Page 21 - Bir Ölür Bin Doğarız - Kitap

tek kurşunla imzalanmış cesetleri yol kenarında bulunur. Gi-

zemli Efe kimdir açığa çıkmaz, ama bu haliyle namı yayılır.
Ağalar, beyler, köylüyü dolandıran tefeciler evlerinden çıka-

maz olur. Tahsildarlar iki susar bir konuşur, halka sesini yük-

seltemez hale gelmişlerdir. Çalıkakıcı çeteler ortadan
kaybolmuştur.

Efelerde adettir, efeliğin yasasında vardır; kimlikleri açık-
lanır. Eylemlerini yaparlar ve namlarını duyurup Osmanlı’ya

meydan okurlar. Gizemli Efe bu yanıyla özgündür. Halkın dik-
katini çeken bu durum, Tülay Efe’ye önemli avantaj sağlar.

Bir süre sonra kim olduğu değil, ama kadın olduğu ortaya

çıkar. Dereköy ve yöresindeki Yörük kadınlar onun Tülay ol-
duğunu bilirler sadece. Genellikle yüzü kapalı gezer. Erkek-

lerle karşılaştığında silahını onlara doğrultur ve gözlerini
kapattırır. Açan olursa basar kurşunu. Kadınların içinde ra-

hatça örgütlenir, istihbaratı kadınlardan toplar.

Onlar arasında gizlenir, ihtiyacını onlardan görür. Ka-

dınlar aracılığıyla zengin ağalara - beylere haber salar; köp-

rülerin onarılmasını, yolların açılmasını sağlar. Çeşmeler
yaptırır. Gençleri evlendirir. Efelik ne gerektiriyorsa onları

yapar Gizemli Kadın Efe.

Osmanlı’nın takip subayları, Gizemli Kadın Efe’yi ele ge-

çirmek için köylü kadınlara, kızlara baskı yapar. Sonuç, elle-

rinde koca bir hiç vardır. Bir de 90 yaşında bir Yörük ninesinin
“Gizemli benim” cevabı… Tam on altı yıl Nazilli ve civarında

Gizemli Kadın Efe’nin adı halka güven, Osmanlı ve ağalara-
beylere korku olmuştur.

Aydın - Söke taraflarına Sisam Adasından kayıklarla
gelip bölgede soygunlar yaparak adaya dönen Rum çeteleri

için, Aydın’a bir kara taburu gönderir Osmanlı. Ancak Rum

21