Page 21 - 20190216

Gezondheid 21
Zaterdag 16 februari 2019

Onderzoekers van de Univer- Salmonella vormt normaal gesproken een
siteit Utrecht hebben ontdekt belangrijke verdedigingslinie te-
hoe de salmonellabacterie mis- gen bacteriële darminfecties zo-
bruik maakt van een van de ver- dringt via als salmonella. De onderzoekers
dedigingsmechanismen van het zijn er nu achter gekomen dat de
lichaam om darmcellen binnen slimme truc bacterie gebruik maakt van een
te dringen. Volgens de univer- bepaald bindingseiwit om deze
siteit is de vondst een belangrij- verdedigingslinie te passeren en
ke stap voor het ontwikkelen van darm binnen de cellen binnen te dringen.
nieuwe medicijnen om salmo- ,,Met een slimme truc heeft de
nella-infecties te voorkomen. ducten. Zo’n besmetting veroor- salmonellabacterie een manier
In Nederland worden elk jaar zaakt ernstige diarree die dagen gevonden om een verdedigings-
50.000 mensen besmet met sal- kan aanhouden. Ook kan het lei- mechanisme van het lichaam te
monellabacteriën via rauwe dier- den tot ernstigere vormen, zoals misbruiken voor het veroorza-
In de toekomst wordt het dagelijks spuiten van insuline overbodig. lijke producten zoals kip- of var- buiktyfus. ken van een infectie”, aldus in-
kensvlees, eieren of zuivelpro-
De slijmlaag van de darm
fectiebioloog Karin Strijbis.
Insuline als pil in Grotere kans op overleven hartaandoening
plaats van spuit De kans dat iemand een hartstil-

stand, hartinfarct of beroerte
overleeft, is groter geworden. Te-
Wetenschappers hebben een pil Therapeutics, een bedrijf dat vens overlijden mensen op
ontwikkeld die insuline in het li- orale geneesmiddelen ontwik- steeds latere leeftijd aan de ge-
chaam kan afgeven. Hierdoor kelt, in het tijdschrift. volgen van dergelijke hart- en
wordt in de toekomst voor diabe- Het is moeilijk om een pil te vaatziektes, blijkt maandag
tespatiënten het dagelijks spui- ontwikkelen die insuline injec- uit onderzoek van de Hartstich-
ten van insuline overbodig. Dit teert, omdat het gaat om een bio- ting.
melden zij in het wetenschappe- logische stof. In tegenstelling tot Dankzij de betere medische
lijk tijdschrift Science. niet-biologische medicijnen be- technieken waarover artsen be-
Zodra de pil door de patiënt is staan die geneesmiddelen uit schikken, kunnen patiënten met
ingenomen, prikt de capsule een grote moleculen. Hierdoor heb- dergelijke aandoeningen beter
klein gaatje in de wand van de ben ze moeite om in de bloed- behandeld worden. Toch komen
maag. Op die manier kan de in- baan opgenomen te worden. er wel steeds meer hart- en vaat-
suline inwendig worden toege- Daarnaast bestaat het risico dat patiënten bij in Nederland.
diend. Samir Mitragotri noemt andere organen worden geraakt ,,Overleed vijftig jaar geleden
de ontwikkelingen die worden door de inwendige injectie. één op de twee Nederlanders
gemaakt op het gebied van pil- De voor diabetespatiënten aan een hart- of vaatziekte, nu is
len die vervolgens inwendig in- ontwikkelde pil is getest op rat- dat één op de vier”, zegt Floris
jecteren in Science ‘opwindend’. ten en varkens, waar de pil de- Italianer, directeur van de Hart-
De wetenschapper van de Har- zelfde hoeveelheid insuline in stichting.
vard-universiteit denkt dat de de bloedbaan kon brengen als Op dit moment zijn er onge-
manier waarop patiënten medi- bij injecties die nu door patiën- veer 1,4 miljoen mensen in
cijnen gebruiken ‘volledig zal ten zelf worden toegediend. Uit Nederland met een hart- of vaat-
veranderen’. onderzoek is ook gebleken dat ziekte. Het gaat om ongeveer Dankzij betere medische technieken kunnen hartpatiënten beter
Tot nu toe is het nog niet eer- door de dagelijkse inwendige in- 725.000 mannen en 675.000 behandeld worden.
der gelukt om dergelijke injec- jecties geen blijvende schade vrouwen. Naar verwachting zul-
tie-pillen te ontwikkelen. ,,Maar ontstaat. len in 2030 bijna twee miljoen toename van het aantal patiën- der worden opgespoord. Daar-
mensen blijven het proberen, De verwachting is dat de cap- Nederlanders hart- of vaatpati- ten deels te beperken als men- naast wordt mensen aangeraden
omdat het zo belangrijk is”, zegt sules snel op de markt worden ënt zijn. sen met een verhoogd risico op om regelmatig hun bloeddruk,
Mir Imran, directeur van Rani gebracht. Volgens de Hartstichting is de hart- en vaataandoeningen eer- cholesterol en BMI op te meten.

De voorjaarsvakantie is in aan- Waarom vakantie goed is voor je gezondheid denheid.” Daarbij geldt: hoe
tocht. Maar hoe gezond is een meer afstand je kunt nemen tot
vakantie eigenlijk? Twee des- je dagelijkse beslommeringen,
kundigen geven antwoord. ker vrij te nemen, vindt Vinger- hoe gezonder een vakantie is.
Dat vakanties worden be- hoets. ,,Vrijetijdsziekte is niet Een vakantie verlaagt de kans op
schouwd als een bron van geluk ernstig, maar is veelal wel een ziek worden, verkleint het risico
en een essentieel ingrediënt signaal van te veel stress. Het is op hart- en vaatziekten, hartaan-
voor een goed leven, weten Jessi- goed om jezelf af te vragen hoe vallen en vroegtijdig overlijden.
ca de Bloom, organisatie- en ar- het zit met de balans tussen Mensen worden gelukkiger van
beidspsycholoog aan de Rijks- werk en privé.” ervaringen dan van materiële
universiteit Groningen, en Ad Het belangrijkste voor een ge- aankopen. Vakantie vervult fun-
Vingerhoets, hoogleraar ge- zonde start van je vakantie: damentele behoeften.
zondheidspsychologie aan de maak de omslag van drukte naar Een vakantie mag dan wel
Universiteit van Tilburg, maar al ontspanning zo klein mogelijk niet de remedie zijn bij langduri-
te goed. voor je lichaam. ge stress of een naderende burn-
De Bloom: ,,Vakanties wor- Toch is een tripje in het out, ze heeft wel positieve effec-
den zelfs gezien als middel om binnen- of buitenland wel dege- ten op je stressniveau.
volledig te herstellen.” Gezonde start van je vakantie: maak de omslag van drukte naar lijk gezond, aldus De Bloom. De positieve ervaringen van
Maar dan kun je van een kou- ontspanning zo klein mogelijk voor je lichaam. ,,Een vakantie verlaagt de kans vakantie vormen volgens De
de kermis thuiskomen. ,,Uit op ziek worden en het risico op Bloom een buffer tegen toekom-
onderzoek blijkt bijvoorbeeld gelijkstaat aan een hoge bloed- Waarom de een wel te maken hart- en vaatziekten, hartaanval- stige stressfactoren, zoals een re-
dat werknemers zelfs na een druk, slechte slaapkwaliteit, krijgt met vrijetijdsziekte en de len en vroegtijdig overlijden.” organisatie of moeilijke puber.
sabbatical van zes maanden tij- slecht humeur en gebrek aan ander niet, is niet helemaal dui- Vakantie doet onze gezond- ,,Je psychologische veerkracht
dens de eerste werkdag op het- initiatief, evenals ernstigere li- delijk. Het heeft in ieder geval te heid goed vanwege onder meer neemt toe”, stelt De Bloom.
zelfde energie- en stressniveau chamelijke symptomen als maken met een verlaagde weer- de rust, het vele buitenzijn en de ,,Uit onderzoek blijkt dat we ge-
zitten als voorheen.” koorts, migraine of maagklach- stand door een hoge werkdruk verlossing van verplichtingen. durende vrije tijd in de avondu-
Sommige mensen hebben ten.” of het negeren van stresssigna- De Bloom: ,,Bovendien wor- ren of weekenden niet voldoen-
qua gezondheid ook geen vlek- Sterker nog: naar schatting len. den mensen gelukkiger van er- de herstellen. Vakanties kun je
keloze stárt van de vakantie, lijdt zo’n 3 procent van de bevol- Maar dat je ziek wordt tijdens varingen dan van materiële aan- zien als een lange, ononderbro-
weet Vingerhoets. ,,Studies sug- king aan ‘vrijetijdsziekte’, het je vakantie betekent niet dat een kopen en vervult een vakantie ken periode van herstel, en de
gereren dat de start van een va- ziek worden tijdens de eerste da- vakantie ongezond is. Het kan een paar fundamentele behoef- gezonde effecten zijn behoorlijk
kantieperiode voor veel mensen gen van de vakantie. juist een reden zijn om wat va- tes, zoals autonomie en verbon- sterk.”