Page 138 - หนังสือจรัมบุญ ที่ระลึก ๑๒๓ ปีชาตกาล งานวันมูลนิธิสมเด็จพระสังฆราช (ปุ่น ปุณฺณสิริหาเถร) ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๖๒.
P. 138
ถ้าหากว่าได้มากกว่าเสีย ก็ควรจะท�า แต่ถ้าหากว่าเสียมากกว่าได้
ก็อย่าท�า สรุปก็คือต้องพิจารณา ต้องใคร่ครวญเสียก่อน อย่าด่วน
ตัดสินใจ
ประการที่ห้า สญฺญตสฺส แปลว่าเป็นผู้สํารวม ความก็คือ
ระมัดระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจอันเป็นทางมาของกิเลสทั้งหลาย
มีคนจ�านวนไม่น้อยที่เสียผู้เสียคน เพราะไม่ส�ารวมตา หู จมูก ลิ้น
กาย ใจ ยิ่งเป็นพระไม่ส�ารวมระมัดระวัง ค่าของความเป็นพระมันก็ไม่มี
พระพุทธเจ้าตรัสย�้านักย�้าหนาทีเดียวในเรื่องของการส�ารวมตา หู จมูก
ลิ้น กาย ใจ เพราะมันเป็นช่องทางที่จะท�าให้เราถ้าหากว่าไม่มี
สติสัมปชัญญะอย่างที่กล่าว ก็จะตกเป็นทาสปรุงแต่งไปในทางชอบ
ในทางชัง เพราะเราไม่ระมัดระวัง ต้องเอาสติไปเป็น รปภ. หรือ
เป็นยามประจ�าประตูทั้ง ๖ ประตูตา ประตูหู ประตูจมูก ประตูลิ้น
ประตูกาย ประตูใจ เพราะว่ากิเลสมันชอบเข้ามาหาเรา เหมือนกับแขก
ที่ชอบมาคุยกับเรา พระพุทธเจ้าท่านเปรียบกิเลสเหมือนกับแขก
ใช้ค�าว่าอาคันตุกะ มันเข้ามาแล้วก็มาท�าให้จิตใจของเราแปรสภาพ
จากจุดเดิมคือประภัสสรบริสุทธิ์ กลายเป็นจิตที่เศร้าหมอง นี่ก็ต้อง
ระมัดระวัง ไม่ว่าเป็นนักบวช หรือผู้ครองเรือนจะต้องระมัดระวังตา
หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มิฉะนั้นแล้วจะเสียผู้เสียคน เสียพระ
ประการต่อไป ธมฺมชีวิโน ดํารงชีวิตอยู่ด้วยธรรมะ ก็คือ
ท�าหน้าที่ของตนที่มีที่เป็น ไม่ว่าจะเป็นหน้าที่ที่ธรรมชาติเขาก�าหนดให้
เช่น เป็นพ่อ เป็นแม่ เป็นลูก เป็นพี่เป็นน้อง พี่ ป้า อา ลุง ปู่ ย่า ตา ยาย
ที่เราไม่อยากจะเป็น แต่ธรรมชาติเขาก�าหนดให้เราเป็น หรือหน้าที่
ที่สังคมก�าหนดให้เราเป็น เช่นเป็นเจ้าอาวาส เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาส
เป็นนายกรัฐมนตรี เป็นอะไรทั้งหลายทั้งปวงที่สังคมเขาก�าหนดให้เราเป็น
112 จรัมบุญ
