Page 21 - 20190921
P. 21
Gezondheid 21
Zaterdag 21 september 2019
Aanvraag
faillissement
aanjager
opiatencrisis
De Amerikaanse geneesmidde-
lenproducent Purdue Pharma
heeft faillissement aangevraagd
en bezweek daarmee onder de
druk van de 2.600 rechtszaken
die tegen het bedrijf zijn aange-
spannen. De fabrikant wordt ge-
,,Meer onderzoek naar e-sigaret is nodig.” Het bedrijf bezweek onder de druk van 2.600 rechtszaken.
zien als aanjager van en hoofd-
‘Ook in Nederland rolspeler in de opiatencrisis in echter niet met deze bedragen eachtige pijnstillers wordt de
de Verenigde Staten.
eens. De zaken lijken daarmee
opiatencrisis genoemd. Sinds
Het bestuur van Purdue keur-
de de langverwachte faillisse- niet snel afgerond te kunnen 1999 zijn hier in de VS min-
worden.
stens 400.000 mensen aan
klachten door mentsaanvraag zondagavond meer het zeer verslavende Oxy- overleden. Sinds de introductie
Purdue is de maker van onder
van OxyContin in 1996 heeft het
goed. Met het faillissement wil
het bedrijf herstructureren en Contin, de pijnstiller die vaak middel Purdue meer dan 35 mil-
schikken in alle rechtszaken.
jard dollar opgeleverd. Het be-
wordt gezien als het middel
gebruik e-sigaret’ van zo’n 10 tot 12 miljard dollar waarmee de opiatencrisis be- drijf kreeg vanaf het begin al vra-
Purdue stelt een schikking
gen over de verslavende werking
gon. De toename van het aantal
voor. Meerdere partijen zijn het overdoses van dergelijke morfin- van de medicatie.
Ook in Nederland hebben men- gemankeerd had. Een andere
sen kwalen opgelopen door ver- oorzaak voor de problemen
moedelijk het gebruik van de werd niet gevonden.” Ook in de We weten allemaal dat een kopje Waarom je per week groene thee, oolong
elektronische sigaret. Dat meldt andere twee gevallen is ‘de waar- thee best gezond is. Het is goed thee of zwarte thee drinken - en
de Nederlandse Vereniging van schijnlijkheid heel groot dat het voor je metabolisme, tanden, dat de voorbije 25 jaar - er de
Artsen voor Longziekten en Tu- gebruik van de e-sigaret ermee bloedvaten én het helpt om je wat vaker thee voordelen van plukken. Hun
berculose (NVALT) aan Nieuws- te maken had’, zegt Van der rustiger te voelen. Een nieuwe hersengebieden zouden op een
uur. De vereniging heeft deze Toorn. studie heeft nog een extra voor- meer efficiënte manier verbon-
week een enquête uitgezet on- Directe aanleiding voor de en- deel ontdekt. Het warme drank- moet drinken den zijn met elkaar.
der de 1.100 leden. Binnen drie quête is het aantal mysterieuze je zou je brein ook een boost ge- Wat wil dat eigenlijk zeggen?
dagen kwamen er drie meldin- ademhalingsziektes in de Vere- ven. am deed beroep op 36 proefper- Vergelijk het met verkeer op
gen binnen. nigde Staten die aan het gebruik ,,Deze studie is het eerste be- sonen die allemaal minstens 60 straat, zegt Lei. ,,Stel dat hersen-
,,Het gaat om drie mensen die van e-sigaretten worden toege- wijs dat theedrinken je brein be- jaar oud waren. De deelnemers gebieden bestemmingen zijn,
vooraf geen grote longziekte schreven. Zes patiënten zijn schermt tegen achteruitgang op moesten vragen beantwoorden en de verbindingen ertussen
hadden”, zegt voorzitter Leon overleden. latere leeftijd”, stelt hoofdauteur over hun gezondheid, levensstijl straten. Als alle straten beter ge-
van der Toorn die denkt dat er ,,We hopen door ons onder- Feng Lei vast. De professor is en psychologisch welzijn. Daar- organiseerd zijn, dan kan een
mogelijk nog meer meldingen zoek meer patronen te ontdek- verbonden aan de National Uni- naast moesten ze ook neuro- voertuig ook gemakkelijker en
binnenkomen. ,,Een patiënt had ken en zo te zien wat er hier aan versity of Singapore, en werkte psychologische proeven uitvoe- sneller bewegen. Hetzelfde geldt
e-sigaretten gebruikt van zijn de hand is”, aldus Van der voor het onderzoek samen met ren en werden er MRI-scans ge- voor de verbindingen tussen je
dochter en is heel snel daarna Toorn. ,,Het kan zijn dat het om wetenschappers van de Univer- maakt. hersengebieden: hoe beter die
bloed gaan ophoesten, terwijl hij andere problemen gaat. Daarom sity of Essex and University of Uit een grondige analyse gestructureerd zijn, hoe efficiën-
aan zijn longen nog nooit iets is er meer onderzoek nodig.” Cambridge. Het onderzoekste- blijkt dat mensen die vier keer ter informatie verwerkt wordt.”
Edwin de Vaal (47), huisarts Alzheimer: Wat is het en hoe herken je het? aan te kaarten. Spreek niet óver
Iedere week beantwoordt
iemand, maar mét iemand.
Houd het wel altijd bij jezelf.
in Nijmegen, een veelgestel-
Zeg niet: je vergeet van alles, vol-
Hoe merk je dat er
gens mij heb je alzheimer. Maar
de of opvallende vraag uit
zeg: ik maak me zorgen over je,
zijn praktijk. Omdat het iets aan de hand is?
zaterdag 21 september ,,Aan kleine dingen. Mensen hoe kan ik je helpen?”
met beginnende alzheimer krij-
Wereld Alzheimerdag is,
gen vaak moeite met klokkijken
luidt de vraag deze week:
of schrijven, verdwalen makke- Bestaat er een
wat is alzheimer en hoe
lijk en vergeten afspraken of be- behandeling?
talingen. Ze zijn in het begin ,,Helaas is er nog geen goed me-
herken je het?
vaak nog heel goed in het mas- dicijn of therapie. Bij beginnen-
keren van de gaten in hun ge- de alzheimer worden soms me-
Wat is alzheimer
heugen. Ze praten er bijvoor- dicijnen gegeven die een rem-
beeld omheen om geen ant- mende werking zouden kunnen
eigenlijk?
,,Alzheimer is de meest voorko- woord te hoeven geven.” hebben. Maar uiteindelijk blijft
mende vorm van dementie. Het Kenmerken van beginnende het een progressieve ziekte: de
is een hersenaandoening waar- Visualisering van plaque in de hersens die Alzheimer veroorzaken. alzheimer zijn: Vergeet-achtig- patiënt gaat steeds verder achter-
bij geleidelijk steeds meer her- heid, problemen met dagelijkse uit.”
senweefsel verdwijnt. Dat leidt andert het gedrag en kunnen kan een vitamine B-tekort, een handelingen, vergissingen met
tot verlies van hersenfuncties. mensen zich minder goed uiten schildklierafwijking, een nier- tijd en plaats, taalproblemen,
Patiënten raken langzaamaan al en oriënteren.” probleem, bloedarmoede of een kwijtraken van spullen, slecht Valt alzheimer
hun vaardigheden kwijt. Zo ver- blaasontsteking bij mensen op beoordelingsvermogen, terug- te voorkomen?
dwijnt bijvoorbeeld het korteter- leeftijd ook voor geheugenpro- trekken uit sociale activiteiten, ,,Of je alzheimer krijgt, is moge-
mijngeheugen en later ook het Hoe wordt de blemen of veranderend gedrag veranderingen in gedrag en lijk voor een deel erfelijk en
langetermijngeheugen.” diagnose gesteld? zorgen.” karakter, onrust, eromheen pra- voor een deel door omgevings-
,,Ook andere hersengebieden ,,Bij de huisarts worden, naast ,,Meestal spreek ik ook even ten factoren bepaald. Maar eerlijk
waarin routines verankerd lig- een uitgebreid gesprek, de her- apart met degene die met de pa- ,,Op alzheimer rust een taboe. gezegd weten we het niet goed.
gen, raken aangetast. Daardoor senfuncties getest door middel tiënt meekomt, de partner of ie- Patiënten schamen zich vaak en Gezond leven verkleint de kans
weten mensen soms ineens niet van een vragenlijst. Ook wordt mand anders in de naaste omge- maken zich soms grote zorgen. op alzheimer. In het algemeen
goed meer hoe ze bijvoorbeeld zo nodig bloed geprikt om licha- ving. Zij zijn vaak degenen die De omgeving vindt het ook vaak is het belangrijk om het brein zo
koffie moeten zetten of hun ve- melijke oorzaken van het geheu- het eerst doorhebben dat er iets lastig om erover te beginnen. lang mogelijk goed te onderhou-
ters moeten strikken. Ook ver- genverlies uit te sluiten. Soms aan de hand is.” Toch is het goed het probleem den.”