Page 21 - 20190921
P. 21

Gezondheid 21
   Zaterdag 21 september 2019

                                                  Aanvraag

                                                  faillissement
                                                  aanjager

                                                  opiatencrisis


                                                  De Amerikaanse geneesmidde-
                                                  lenproducent Purdue Pharma
                                                  heeft faillissement aangevraagd
                                                  en bezweek daarmee onder de
                                                  druk van de 2.600 rechtszaken
                                                  die tegen het bedrijf zijn aange-
                                                  spannen. De fabrikant wordt ge-
  ,,Meer onderzoek naar e-sigaret is nodig.”                             Het bedrijf bezweek onder de druk van 2.600 rechtszaken.
                                                  zien als aanjager van en hoofd-
  ‘Ook in Nederland                               rolspeler in de opiatencrisis in  echter niet met deze bedragen  eachtige pijnstillers wordt de
                                                  de Verenigde Staten.
                                                                         eens. De zaken lijken daarmee
                                                                                                 opiatencrisis genoemd. Sinds
                                                   Het bestuur van Purdue keur-
                                                  de de langverwachte faillisse-  niet snel afgerond te kunnen  1999 zijn hier in de VS min-
                                                                         worden.
                                                                                                 stens 400.000 mensen aan
  klachten door                                   mentsaanvraag  zondagavond  meer het zeer verslavende Oxy-  overleden. Sinds de introductie
                                                                           Purdue is de maker van onder
                                                                                                 van OxyContin in 1996 heeft het
                                                  goed. Met het faillissement wil
                                                  het bedrijf herstructureren en  Contin, de pijnstiller die vaak  middel Purdue meer dan 35 mil-
                                                  schikken in alle rechtszaken.
                                                                                                 jard dollar opgeleverd. Het be-
                                                                         wordt gezien als het middel
  gebruik e-sigaret’                              van zo’n 10 tot 12 miljard dollar  waarmee de opiatencrisis be-  drijf kreeg vanaf het begin al vra-
                                                   Purdue stelt een schikking
                                                                                                 gen over de verslavende werking
                                                                         gon. De toename van het aantal
                                                  voor. Meerdere partijen zijn het  overdoses van dergelijke morfin-  van de medicatie.
  Ook in Nederland hebben men-  gemankeerd had. Een andere
  sen kwalen opgelopen door ver-  oorzaak voor de problemen
  moedelijk het gebruik van de  werd niet gevonden.” Ook in de  We weten allemaal dat een kopje  Waarom je   per week groene thee, oolong
  elektronische sigaret. Dat meldt  andere twee gevallen is ‘de waar-  thee best gezond is. Het is goed  thee of zwarte thee drinken - en
  de Nederlandse Vereniging van  schijnlijkheid heel groot dat het  voor je metabolisme, tanden,  dat de voorbije 25 jaar - er de
  Artsen voor Longziekten en Tu-  gebruik van de e-sigaret ermee  bloedvaten én het helpt om je  wat vaker thee  voordelen van plukken. Hun
  berculose (NVALT) aan Nieuws-  te maken had’, zegt Van der  rustiger te voelen. Een nieuwe     hersengebieden zouden op een
  uur. De vereniging heeft deze  Toorn.           studie heeft nog een extra voor-               meer efficiënte manier verbon-
  week een enquête uitgezet on-  Directe aanleiding voor de en-  deel ontdekt. Het warme drank-  moet drinken  den zijn met elkaar.
  der de 1.100 leden. Binnen drie  quête is het aantal mysterieuze  je zou je brein ook een boost ge-  Wat wil dat eigenlijk zeggen?
  dagen kwamen er drie meldin-  ademhalingsziektes in de Vere-  ven.     am deed beroep op 36 proefper-  Vergelijk het met verkeer op
  gen binnen.             nigde Staten die aan het gebruik  ,,Deze studie is het eerste be-  sonen die allemaal minstens 60  straat, zegt Lei. ,,Stel dat hersen-
    ,,Het gaat om drie mensen die  van e-sigaretten worden toege-  wijs dat theedrinken je brein be-  jaar oud waren. De deelnemers  gebieden bestemmingen zijn,
  vooraf geen grote longziekte  schreven. Zes patiënten zijn  schermt tegen achteruitgang op  moesten vragen beantwoorden  en de verbindingen ertussen
  hadden”, zegt voorzitter Leon  overleden.       latere leeftijd”, stelt hoofdauteur  over hun gezondheid, levensstijl  straten. Als alle straten beter ge-
  van der Toorn die denkt dat er  ,,We hopen door ons onder-  Feng Lei vast. De professor is  en psychologisch welzijn. Daar-  organiseerd zijn, dan kan een
  mogelijk nog meer meldingen  zoek meer patronen te ontdek-  verbonden aan de National Uni-  naast moesten ze ook neuro-  voertuig ook gemakkelijker en
  binnenkomen. ,,Een patiënt had  ken en zo te zien wat er hier aan  versity of Singapore, en werkte  psychologische proeven uitvoe-  sneller bewegen. Hetzelfde geldt
  e-sigaretten gebruikt van zijn  de hand is”, aldus Van der  voor het onderzoek samen met  ren en werden er MRI-scans ge-  voor de verbindingen tussen je
  dochter en is heel snel daarna  Toorn. ,,Het kan zijn dat het om  wetenschappers van de Univer-  maakt.   hersengebieden: hoe beter die
  bloed gaan ophoesten, terwijl hij  andere problemen gaat. Daarom  sity of Essex and University of  Uit een grondige analyse  gestructureerd zijn, hoe efficiën-
  aan zijn longen nog nooit iets  is er meer onderzoek nodig.”  Cambridge. Het onderzoekste-  blijkt dat mensen die vier keer  ter informatie verwerkt wordt.”
  Edwin de Vaal (47), huisarts Alzheimer: Wat is het en hoe herken je het?                       aan te kaarten. Spreek niet óver
  Iedere week beantwoordt
                                                                                                 iemand, maar mét iemand.
                                                                                                 Houd het wel altijd bij jezelf.
  in Nijmegen, een veelgestel-
                                                                                                 Zeg niet: je vergeet van alles, vol-
                                                                         Hoe merk je dat er
                                                                                                 gens mij heb je alzheimer. Maar
  de of opvallende vraag uit
                                                                                                 zeg: ik maak me zorgen over je,
  zijn praktijk. Omdat het                                               iets aan de hand is?
  zaterdag 21 september                                                  ,,Aan kleine dingen. Mensen  hoe kan ik je helpen?”
                                                                         met beginnende alzheimer krij-
  Wereld Alzheimerdag is,
                                                                         gen vaak moeite met klokkijken
  luidt de vraag deze week:
                                                                         of schrijven, verdwalen makke-  Bestaat er een
  wat is alzheimer en hoe
                                                                         lijk en vergeten afspraken of be- behandeling?
                                                                         talingen. Ze zijn in het begin  ,,Helaas is er nog geen goed me-
  herken je het?
                                                                         vaak nog heel goed in het mas-  dicijn of therapie. Bij beginnen-
                                                                         keren van de gaten in hun ge-  de alzheimer worden soms me-
  Wat is alzheimer
                                                                         heugen. Ze praten er bijvoor-  dicijnen gegeven die een rem-
                                                                         beeld omheen om geen ant-  mende werking zouden kunnen
  eigenlijk?
  ,,Alzheimer is de meest voorko-                                        woord te hoeven geven.”  hebben. Maar uiteindelijk blijft
  mende vorm van dementie. Het                                             Kenmerken van beginnende  het een progressieve ziekte: de
  is een hersenaandoening waar-  Visualisering van plaque in de hersens die Alzheimer veroorzaken.  alzheimer zijn: Vergeet-achtig-  patiënt gaat steeds verder achter-
  bij geleidelijk steeds meer her-                                       heid, problemen met dagelijkse  uit.”
  senweefsel verdwijnt. Dat leidt  andert het gedrag en kunnen  kan een vitamine B-tekort, een  handelingen, vergissingen met
  tot verlies van hersenfuncties.  mensen zich minder goed uiten  schildklierafwijking, een nier-  tijd en plaats, taalproblemen,
  Patiënten raken langzaamaan al  en oriënteren.”  probleem, bloedarmoede of een  kwijtraken van spullen, slecht  Valt alzheimer
  hun vaardigheden kwijt. Zo ver-                 blaasontsteking bij mensen op  beoordelingsvermogen, terug- te voorkomen?
  dwijnt bijvoorbeeld het korteter-               leeftijd ook voor geheugenpro-  trekken uit sociale activiteiten,  ,,Of je alzheimer krijgt, is moge-
  mijngeheugen en later ook het  Hoe wordt de     blemen of veranderend gedrag  veranderingen in gedrag en  lijk voor een deel erfelijk en
  langetermijngeheugen.”  diagnose gesteld?       zorgen.”               karakter, onrust, eromheen pra-  voor een deel door omgevings-
    ,,Ook andere hersengebieden  ,,Bij de huisarts worden, naast  ,,Meestal spreek ik ook even  ten  factoren bepaald. Maar eerlijk
  waarin routines verankerd lig-  een uitgebreid gesprek, de her-  apart met degene die met de pa-  ,,Op alzheimer rust een taboe.  gezegd weten we het niet goed.
  gen, raken aangetast. Daardoor  senfuncties getest door middel  tiënt meekomt, de partner of ie-  Patiënten schamen zich vaak en  Gezond leven verkleint de kans
  weten mensen soms ineens niet  van een vragenlijst. Ook wordt  mand anders in de naaste omge-  maken zich soms grote zorgen.  op alzheimer. In het algemeen
  goed meer hoe ze bijvoorbeeld  zo nodig bloed geprikt om licha-  ving. Zij zijn vaak degenen die  De omgeving vindt het ook vaak  is het belangrijk om het brein zo
  koffie moeten zetten of hun ve-  melijke oorzaken van het geheu-  het eerst doorhebben dat er iets  lastig om erover te beginnen.  lang mogelijk goed te onderhou-
  ters moeten strikken. Ook ver-  genverlies uit te sluiten. Soms  aan de hand is.”  Toch is het goed het probleem  den.”
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26