Page 24 - demo
P. 24
● शुद्धलेखन षनयमार्वली ●
…………………………………………………………………………………………………
● मराठी शुद्धलेखनाचे काही महत्त्र्वाचे षनयम ●
(१) मराठी शब्दाच्या शेवटी येणारा इकार - उकार उच्चारानुसार दीघश शलहावा.
● उदा. मराठी, भा ी, पापडी, आणली, आ ी, वही, मािी, आमची, चचमणी, सकाळी, पक्षी,
लागली, होिी, झाली, छत्री, पणिी, मधू, चेंडू, कडू, काक ू , धावपटू, बाळू इ.
● अपवाद :- िथापप, परंिु, आणण (संस्क ृ ि शब्द)
(२) एकाक्षरी शब्दािील इकार - उकार दीघश शलहावा.
● उदा. मी, ही, िी, ी, की, बी, पी , फी, िू, धू, पू, भू, ऊ.
● अपवाद :- ‘तन’ हे उभानवयी अव्यव ऱ् हस्व शलहावे.
(३) जया अक्षराचा उच्चार नाकािून स्पष्टपणे होिो.त्या अक्षरावर अनुस्वार क्रक ं वा शीषशबबंदू
द्यावा. ● उदा. घंटा, िंटा, चचंच, आंबा, कोंबडा, क ुं क ू , गंगा, तनबंध, अशभनंदन.
(४) 'पूर' हा ग्रामवाचक शब्द कोणत्याही गावाच्या नावाला लाविाना खालीलप्रमाणे शलहावा.
● उदा. नागपूर, सोलापूर , िारापूर , गोरखपूर.
(५) एकच शब्द वा अक्षर पुन:पुनहा येऊन, म्हण े पुनरक्ि होऊन ियार होणारे शब्द
खालीलप्रमाणे शलहहले ािाि.
● उदा. हळूहळू, मुळूमुळू, लुटूलुटू, दूरदूर, बारीकसारीक.
● अशाच प्रकारचे शब्द एखाद्या ध्वनीचे अनुकरण करणारे नादानुकारी असिील, िर
िे खालीलप्रमाणे शलहहले ािाि. ●उदा. रणुझुणु , िुरिुर , लुटुलुटु , झुळुझुळु , दुडुदुडु.
(६) मराठी शब्दांिील अनुस्वार, पवसगश क्रक ं वा ोडाक्षर यांच्या पूवीचे इकार - उकार ऱ् हस्व
शलहहले ािाि.
● उदा. शभंि , क्रक ं चचि, हहंमि, चचंिा, मुंगी, चचंध्या, ज वंि, चचंच, अशभनंदन, क्रक ं वा.
● ोडाक्षरपूवीचे अक्षर ऱ् हस्व शलहहवे.
पुष्कळ, पवश्वास , पुस्िक , शशल्प , क्रकल्ला, मुक्काम, ज ल्हा, तनष्ठा, िुझ्या , पुनहा.
● ित्सम शब्द मुळ शब्दाप्रमाणे ऱ् हस्व क्रक ं वा दीघश शलहावेि. (संस्क ृ ि शब्द )
● उदा: शूनय, पूजय, पूवश, सूयश, धूिश.
● लेखन : शंकर चौरे (पपंपळनेर) धुळे ● PDF संकलन: सतिश भालचचम (खेड) पुणे. ९८२२४३९८६३
