Page 4 - BNDIA ARUBA
P. 4
A4 LOCAL
Diaranson 13 Maart 2019
Director di Reclassering, Seraida Pemberton-Leonard:
Hoben no ta cay cera pa un factor, sino varios factor
haci influencia den e forma di por varia, anto e ta algo in-
pensa di e hoben. Mayornan terno pa sinti e rush. E sensa-
divorcia, na scol un hoben cion pa nan sinti kico e ta pa
por comete un delito. Tur cos haci algo malo. Si nan horta
cu ta ‘trigger’ e hoben, nos ta pa atencion, ta bira su trigger
midi esey.” pero di un forma negativo.
Esey por afecta.”
Locual ta yama nos atencion
pa haci algo. Pemberton- Sinembargo,Pemberton-
Leonard ta continua splica cu Leonard ta splica cu ora mu-
e ‘trigger’ den bida ta pone pa cha no tin nada di haci, may-
haci algo, sea grandi of chiki- oria di bes ta busca algo pa
to, anto pa motibo cu e mu- haci, y mucho biaha ta cosnan
cha tin e ‘trigger’, e ta haya e negativo. “Esey ta echt locual
motivacion pa comete e acto bo ta wak cu hopi hoben, nan
of delito. no tin nada di haci despues
di ora di scol, y nan ta haya
E motivacion ta pa nan haci e. nan mes laf. Nan ta cuminsa
Si un hoben tin hamber, esey colga bou palo, canto camin-
ta bira e trigger, anto pa mo- da cerca otro hoben, anto ey-
tibo cu e tin hamber, a dun’e nan cosnan por cuminsa bay
e motivacion pa bay horta pa robes.”
por haya cuminda of placa.
“Mi tin hamber, p’esey mi a Pa locual ta trata e temporada
bay horta, pero e trigger ta e di carnaval, tin mas crimen
ORANJESTAD – Tur pero den otro no. Pember- bisa den caso e ta cay cera pa situacion financiero. E por pero e ta varia. Den general, e
locual ta considera como ton-Leonard tambe ta splica motibo di combinacion. Psi- pasa cu e situacion na cas ta ta haya cu carnaval ta cay mas
castigo ta cu bay contra cu e tin di haber cu e person- cologicamente un hoben por bon, pero el a bay horta pa e cera, pero tambe den tem-
regla of ley di un pais cu ta alidad di e hoben. “Den un pasa bou di trauma y ta keda sensacion di sinti kico e ta pa porada di augustus, october,
ricibi un castigo di un cri- famia por tin tres yiu bon, y stabiel. Otro hoben por pasa bay horta.” henter e aña ta ocupa. Nan tin
men cu a wordo cometi. un ta sali malo. Tur ta haya e den e mesun trauma y ta de- nan medida cua periodo ta es-
Seraida Pemberton-Leon- mesun educacion, pero un a sekilibra. Pa e motibo aki, no Pemberton-Leonard ta splica unnan cu ta subi y baha, pero
ard, director di Reclas- sali cu caracter mas vulnera- por bisa cu ta un, sino semper cu esey tambe nan ta midi. Pa ‘ta henter aña bezig’. Nan
sering ta splica tocante e bel y por wordo influencia di combinacion di factor cu ta nan por sa kico exactamente no por bisa kico ta conduci,
factornan cu por haci cu amigo.” pone e hoben cay cera. e actitud ta, e ta varia. Algun pero e ta depende e delito cu
hoben por comete un cri- ehempel cu e ta duna, ta di e persona comete. Tambe tin
men. Locual por pasa cu e hoben ta Bon Dia Aruba a puntra Pem- divorcio anto e hoben kier esunnan cu ta pleita durante
mas vulnerabel pa uzo di dro- berton-Leonard con e actitud atencion, e ta namora, en- scol, of inbraken, pero mayo-
Bon Dia Aruba a puntra ga, ‘e no ta un cos so cu bisa di e hoben por wordo afecta. vidia, zelos, hyperactividad ria ta ora e muchanan ta na
Pemberton-Leonard tocante ta e droga of ta amigo’, e ta “E por ser afecta cu tur cos ta di hoben manera ADHD. “E cas cu vakantie.
hende cu ta bisa cu tur cos
ta cuminsa na educacion di
cas. Algun tin bon educacion,
pero ainda ta comete un cri-
men. Pemberton-Leonard ta
contesta cu tin un dicho ta
bisa, ‘it takes a village to raise
a child’, e ta tuma un bario pa
cria un mucha, agregando cu
no ta solamente mama y tata.
“E ta hopi factornan cu ta
hunga rol ora cu un hoben
comete un delito, y mester
tene na cuenta cu e factor
protectivo cu mester ta hopi
fuerte. Si e factor protectivo
di cas ta fuerte en berdad e
mucha ta mas fuerte pero
esey no kiermen cu e mucha
no ta cay cera”, Pemberton-
Leonard ta splica.
Sinembargo, e ta bisa cu si
den cas e tin bon base, pero
amistad ta debil of na scol no
ta duna un bon acohida, e por
ta trabou, grupo di amistad.
Tin hopi cosnan cu por haci
cu e hoben ta bay haci algo
robes, siendo cu mama y tata
a dun’e un bon educacion. E
no ta un factor so.
E ta agrega cu ta un combi-
nacion di diferente factor.
E hoben por ta bon den un,