Page 48 - HOSPITAAL
P. 48
El a agrega cu stress por ta negativo pero tambe presenta tambe door di cosnan
positivo. Pa elabora riba e tema aki a invita psicologo Diana Wever- Salcedo y el a bisa
cu salud mental ta hopi importante.
Stress ta un situacion di cual tin menos taboo y cu hende tin menos berguenza di
admiti cu nan ta sufriendo di dje. Hopi biaha no ta duna balor na e expresion “mi tin
stress” y ora ta scucha esey ya no ta duna importancia mas, a bisa.
“Esaki ta e parti peligroso. Si nos tin stress tur dia, nos ta papiando di un stress
cronico. Na momento cu stress bira cronico, esey kiermen cu e ta bay afecta nos
salud”, e psicologo a duna di conoce.
Ora ta papia di un stress cronico ta papiando di hopi cos cu ta inicia na e curpa. Ta
papia akinan di e hormonanan cu nan sistema ta cuminza cambia. Problemanan di
stoma y uso di remedinan ta bira algo vast.
Por ta mira cu ta birando dependiente tambe di otro medicamentonan pasobra tin dolor
di spier, otro dolornan mas. Por ta cu e persona ta bao di tension pa hopi tempo, pesey
mester wak e raiz di e problema, a subraya.
Fuera di esey. e sistema inmunologico ta sufri di e persona ta bao di stress pa hopi
tempo. Den e curpa tin celnan bon y celnan malo y e curpa normalmente si e persona
ta trankil e ta bay haci un limpieza y saca tur e cosnan malo di e curpa.
Pero na momento cu e persona ta bisa cu e tin stress, e curpa ta bisa cu algo ta
pasando y ta declara un emergencia. E ora e celnan blanco/inmunologico kier deshaci di
e celnan malo y ta bisa “nos ta riba strike, warda un rato”.
Esaki ta acumula y si esaki ta dura pa añanan, por imagina e desaster. E celnan malo
ta keda acumula. Asina ta haya chens di haya malesanan cronico y hopi chens pa
malesanan manera cancer, Wever- Calcedo a indica.
Mester wak kico ta causando e stress y cambia e estilo di bida. Stress por tin di haber
cu algo positivo. E mensahe principal ta cu e no ta algo cu mester “underestimate”. No
ta algo cu ta bisa tur hende tin stress y no ta worry cune. Ta algo cu mester tuma na
serio, e experto a manifesta.