Page 4 - BNDIA ARUBA
P. 4
A4 LOCAL
Diamars 7 augustus 2018
GZ-psycholoog Meliza Lopez:
‘Acceso na cuido di salud mental mester ta pa tur hende’
ORANJESTAD - Reci- bienestar como hulpverlener kiermen cu Lopez ta ofrece
entemente, Meliza Lo- e no ta bon pa trata casonan diagnostico y tratamento pa
pez kende ta specialisa di trauma so henter dia.” mucha y hoben di 4 pa 18 aña
den kinder- en jeugd psy- y pa adulto solamente trata-
chologie a habri su me- Variacion den clientela mento. “Aworaki mi ta nota
sun praktijk bou nomber Lopez a dicidi di cuminsa su cu mi ta bin mas den contacto
di PSYMIA. Den e ent- propio praktijk despues di re- cu adultonan cu kier ayudo
revista aki e ta conta Bon alisa cu trahando pa un otro mesora y cu tin e recurso fi-
Dia Aruba tocante e reto- persona/compania, e no taba- nanciero pa paga esaki.”
nan cu e ta encontra den ta hayando e recompensa cu
su ramo y con hende ta su experticio ta merece. Buscando ayudo
adkiri acceso na cuido pa Lopez ta conta cu ora un
nan salud mental. Esaki a habri porta pa realisa hende cuminsa desde cero,
su deseo di hopi aña pa habri manera den su caso e ta dificil
Lopez, kende a keda nabega su mesun praktijk. Lopez ta pa yega na e clientenan cu ta
su ramo entre Aruba y Hu- cualifica pa haci investiga- su doelgroep.
landa pa un totalidad di 10 cionnan tocante comporta-
aña tratando di adkiri tur su cionnan di mucha y duna di- Sinembargo, e ta mira e in-
cualificacionnan, ta conta cu agnostico di esaki. teres cu tin den comunidad
un experiencia hopi amplio pa locual ta trata cuido di
riba tereno di trastorno nan Ayudo psicologico ta con- salud mental. Hende kier
psychiatrico serca mucha y sisti di haci diagnostico y ayudo y nan ta busca esaki
hoben. “E ta importante pa duna tratamento pero cada tambe. “Aworaki mi a in-
comprende cu mi trabao no psycholoog tin nan propio forma tur e dokternan di cas
ta un trabao cu ta preventivo. experticio. “Mi experticio ta y e specialistanan di mucha
Ami no por evita cu algo ta psicologia cu mucha y hoben, y mas despues mi lo tuma
pasa cu un mucha pero mi pero mi ta cualifica pa atende contacto cu scolnan tambe pa
ta akinan pa yuda resolve hende di tur edad.” Esaki hende sa cu mi tey”, e ta bisa.
locual ta pasando of locual a
pasa caba pa asina e no tin un
efecto drastico cu ta stroba e
mucha su desaroyo”, Lopez
ta subraya. mental ta sumamente impor- mayornan por acudi na un
Acceso y motibonan pa tante, ta e sosten financiero ta psycholoog cu ta experto riba
haci cu e ayudo psicologico desaroyo di mucha. Tambe
ayudo
“Hopi ta esunnan cu mester profesional ta bira mas ac- por tin preocupacion paso ta
trata di menornan di edad cu
cesibel.”
cuido mental na Aruba pero
a wordo abusa fisicamente,
no tin e recursonan pa paga E ta sigui splica cu ‘tin biaha sexualmente of emocional-
esaki.”
cierto comportacion ta preo- mente. Mayoria biaha e caso-
Cual ta di lamenta, pasobra cupa mayornan, of esnan cu nan di abuso ta yega na e spe-
acceso na cuido mental ta ta cuida e mucha manera cialistanan di hospital cu ta
traha cu un otro instancia pa e
welonan pero tambe maestro-
algo cu mester ta accesibel pa
tur hende. Ayudo psicologico nan di scol cu ta guia e mucha parti di tratamento di trauma
tur dia den klas’. “E mucha psicologico. E ta importante
ta wordo parcialmente cubri,
pero solamente pa ambtenaar por ehempel ta agresivo, hopi pa sa cu nan por acudi cerca
miedoso, ta desconcentra di mi tambe pa ayudo inmedi-
nan cu tin AZV-plus. “Mi ta
ripara esaki tambe den e cli- mas, ta mucho impulsivo of ato. E profesional nan riba e
ta hopi insigur y door di esaki tereno di tratamento di trau-
entela cu ta acudi serca mi pa
ayudo”. Aunke cu nos pobla- ta stagna den su desaroyo. Pa ma cerca mucha, mester parti
tur e motibo nan menciona e trabou aki, paso pa e propio
cion ta di opinion cu cuido
Fundacion Hende Muhe den Dificultad:
Tin cu kibra silencio
Continuacion di Pag. 3 planes pa expande, y haci mas a splica picket di straf den 1 Kock a bisa cu e situacion ta do mester wordo trata paso
na e casonan aki pa por evita.” picket ¾ ta caso di violencia uno cu ta causa dolor pa wak manera cu e Sali, su siguiente
E cifranan cu ta yega na e domestico e otro ¼ mayoria tur e casonan aki ‘dolor y an- victima ta na porta. Ainda
fundacion ta mas o menos un Pa cu e caso reciente nan ta hobennan cu ta comete gustia’ pa e comunidad aki- no tin un yudansa pa ora cu
150 hende muhe ambulante manera fundacion a splica cu maltrato. Segun sra. Kock ta nan. E ta puntra ki momento hende ta eyden, pa ora cu nan
pa aña. E cifra residencial a nan rol ta bay ta mescos, di tristo pa wak con violento co- a bira aceptabel den comuni- sali nan ta cla pa forma parti
subi ultimo tempo, compara apoyo y apoyo durante henter munidad di Aruba a bira. dad pa dal un hende. di comunidad manera mester
cu ultimo 30 pa aña. Nan ta e proceso. Segun sra. Kock a ta.
yega como ultimo refugio splica como victima no ta E no ta wak cu hobennan y El a splica cu alcohol y dro-
unda nan ta busca un luga hunga un rol direct mas den e sociedad ta manehando rabia ga no ta e causa y pa no uze Sra. Kock a agrega cu prob-
pa nan ta mas ‘safe’. “Nos proceso di castigo. El a splica na un manera productivo of como excuus. E unico cos cu lema di crisis plan ta asina
comunidad ta hopi chikito y cu awo ta Ministerio Publico trankil. Sra. Kock a continua substancia ta haci ta kita locu- importante pa yega y ehecuta
hende ta papia. ta bay haci nan investigacion splica cu awendia e prome al cu ta wantabo of strobabo paso e crisis plan ‘lo pak aan
dicidi si ta bay pidi e castigo. solucion cu sociedad tin ta di actua pero e rabia y tur lo e gran mayoria di e problem-
Pa wanta un hende sigur y El a aclara cu no ta algo cu golpi, agregando cu mayoria demas tine den sistema caba. anan aki’. Segun sra.Kock bu-
secreto ta dificil. Nos tin 6 famia, mayornan of funda- di biaha no ta golpi cu man Segun sra. Kock no ta haci reaucracia ta enemigo di mas
apartamento udna por tuma cion ta bisa cu mester castiga pero kico cu nan haya. Den nada cu e persona cu a ser grandi pa ora di actua y ‘ta
un mama cu su yiunan. Tin pa tanto tempo. Sra. Kock un momento emocional sra. hinca den KIA. Un abusa- locual tin e crisisplan wanta’.