Page 13 - HOH
P. 13

A2   LOCAL
               Diabierna 16 augustus 2019

                              Dokter por prescribi actividad fisico den receta medico


                                                                                                   personanan  cu  no  ta  haci-  betico  sa  cu  mester  haci  ac-
                                                                      P'esey e ta considera impor-  endo  actividad  fisico,  y  con  tividad fisico, pero sigur e ta
                                                                      tante e curso aki pa nos per-  nan por haci actividad fisico.  puntra su mes: kico mi tin cu
                                                                      sonal medico local. Ya cu nan  Segun  patronchi  internacio-  haci? Mientras ora cu bo tin
                                                                      tin pashent cu por haci cierto  nal di Organisacion Mundial  un prescripcion medico cu ta
                                                                      actividad fisico y otro no. Den  di Salud (WHO), nos tin cu  bisa bo tur loke bo tin cu haci
                                                                      e curso aki, tur persona cu ta  haci actividad fisico 150 min-  den actividad fisico, e ta bira
                                                                      traha den e area di salud por  uut pa siman. Y esun cu no  mas facil y comprendibel pa
                                                                      asisti pa ricibi informacion y  ta haciendo esaki, e personal  e  pashent  considerando  nan
                                                                      guia pa extende nan conoce-  medico lo por prescribi esaki  condicion di salud.
                                                                      mento riba e tereno aki.     como un remedi, den un for-
                                                                                                   ma di receta medico.         Un pilar di e programa aki ta
                                                                      Programa global                                           cu  unabes  cu  un  pashent  ta
                                                                      Ta  trata  di  un  programa  cu  Croes  ta  considera  impor-  wordo prescribi cu ehercicio
                                                                      a  nace  na  aña  2007  door  di  tante pa introduci esaki, ya cu  of  actividad  fisico  teniendo
                                                                      American  College  of  Sport  hopi pashent ta wordo instrui  na cuenta su estado di salud,
            ORANJESTAD  –  Awe  ta  cu  su  obhetivo  ta  pa  inclui   Medicine  y  tambe  door  di  pa  bay  haci  actividad  fisico;  e ta wordo transferi na cierto
            tuma luga un curso cu ma-    deporte  of  actividad  fisico   American  Medical  Associa-  pero  unabes  cu  na  ta  ban-  gruponan  local  cu  ta  dedica
            sha  poco  a  yega  di  tuma  como  algo  standard  den  e   tion.  E  programa  aki  a  bira  dona  e  consultorio  medico  na sport. Un di nan ta Ibisa y
            luga  riba  nos  isla  y  cu  ta  tratamento  medico  y  den  e   un  iniciativa  global.  Croes  a  of  institucion  di  salud,  nan  tin otro stakeholder cu ta bay
            envolve  e  parti  di  eherci-  proceso di cuido di un pash-  bisa cu awendia tin alrededor  no  sa  kico  pa  haci.  Pa  trece  participa den e curso aki.
            cio fisico y e sector di me-  ent. Pero e no ta un obhetivo   di 40 pais rond mundo cu ta  un ehempel, un pashent dia-
            dicina. Ta trata di ‘Eherci-  aisla, sino cu e mester ta uno   participa den e programa aki.
            cio ta Medicina’ (Exercise  pragmatico.
            is  Medicine)  cu  ta  tuma                               Nan  lema  principal  ta  cu
            luga  na  Renaissance  Ho-   P'esey mirando su relevancia   actividad  fisico  ta  un  bon
            tel, y e ta un curso asigna  Croes  a  haci  un  yamado  na   medicina.  E  programa  cu  ta
            pa  e  dokternan  di  cas,  tur personal di salud pa mira   tuma  luga  awe  ta  busca  di
            specialistanan  y  esunnan  cual  ta  e  actividad  fisico  cu   siña  e  personal  den  e  sector
            cu  ta  traha  den  e  sector  cada persona ta haci, y a base   di medicina of salud cu ta bay
            medico of salud. E hecho  di  esey  prescribi  esaki.  E  ta   atende  e  curso  aki  pa  midi
            aki  ta  hacie  algo  singular  manera si e dokter ta prescri-  cual  ta  e  actividad  fisico  pa
            na Aruba.                    bi  remedi  pa  malesa.  Tambe   cada  persona  cu  ta  bay  haya
                                         nan  por  tin  no  solamente  e   tratamento aki.
            Obhetivo                     facultad sino e conocemento
            Dr.  Steven  Croes  di  Ibisa  a  pa  prescribi  of  recomenda   Despues, e idea tras di esaki
            splica cu ‘Ehercicio ta Medic-  cierto actividad fisico den un   ta cu a base di esaki nan por
            ina’ ta un programa di salud  forma di receta medico.     guia  y  duna  conseho  na  e

            Segun Parlamentario Endy Croes (MEP):
                        ‘Te aworaki nos no lo acepta un presupuesto complementario’




            ORANJESTAD  –  Den  un  anterior.  Pero  pa  mantene  e  wordo premira. Esaki tambe
            sala di Parlamento renoba,  control  cu  pueblo  ta  desea,  ta conta pa e gastonan, entre
            specialmente cu ekiponan  nan ta hacie ariba nan propio  nan  di  personal,  cu  ta  esun
            audiovisual    y   aparato  gobernantenan.  Tur  e  con-  cu tin mas peso riba nos pre-
            electronico moderno, par-    trol  aki  –segun  e  Parlamen-  supuesto  nacional,  hunto  cu
            lamento di Aruba lo tene  tario– ta pa evita cu na final  e  pago  di  interes  riba  debe
            su prome reunion publico  di  aña  gobierno  bin  cu  un  nacional. E dos componente
            otro siman, despues di un  presupuesto complementario  aki so ta uza alrededor di 50%
            temporada di reces.          pa bin pidi mas placa, cu ya  di e presupuesto total di pais
                                         caba no tin. “Te aworaki nos  Aruba. E aña aki so, pais Aru-
            Den  e  reunion  aki  lo  trata  no lo acepta un presupuesto  ba  ta  paga  232  miyon  florin
            con presupuesto ta bayendo,  complementario,”  el  a  bisa  na  interes  di  placa  fia,  cu  ta
            cumpliendo cu un mocion cu  categoricamente.              nifica  18%  di  e  presupuesto
            parlamento aki a bin cune for                             total. Mientras cu e gasto di
            di cu e gabinete actual a sinta.  E ta haya cu e echo aki a haci  personal di gobierno ta alred-
            Ta asina cu cada meymey di  cu  e  debe  nacional  a  crece  edor di 36% di e presupuesto.
            aña, na luna di augustus, Par-  di  e  actual  magnitud.  Croes
            lamento kier tin un reportahe  a  manda  un  mensahe  pa  su  Den  caso  cu  mester  coregi,
            di  e  cifranan  di  e  prome  6  propio gobierno di coalicion  nan  tin  seis  luna  ainda  pa
            lunanan te 30 di juni, pa nan  (MEP-POR-RED), ya cu nan  coregi, y percura cu e presu-
            por haci e trabou di controla  ta ansioso pa mira un presu-  puesto  aproba  lo  cuadra  na
            con entrada y gasto di gobier-  puesto cu ta bayendo balansa.  final.  Kier  men  cu  gobierno
            no ta bayendo di acuerdo cu e  Pronto nan lo por tin un bista  mester  keda  den  e  margen
            presupuesto aproba pa 2019.   real con e presupuesto 2019,  di locual a keda presupuesta.
                                         cu a wordo aproba alrededor  “Ohala cu nada fuera di con-
            Parlamentario  Endy  Croes  di  1.4  biyon  florin,  ta  bay-  texto of grandi separa di locu-
            (MEP)  a  bisa  categorica-  endo. Ya cu si nos ta meymey  al nos por a premira lo pasa,”
            mente  cu  nan  kier  evita  cu  di  aña,  e  entradanan  mester  Croes  a  bisa.  Ehecutando
            na final di aña, gobierno bin  por alcansa alrededor di 700  e  mocion  aki,  nan  a  yega  di
            bati na porta di parlamento pa  biyon florin pa ‘nos ta riba e  controla gobierno aña pasa y
            busca aprobacion di mas placa  bon track’.                nan a logra di cera cu un pre-
            pa medio di un presupuesto                                supuesto neutral, el a bisa.
            complementario,  manera  a  Y  riba  e  gasto  tambe  nan
            yega di sosode den gobierno  mester tin mita gasta di loke a
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18