Page 44 - Περιοδικό ΕΝΑΣΤΡΟΝ 14ο ΤΕΥΧΟΣ

44
τεράστιο σύμπλεγμα γαλαξιών (ή σμήνος γαλαξιών) οι οποίοι απέχουν 4,6
δισεκατομμύρια έτη φωτός.

Η μάζα του συμπλέγματος των γαλαξιών αυτών είναι αρκετά μεγάλη ώστε
να κάμψει και να μεγεθύνει το φως από τον πιο μακρινό γαλαξία πίσω από
αυτό. Αυτή η διαδικασία οδηγεί όχι μόνο σε παραμόρφωση του φωτός από
το αντικείμενο, αλλά και σε πολλαπλασιασμό της εικόνας του γαλαξία
αυτού ο οποίος όπως είπαμε και πριν το φως του έχει σκεδαστεί οπτικά
είναι δηλαδή σε αγγλική ορολογία ένας lensed galaxy.

Στην περίπτωση του γαλαξία Sunburst Arcτ, το φαινόμενο του βαρυτικού
φακού δημιούργησε τουλάχιστον 12 εικόνες του γαλαξία, κατανεμημένες σε
τέσσερα μεγάλα τόξα. Τρία από αυτά τα τόξα είναι ορατά στην επάνω δεξιά
πλευρά της εικόνας, ενώ ένα άλλο είναι ορατό στο κάτω αριστερό μέρος
- μερικώς κρυμμένο από ένα λαμπερό άστρο το οποίο βρίσκεται στο Γαλαξία
μας.

Το ΔΤ Hubble χρησιμοποιεί αυτούς τους κοσμικούς μεγεθυντικούς φακούς
για να μελετήσει αντικείμενα που είναι υπερβολικά αμυδρά και πολύ μικρά
ακόμη και για τα εξαιρετικά ευαίσθητα όργανα του. Ο Sunburst Arc δεν
αποτελεί εξαίρεση, παρά το γεγονός ότι είναι ένας από τους πιο λαμπερούς
γαλαξίες αυτού του είδους που είναι έως τώρα γνωστοί.

Ο βαρυτικός φακός δημιουργεί διάφορες εικόνες του Sunburst Arc,
δημιουργώντας έτσι απεικονίσεις του με εύρος από 10 έως 30 φορές
φωτεινότερες από το φαινόμενο μέγεθος του γαλαξία αυτού. Το γεγονός
αυτό επιτρέπει στο ΔΤ Hubble να παρατηρεί μικρές δομές μόλις 520 έτη
φωτός σε διάμετρο- μια σπάνια και λεπτομερή παρατήρηση για ένα
αντικείμενο που είναι τόσο μακρινό. Αυτό συγκρίνεται αρκετά καλά και με
τις περιοχές σχηματισμού αστεριών στους γαλαξίες στο τοπικό μας Σύμπαν,
επιτρέποντας στους αστρονόμους να μελετήσουν με μεγάλη λεπτομέρεια
ένα γαλαξία και το περιβάλλον του.

Οι παρατηρήσεις του Hubble έδειξαν ότι ο Sunburst Arc είναι ανάλογος των
γαλαξιών που υπήρχαν σε πολύ παλιότερη εποχή στην ιστορία του
Σύμπαντος: μια εποχή γνωστή ως η εποχή της επανιονισμού - μια εποχή η
οποία ξεκίνησε μόλις 150 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Έκρηξη.

Η εποχή του επανιονισμού ήταν μια βασική εποχή στο πρώιμο Σύμπαν, το
οποίο τερμάτισε την λεγόμενη "Κοσμική Σκοτεινή Περίοδο αγγλ. dark
ages", την εποχή δηλαδή πριν δημιουργηθούν τα πρώτα αστέρια όταν το
Σύμπαν ήταν ακόμη σκοτεινό (χωρίς φως) και γεμάτο με
ουδέτερο υδρογόνο. Από τη στιγμή που σχηματίστηκαν τα πρώτα αστέρια,
άρχισαν να ακτινοβολούν φως, παράγοντας φωτόνια υψηλής ενέργειας τα
οποία απαιτούνται για το ιονισμό του ουδέτερου υδρογόνου.

Η διαδικασία αυτή μετασχημάτισε τη διαγαλαξιακή ύλη στην πλέον
ιονισμένη της μορφή στην οποία υπάρχει σήμερα. Ωστόσο, για να ιονίσει το

https://www.facebook.com/Aratosastronomy/