Page 15 - BNDIA ARUBA
P. 15

A15
                                                                                                          HENDE Diaranson 10 aPriL 2019

                        Informacion di MOT: No bira victima di estafadornan cibernetico


            ORANJESTAD  –  Meld-                                                                                                lihe y barata, pago via banco
            punt      Ongebruikelijke                                                                                           y  ultimamente  ta  ripara  cu
            Transacties,  e  departa-                                                                                           ta haci uzo di credit of debit
            mento  cu  ta  monitor                                                                                              card. E victima ta manda es-
            transaccionnan  di  placa                                                                                           aki pa e estafador haci uzo di
            na  Aruba,  a  bin  constata                                                                                        dje.
            algo preocupante.
                                                                                                                                Conseho,  tene  cuidao  cu
            Ultimamente a bin ripara cu                                                                                         gastamento  di  placa  cu  bo  a
            e  cantidad  de  hendenan  di                                                                                       traha asina duro p’e. Si a caso
            Aruba cu ta mandando placa                                                                                          Bo ta sinti cu Bo a bira vic-
            afo  pa  personanan  cu  nan  a                                                                                     tima di un estafador, no tene
            topa riba rednan social ta au-                                                                                      berguensa.
            mentando. Esaki ta bini basa
            riba un relacion crea entre e                                                                                       Hopi  ta  esunnan  cu  ta  bira
            persona di Aruba y e persona                                                                                        victima di un estafador ciber-
            di e otro pais. Tuma nota cu                                                                                        netico.  Taha  otro  door  di
            e  relacion  no  ta  solamente                                                                                      conta bo experiencia. Denun-
            basa  riba  romance.  Relacion                                                                                      cia  esaki  na  polis.  No  conta
            di  amistad  tambe  tin  e  con-                                                                                    cu  bo  lo  haya  bo  placa  bek.
            secuencia  aki.  Mayoria  di                                                                                        Tambe, ta dificil pa descubri
            biaha  e  comunicacion  ta  via                                                        falsifica, carta di abogado fal-  e paradero di e estafador pa-
            skirbimento (text) via rednan                                                          sifica tur esaki pa sostene su  sobra nan ta haci uzo di tele-
            social, contact via e-mail, casi                                                       gañamento.  E  victima  na  su  fonnan pre-pago, nombernan
            nunca  ta  comunica  via  tele-                                                        turno ta uza un negoshi cu ta  falso, internet y e-mail sigura.
            fon, skype of otro. Sea e rela-                                                        haci transaccion di placa (p.e.  Pero abo si por spierta otro pa
            cion ta uno romantico of uno                                                           Western Union) pasobra e ta  nan no bira victima.
            di amistad, no ta importa. E
            ta bira un relacion cu tin un
            cierto  confiansa  of  depen-
            dencia.

            Manera  cu  e  estafador  aki
            establece  e  relacion  cu  su
            victima,  diripiente  e  ta  haya
            su mes den un of otro preta  di tratamento medico p’e por  E tecnica di traha ta. Prome
            di urgencia. E urgencia ta di  cura; guera civil of otro asun-  biaha(nan) ta pidi suma(nan)
            tal indole cu ta net abo, cu ta  to liga na intrankilidad civil.  chikito y gradualmente ta au-
            na Aruba, so por sac’e for di  E  personahe  mas  comun  di  menta  e  sumanan.  Sa  surgi
            dje.  E  motibonan  di  urgen-  e estafador ta: militar; viudo  situacionnan  unda  e  victima
            cia ta entre otro: e estafador  cu un yiu enfermo; ingeniero  ta hinca su mes den debe pa
            diripiente  a  haya  sa  cu  e  tin  of un contratista dedica na su  yuda e estafador. E estafador
            un malesa terminal y mester  trabou.                      ta  presenta  carta  di  dokter


                          Gobierno ta lansa proyecto piloto pa educacion e siman aki



             ORANJESTAD  -  E  siman  aki  a                                         50 mil florin den e infrastructura ba-  ambiente  mas  confortabel  den  tem-
             habri cu un ambiente sumamente                                          sico di e scol cu ta necesario pa haci e  porada di calor.
             positivo, cuminsando cu e bishita                                       proyecto aki posibel. Prome Minister
             di  e  Minister  di  Asuntonan  In-                                     ta aplaudi e iniciativa di e comision di  Prome Minister a enfatisa cu esaki no
             terior  di  Reino  Kajsa  Ollongren                                     mayor y ta gradici nan pa tur esfuerso  ta solamente un inversion den ekipo
             kende tabata hopi positivo y hopi                                       cu nan ta haciendo.                 sino tambe e ekipo di innovacion di
             impresiona con Gabinete Wever-                                                                              Gobierno di Aruba lo traha hunto cu
             Croes ta trahando, pa asina poco                                        Un inversion grandi asina di educa-  e scol y cu comision di mayor, cu e
             poco pero sigur hiba nos pais pa-                                       cion, Wever-Croes ta indica, no por  ekipo di ministerio di educacion, cu
             dilanti na mes momento ganando                                          bin solamente di comision di mayor  stakeholders di e Plan di Educacion
             confiansa bek.                                                          y maestronan so. Mas ainda si ta trata  Nacional,  entre  otro  Departamento
                                                                                     di innovacion den enseñansa cu ta un  di Enseñansa y Schoolbestuur. Meta
             E  siman  aki,  den  colaboracion  cu                                   prioridad pa Gabinete Wever-Croes.  ta  pa  pone  e  obhetivonan  di  e  Plan
             Minister  di  Enseñansa,  Armando                                       Den e proximo lunanan, Gobierno lo  di Educacion Nacional den accion y
             Lampe,  Gabinete  Wever-Croes  ta                                       haci un inversion di mas di 250 mil  crea un modelo di evaluacion pa cu e
             lansa  un  proyecto  piloto  innovativo                                 florin den smartboards den tur lokaal  eLearning Pilot Project. Di e manera
             den educacion primario pa stimula e                                     di les y tambe den mas di 25 computer  aki, por siña di e proyecto piloto aki
             21Century Skills for di un edad hoben                                   pa e sala di computer. Tambe e inver-  y  aplica  esaki  den  otro  proyectonan
             caba. Gobierno lo traha cu e eLearn-                                    sion lo cubri ‘Virtue Reality Goggles’  na otro scolnan. Cu e proyecto aki, lo
             ing Pilot Project den colaboracion cu                                   pa duna cierto lesnan den un forma  pone innovacion den educacion cen-
             e Scol Basico Cacique Macuarima y                                       mas interactivo y lo ofrece mas les di  tral.
             Scol Preparatorio Atarima, na unda lo  gran parti di un sondeo pa loke e scol-  STEM  (Science,  Technology,  Engi-
             desaroya un programa di innovacion  nan mester pa eleva e lesnan y siña e  neering, y Mathematics) tambe. Esaki  Wever-Croes  ta  haci  un  apelacion
             den un manera nobo y unico. E eL-   muchanan e habilidadnan nobo aki y  ta den e cuadro di e maneho di educa-  na tur comision di mayor cu tin ide-
             earning Pilot Project lo cuminsa den  duna  e  maestronan  e  hermentnan  y  cion delinea den e Plan di Educacion  anan  innovativo y cu  ya caba  a haci
             e aña escolar nobo.                 recursonan cu nan tin mester pa ehe-  Nacional cu recientemente Minister  sondeonan  pa  proyectonan,  pa  nan
                                                 cuta e cambio aki.                  Lampe  a  presenta.  Pa  sigura  cu  tur  comparti  nan  ideanan.  Gobierno  di
             Prome Minister Evelyn Wever-Croes                                       ekipo  keda  mas  duradero,  lo  pone  Aruba sigur lo tene tur idea y reco-
             a duna di conoce cu e proyecto aki a  E  comision  di  mayor,  cu  ayudo  di  airco  den  tur  lokaal  di  les  pa  duna  mendacion den consideracion den e
             nace danki na un comision di mayor  maestronan,  door  di  recaudacion  di  sostenibilidad  necesario  cu  lo  yuda  proceso di implementacion di e Plan
             sumamente  activo  kendenan  a  haci  fondo, ya caba a logra inverti mas di  tambe pa muchanan haya les den un  Educacion Nacional.
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20