Page 46 - Περιοδικό ΕΝΑΣΤΡΟΝ 14ο ΤΕΥΧΟΣ

46

Πώς οι επιστήμονες καθορίζουν
τη θερμοκρασία ενός αστέρα;

Πώς μετράτε τη θερμοκρασία του σώματος σας; Η απλούστερη
απάντηση είναι "χρησιμοποιώντας ένα θερμόμετρο". Αλλά, ισχύει

και στην περίπτωση των αστεριών; Η απάντηση είναι ένα μεγάλο
ΟΧΙ. Όπως γνωρίζουμε, η Θερμοκρασία ενός Αστεριού μπορεί να
κυμαίνεται μέχρι αρκετές χιλιάδες βαθμούς Kelvin. Μέχρι σήμερα,

δεν υπάρχει τέτοιο θερμόμετρο που να μπορεί να αντέξει τέτοιες
υψηλές θερμοκρασίες.

Επιπλέον, ακόμα κι αν υπάρξει ένα τέτοιο θερμόμετρο με σούπερ δυνάμεις,
ποιος θα το χρησιμοποιήσει σε αστέρια τα οποία απέχουν
δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά; Έτσι, πώς μετράμε στη πραγματικότητα
τη θερμοκρασία των αστεριών; Εδώ είναι όπου οι έμμεσες μέθοδοι έρχονται
να σώσουν την κατάσταση. Για να ξεπεραστούν τα παραπάνω προβλήματα,
οι αστροφυσικοί χρησιμοποιούν μια σειρά έμμεσων τεχνικών μέτρησης της
θερμοκρασίας. Ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικές από αυτές μία προς μία!

Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός αστρικού υπερπυρσού σε ένα μακρινό άστρο.
Εικόνα: NASA, ESA AND D. PLAYER.

Ο Νόμος μετατόπισης του WIEN:

Ο νόμος μετατόπισης του Wien αφορά το φάσμα ακτινοβολίας μελανού
σώματος. Σύμφωνα με αυτό, η καμπύλη ακτινοβολίας μελανού σώματος για
διαφορετικές θερμοκρασίες θα κορυφωθεί σε διαφορετικά μήκη κύματος τα
οποία είναι αντιστρόφως ανάλογα με τη θερμοκρασία. Χρησιμοποιώντας
αυτή την αντίστροφη σχέση μεταξύ μήκους κύματος και θερμοκρασίας, οι
θερμοκρασίες των αστεριών μπορούν να εκτιμηθούν. Ωστόσο, αυτό ισχύει
μόνο για αστέρια που έχουν φάσματα τα οποία προσεγγίζουν σε μεγάλο
βαθμό εκείνα ενός μελανού σώματος. Επιπλέον, θα πρέπει επίσης να είναι
διαθέσιμα τα βαθμονομημένα τα φάσματα ροής (flux-calibrated spectra) του
https://www.facebook.com/Aratosastronomy/