Page 33 - เศรษฐกิจต้นnew.indd

26

3. มีการวางแผนที่สมบูรณแบบ สําหรับเกษตรกรรายยอย 3 ขั้นตอน เพื่อใหพอเพียง

สําหรับเลี้ยงตนเองและเพื่อเปนรายได

ขั้นที่ 1 ทฤษฎีใหมขั้นตน สถานะพื้นฐานของเกษตรกร คือ มีพื้นที่นอย คอนขางยากจน

อยูในเขตเกษตรน้ําฝนเปนหลัก โดยในขั้นที่ 1 นี้มีวัตถุประสงคเพื่อสรางเสถียรภาพของการผลิต

เสถียรภาพดานอาหารประจําวัน ความมั่นคงของรายได ความมั่นคงของชีวิต และความมั่นคง

ของชุมชนชนบท เปนเศรษฐกิจพึ่งตนเองมากขึ้น มีการจัดสรรพื้นที่ทํากินและที่อยูอาศัย

ใหแบงพื้นที่ ออกเปน 4 สวน ตามอัตราสวน 30 : 30 : 30 : 10 ซึ่งหมายถึง พื้นที่สวนที่หนึ่ง
ประมาณ 30% ใหขุดสระเก็บกักน้ํา เพื่อใชเก็บกักน้ําฝนในฤดูฝนและใชเสริมการปลูกพืช

ในฤดูแลง ตลอดจนการเลี้ยงสัตวน้ําและพืชน้ําตาง ๆ (สามารถเลี้ยงปลา ปลูกพืชน้ํา เชน ผักบุง
ผักกะเฉดฯ ไดดวย) พื้นที่สวนที่สองประมาณ 30% ใหปลูกขาวในฤดูฝน เพื่อใชเปนอาหาร

ประจําวันในครัวเรือนใหเพียงพอตลอดป เพื่อตัดคาใชจายและสามารถพึ่งตนเองได พื้นที่สวนที่

สามประมาณ 30% ใหปลูกไมผล ไมยืนตน พืชผัก พืชไร พืชสมุนไพร ฯลฯ เพื่อใชเปนอาหาร

ประจําวัน หากเหลือบริโภคก็นําไปจําหนาย และพื้นที่สวนที่สี่ประมาณ 10% ใชเปนที่อยูอาศัย

เลี้ยงสัตว และโรงเรือนอื่น ๆ (ถนน คันดิน กองฟาง ลานตาก กองปุยหมัก โรงเรือน โรงเพาะเห็ด

คอกสัตว ไมดอกไมประดับ พืชผักสวนครัวหลังบาน เปนตน)

ทฤษฎีใหมขั้นกาวหนา เมื่อเกษตรกรเขาใจในหลักการและไดลงมือปฏิบัติตามขั้นที่

หนึ่งในที่ดินของตนเปนระยะเวลาพอสมควรจนไดผลแลว เกษตรกรก็จะพัฒนาตนเองจากขั้น

“พออยูพอกิน” ไปสูขั้น “พอมีอันจะกิน” เพื่อใหมีผลสมบูรณยิ่งขึ้น จึงควรที่จะตองดําเนินการ

ตามขั้นที่สองและขั้นที่สามตอไปตามลําดับ (มูลนิธิชัยพัฒนา, 2542)

ขั้นที่ 2 ทฤษฎีใหมขั้นกลาง เมื่อเกษตรกรเขาใจในหลักการและไดปฏิบัติในที่ดินของ

ตนจนไดผลแลว ก็ตองเริ่มขั้นที่สอง คือ ใหเกษตรกรรวมพลังกันในรูปกลุม หรือ สหกรณ

รวมแรง รวมใจกันดําเนินการในดาน

(1) การผลิต เกษตรกรจะตองรวมมือในการผลิตโดยเริ่มตั้งแต ขั้นเตรียมดิน การหา

พันธุพืชปุย การหาน้ํา และอื่น ๆ เพื่อการเพาะปลูก

(2) การตลาด เมื่อมีผลผลิตแลว จะตองเตรียมการตาง ๆ เพื่อการขายผลผลิตใหได

ประโยชนสูงสุด เชน การเตรียมลานตากขาวรวมกัน การจัดหายุงรวบรวมขาว เตรียมหาเครื่อง
สีขาว ตลอดจนการรวมกันขายผลผลิตใหไดราคาดี และลดคาใชจายลงดวย

เศรษฐกิจพอเพียง ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทช21001 33
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์