณะเด่น เนื่องจากถูกลักษณะเด่นข่ม
ไม่ให้ปรากฏออกมา ถ้าหากมียีนของลักษณะเด่น รวมอยู่ด้วย ลักษณะ
ด้อยจะปรากฏให้เห็นต้องมียีนด้อยด้วยกันทั้งคู่ เช่น ลักษณะเตี้ยจะ
ปรากฏให้เห็น ถั่วลําต้นเตี้ยได้ จะต้องมียีน t กับยีน t มาเข้าคู่กันเท่านั้น
คือ tt
3) ยืน (Gene) คือ ตัวควบคุมลักษณะทางพันธุกรรมที่อยู่บน
โครโมโซม มี 2 ชนิด คือ