Page 35 - AHATA
P. 35
A4 LOCAL
Diabierna 28 September 2018
Presion halto ta causa principal di stroke na Aruba
44 miyon ta keda cu un des- nada, pakico nan tin cu bebe
abilidad. El a indica cu mester algo pe.
di hopi placa pa rehabilita un
hende asina. Na Aruba di e Otro causa tin di haber cu
208 personanan cu ta haya un pashent diabetico. E cifra ta
stroke 45 di nan a fayece. mustra tambe cu 1 di cada
Conscientisacion 4 hende na Aruba tin ya sea
problema di presion, diabe-
Ruthmila Odor-Croes ta zorg tes, sobrepeso of tin coles-
manager na HOH. E ta traha terol halto.
den e departamento B-3,
unda nan tin pashentnan di Sra. Odor-Croes a bisa cu si
neurologia y otro disciplina. nos ta consciente di loke e
E ta haya cu e Dia Mundial malesanan aki ta causa, nos
di Stroke ta un oportunidad por premira cu e avalancha
pa sigui conscientisa e pueblo di stroke cu nos ta bay haya
di Aruba tocante e indice di den e siguiente añanan ta bay
stroke riba nos isla. ta hopi. El a bisa cu hospital
ta inverti hopi placa pa nan
Na inicio di e aña aki, HOH por dispone di analisis di ci-
a haci un estudio den hos- fra. Den e ultimo rapportnan
pital riba e tipo di stroke na cu HOH a haya ta mustra
Aruba. Pero tambe dicon na cu den menos cu cuater aña
Aruba nos tin tanto caso di e cifra di stroke na Aruba a
stroke. Locual e resultado ta bira dobel. Un gran mayoria
ORANJESTAD – Dia 29 di ta cuminsa muri. Esaki ta e cifranan di 2013 cu esun- mustra cu e indice halto aki di nan pashentnan, alrededor
october ta Dia Mundial di ocasiona cu e pashent por nan di 2017, na 2013 tabatin ta bin primordialmente door di 90 pashent, ta sobrevivi e
Stroke cu ta un atake cel- haya paralisis y te hasta 150 hende cu a haya stroke na di presion halto. stroke; pero nan ta keda cu
ebral cu por sosode cu cu- den cierto ocasion nan ta Aruba. Na 2017 e cifra a au- limitacion.
alkier persona na cualkier fayece. menta pa 300, basicamente e Hopi hende na Aruba ta biba
momento. E ta sosode na cifra a bira dobel. cu presion halto y nan no ta E conferencia aki a wordo or-
momento cu circulacion E neuroverpleegkundige na tuma remedi pa mantene nan ganisa pa Jurette Croes kende
di sanger pa e celebro ta Horacio Oduber Hospital Na Aruba di cada 100 mil presion bou control. Nan ta Communicatie Adviseur di
wordo blokia, ocasion- (HOH), Tracy-ann Bryan, a hende, 208 ta haya un stroke. no ta kere den e remedi cu e departamento di salubridad
ando cu e celnan di cele- indica cu na Aruba e cifra di Mundialmente 5.5 miyon specialista ta recomenda nan. publico den conexion cu Dia
bro no ta haya circulacion stroke ta hopi halto, te hasta hende ta muri pa aña como E pashentnan generalmente Mundial di Stroke.
di sanger y oxigeno y nan alarmante. Si nos ta compara victima di stroke, mientras ta pensa cu si nan no ta sinti
‘Parke National Arikok ta haci un encuesta riba
Facebook tocante prikichi’
ORANJESTAD - E pri- e persona cu ta interesa den
kichi, parha conoci como esaki por subi riba pagina
brown-throated parakeet ‘Arikok National Park’ riba
na Ingles, tabata un bista Facebook. Un cos cu nos a
hopi comun den cura di ripara si ta cu hopi hende no
un cas y den naturalesa; sa con pa identifica e prikichi
awendia ta existi menos di Aruba.
Prikichi den naturalesa
segun observacionnan Comunidad por evita e de-
haci na Parke Nacional saparicion di prikichi door
Arikok. di percura pa e por tin sufi-
ciente espacio y cuminda pa
E ta un parha na peliger di biba den naturalesa. Esey ta
disparce completamente y encera, entre otro, stop di
pa e motibo aki e ta wordo rosa naturalesa unda prikichi
protegi riba e ley Natuurbes- ta drumi, traha neishi of bus-
chermingsverordening. ca cuminda. Mester stop di
uza insecticida contra come-
Na un entrevista cu Bon hein pasobra prikichi ta uza e
Dia a haci cu Sietske van der neishi di comehein pa haci su
Wal, conservation education neishi aden. Insecticida no ta
manager di Parke National mata insecto so pero tur otro
Arikok tocante loke ta e tema bestia cu ta depende riba in- por sigui e pagina di Face- di come hopi bestia y compe- E problemanan mas grandi pa
di e parha ‘Prikichi’ cu ta den secto pa sobrevivi. Acerca, book di Arikok National Park ti cu nos animalnan endemi- prikichi ta rosamento di tere-
peliger di extincion, Parke tur hende por planta mata di pa asina keda informa ora co, manera e cascabel. Ora no y hende cu ta gara nan den
National Arikok a publica un fruta den cura pa prikichi tin FPNA organisa un charla of un persona a haya un boa por naturalesa pa bende of keda
encuesta riba Facebook cu ta mas cuminda disponibel. Pri- evento informativo y tambe yama Park Rangers na 592- cu nan como mascota. Tambe
forma parti di un proyecto kichi gusta come seida, dadel lesa e postnan di conscienti- 4471 pa nan por gara y hiba nos mester percura pa nos
di un stagiaire na FPNA, cu di cadushi, mispel, mango, sacion. e boa. E boanan ta wordo bestianan domestico manera
e obhetivo di haya hopi in- shimarucu, etc. analisa na FPNA pa asina nos pushi y cacho no sali pafo
formacion tocante nos priki- Aruba tin un problema gran- siña mas di e poblacion di boa di cura, pasobra den natura-
chinan y con e comunidad ta Tin diferente organisacion cu di cu boa, un colebra invasi- na Aruba. lesa, nan tambe ta un peliger
mira nan. ta organisa charla informativo vo, kiermen e no ta di Aruba pa nos besstianan natural di
di e tema aki pa evita e desa- originalmente y ta causando E boa ta un problema, pero Aruba.
E encuesta ta andando ainda, paricion di Prikichi, tambe daño na nos naturalesa door sigur no esun di mas grandi.