Page 24 - Bir Ölür Bin Doğarız - Kitap
P. 24
Tek Başına da Kalsa,
Bir Orduya Savaş Açacak Kadar Yüreği İşgal Acısıyla
Yanan Bir Gazeteci, Bir Aydın:
Hasan Tahsin…
Hasan Tahsin ya da gerçek adıyla Osman Nevres (Do-
ğumu 1888, Selanik – Ölümü 15 Mayıs 1919, İzmir), Anadolu
dört bir yandan işgal edilmişken düşman askerlerine ilk kur-
şunu sıkan ve direnişin fitilini ateşleyen kişidir.
Hasan Tahsin, genellikle gazeteci kimliğiyle bilinir;
ancak siyasal faaliyetleri birçok dönemde daha ön plandadır.
Hasan Tahsin yükseköğrenimini Paris’te Hukuk Fakül-
tesinde tamamladıktan sonra Türkiye’ye döndü. 1908’de İtti-
hat ve Terakki Cemiyetine katıldı ve bu örgütün militan bir
elemanı oldu. Cemiyet içinde ve sonra Teşkilat-ı Mahsusa’da
çeşitli görevler üstlendi. 1. Emperyalist Paylaşım Savaşı sıra-
sında, 1914 yılında Romanya’nın Başkenti Bükreş’te iki İngiliz
diplomatına karşı gerçekleştirilen bir suikast eylemi sonra-
sında tutuklandı. Bu eylemden dolayı hakkında 10 yıl hapis
istemiyle dava açıldı. 1 yıllık bir tutsaklıktan sonra özgürlü-
ğüne kavuştu. Bu yıllarda sosyalist görüşleri benimsemeye
başladı. (Bazı kaynaklara göre, onun o aşamadaki sosyalist
görüşleri, kısmen de anarşizmden etkilenmiş görüşlerdi).
Henüz netleşmiş bir formasyonu yoktu, ama yönelimini be-
lirlemişti artık.
Hasan Tahsin daha sonra İzmir’e yerleşerek Hukuk-u
Beşer ismiyle bir gazete çıkarmaya başladı. Tarih, 1918-1919
yılları arasıdır. Yani işgalin arifesi…
Emperyalistlerin Anadolu’yu işgal etmesi ihtimali kar-
şısında Hasan Tahsin ve başka aydınlar, ortak bir tutum ala-
rak “Reddi İlhak” bildirisini yayınladılar.
24