Page 266 - การป้องกันและปราบปรามอาชญากรรม

2. การศึกษาแบบระดับการใชกําลังของเจาหนาที่ตํารวจ

ความหมาย
ระดับการใชกําลัง หมายถึง แนวความคิดหรือกรอบปฏิบัติเกี่ยวกับขั้นตอนและวิธีการใชกําลังและ

อาวุธของเจาหนาที่ตํารวจ เพื่อใชเปนแนวทางในการริเริ่มใชกําลังหรืออาวุธใหมีความเหมาะสมกับสถานการณ
กรอบของกฎหมาย และผลสัมฤทธิ์ในการควบคุมเหตุการณ

ระดับการใชกําลังมีลักษณะเปนหลักเกณฑการปฏิบัติที่มีความยืดหยุนและปรับเปลี่ยนไปไดตาม
สถานการณ

ความสําคัญ
1. เจาหนาที่ตํารวจมีความจําเปนในการใชกําลังหรืออาวุธใหพอสมควรแกเหตุ ภายใตกรอบ

ของกฎหมายไมใหรุนแรงเกินกวาเหตุ เพราะอาจถูกดําเนินคดีทั้งทางแพง อาญา และวินัย ตลอดจนทําให
เสียภาพพจนเกิดเปนเงื่อนไขใหประชาชนเกลียดชังตํารวจ

2. การใชกําลังของเจาหนาที่ตํารวจ หากไมถูกตองตามแนวคิดในการแกไขปญหาอาจทําใหเกิด
เหตุการณรุนแรง ทําใหเจาหนาที่ตํารวจ เหยื่อหรือประชาชนเสียชีวิต บาดเจ็บโดยไมจําเปน

3. การเขาจัดการกับเหตุการณคับขันตาง ๆ เชน คนรายจี้ตัวประกันเพื่อหลบหนีนั้น
หากเจาหนาที่ตํารวจริเริ่มใชกําลังรุนแรงทันที เชน ใชอาวุธปนยิงทันทีอาจทําใหการแกปญหายากขึ้น

หลักพื้นฐาน

เจาหนาที่ตํารวจตองแสดงตนกอนการใชอาวุธ และตองแจงเตือนใหทราบลวงหนาวา จะมีการใช

อาวุธ เวนแต การดําเนินการดังกลาวอาจทําใหเจาหนาที่ตํารวจหรือบุคคลอื่นเสี่ยงที่จะไดรับอันตรายแกชีวิต
หรือแกรางกายหรือเปนที่ชัดเจนวาไมมีความเหมาะสมหรือจําเปนที่ตองดําเนินการดังกลาวในสถานการณ

เชนนั้น

ระดับการใชกําลังของเจาหนาที่ตํารวจ
การใชกําลังหรืออาวุธของเจาหนาที่ตํารวจใหเปนไปตามสถานการณและพฤติการณของคนราย

และสภาพแวดลอมจากเบาไปหาหนัก ซึ่งสามารถแบงขั้นตอนการตัดสินใจไวในการใชกําลังเปน 6 ระดับ ดังนี้
ระดับที่ 1 การปรากฏตัวของตํารวจ เมื่อตํารวจไปถึงที่เกิดเหตุผูที่จะกระทําผิดบางราย

ก็อาจจะลมเลิกการทําผิด หรืออาจใหความรวมมือดวยดีโดยไมตองออกคําสั่ง เชน การจอดรถในที่หามจอด
การลักลอบเรี่ยไร การทะเลาะวิวาท ถาคนรายยังไมหยุด ใหตํารวจใชกําลังระดับตอไป

ระดับที่ 2 การใชคําสั่งดวยวาจา ตํารวจใชคําพูดสั่งคนรายใหยอมเลิกการกระทําที่เปนความผิด

หรือการทําราย หากยอมปฏิบัติตามคําสั่งตองไมใชกําลัง ถาไมยอมปฏิบัติตามคําสั่ง ใหใชกําลังในระดับ
เหมาะสม

คูมือยุทธวิธีตํารวจ 21