Page 3 - ตัวอย่างการใช้ตรรกะในการแก้ปัญหา
P. 3
การแก้ปัญหา หมายถึง การท างานที่ยังไม่รู้วิธีการที่ได้มาซึ่งค าตอบในทันที ซึ่งการหาค าตอบต้องน า
ความรู้ที่มีอยู่ไปเข้าสู่กระบวนการแก้ปัญหา เพื่อให้ได้มาซึ่งค าตอบ
ส าหรับการแก้ปัญหาอย่างเป็นระบบ หมายถึง การใช้ประสบการณืในการเลือกทางเลือกในการจัดการกบ
ปัญหาที่เกิดขึ้นอย่างเป็นระบบและมีความเหมาะสม
การคิดแก้ปัญหา หมายถึง ความสามารถทางสมองในการขจัดสภาวะความไม่สมดุลที่เกิดขึ้น โดยพยายาม
ปรับตัวเองและสิ่งแวดล้อมให้ผสมกลมกลืนกลับเข้าสู่สภาวะสมดุลหรือสภาวะที่เราคาดหวัง
ค าว่าตรรกะ หมายถึง การมีเหตุผล
ดังนั้นการคิดและการแก้ปัญหาอย่างมีตรรกะจึงหมายถึงการคิดและการแก้ปัญหาต่าง ๆ อย่างมีเหตุผล
จากเว็บไซต์ gotoknow.org ได้ให้ล าดับขั้นตอนของกระบวนการคิดอย่างมีเหตุผลไว้ ดังนี้
1. การระบุปัญหาที่แท้จริง
2. การระบุสาเหตุที่ท าให้เกิดปัญหา ปัญหาใดปัญหาหนึ่ง
3. การเก็บรวบรวมข้อมูลและการวิเคราะห์ข้อมูล
4. การประเมินสาเหตุที่เป็นไปได้มากที่สุด
5. การระบุแนวทางแก้ไข
6. ตรวจสอบและประเมินผล
ตรรกะเป็นเครื่องมือส าหรับพัฒนาการคิด การตัดสินใจ และการให้ข้อสรุปอย่างเป็นเหตุเป็นผล โดยการคิดแบบมี
ตรรกะ คือการคิดหาข้อสรุปที่ปราศจากอารมณ์และความรู้สึกส่วนตัว กับชุดข้อมูลพื้นฐานที่มีอยู่และจากเว็บไซต์
gotoknow.org ได้แนะน าเทคนิคส าหรับการคิดอย่างมีเหตุผลไว้ ดังนี้
1. การเปิดกว้าง คือการยอมรับข้อมูลใหม่ ๆ เสมอหรือจะต้องทันเหตุการณ์ ทันสมัย ทันโลกที่เป็นปัจจุบัน
2. กล้าเปลี่ยนจุดยืน ก่อนที่จะเปลี่ยนจุดยืนได้ จะต้องมีการยอมรับเสียก่อน และเปลี่ยนแปลงความคิดของ
ตนเองให้คล้อยตามกับข้อมูลใหม่ ๆ ที่ได้รับมา
3. การหาเหตุผลและการให้เหตุผล จะน าไปสู่การสรุปข้อมูล โดยสรุปจากการวิเคราะห์อย่างเป็นเหตุเป็นผล
4. มุมมอง จะต้องพิจารณาในทุก ๆ มุมมองของปัญหา ไม่ใช่เพียงแต่พิจารณาเฉพาะมุมมองของตนเท่านั้น
5. การวางตัวเป็นกลาง ต้องระวังความคิดไม่ให้ถูกชักน าให้เอนเอียงไปทางใดทางหนึ่ง
6. การตั้งค าถาม ในบางปัญหาผู้แก้ปัญหาอาจจะไม่ทราบข้อมูลที่เกี่ยวข้องทั้งหมดของปัญหา ท าให้ผู้
แก้ปัญหาอาจจะแก้ปัญหาไม่ได้ หรืออาจจะแก้ปัญหาได้แต่ไม่ตรงตามความต้องการของปัญหา จึงควรที่
จะตั้งค าถามเพิ่มเติม หากผู้แก้ปัญหาไม่ได้เชี่ยวชาญในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับปัญหานั้น ๆ
ตรรกะแบ่งออกเป็นหลากหลายรูปแบบ ทั้งตรรกะมีรูปแบบ ตรรกะไม่มีรูปแบบ เครื่องหมายทางตรรกะ และ
ตรรกะเชิงคณิตศาสตร์ เมื่อเห็นค าว่า “ตรรกะ” แล้ว อาจจะคุ้นเคยมาบ้างแล้วในรายวิชาคณิตศาสตร์ จากการ
บทที่ 2 ขั้นตอนการคิดและการแก้ปัญหาเชิงตรรกะ หน้า 3