Page 37 - สังคมศึกษาสค21001.indd
P. 37
31
ยุคสงครามเย็น
ยุโรปยุคสงครามเย็นสงครามเย็น (Cold war) เปนสงครามที่เกิดจากการปะทะกัน
ระหวางสหรัฐอเมริกา (เสรีประชาธิปไตย) และสหภาพโซเวียต (คอมมิวนิสต) ซึ่งจะขอรวม
เอาไวทั้งหนวยงานสําคัญ, สถานที่ตางๆ เปนตน สงครามเย็น เปนลักษณะการเผชิญหนา
ภายหลังสงครามโลกครั้งที่สอง คําวา สงครามเย็น เปนคําใหม ที่เกิดขึ้นกอนสงครามยุติลง
และเรียกตอมาเปนการอธิบายลักษณะความตึงเครียดระหวางประเทศ หรือระหวางกลุมที่
ดําเนินไปอยางตอเนื่อง โดยไมมีการจับอาวุธขึ้นตอสูเพราะถามีการใชอาวุธ สถานการณจะ
เปลี่ยนไปเปนสงครามรอน (hot war) ซึ่งจะมีขอบเขตกวางขวางและกออันตรายอยางใหญ
หลวงแกมนุษยชาติวิธีการที่ใชมากในสงครามเย็น คือการโฆษณาชวนเชื่อ สงครามจิตวิทยาการ
แขงขันกันทางกําลังอาวุธและการสรางความนิยมลัทธิของตน ในประเทศเล็กๆ ที่อาจถูก
รวมเขามาเปนประเทศบริวารของแตละฝาย
การทําสนธิสัญญาเบาวริง
การทําสนธิสัญญาเบาวริงกับอังกฤษเมื่อ พ.ศ.๒๓๙๘ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระ
จอมเกลาเจาอยูหัว มีความสําคัญตอไทย คือ เปนการเปดกวางประเทศไทย ทําใหไทยเขาสู
สังคมนานาชาติ มีการเจริญสัมพันธไมตรีกับประเทศตางๆ ทําใหไทยเริ่มการปรับปรุงประเทศ
ใหเปนแบบสากล สนธิสัญญาเบาวริงกอใหเกิดผลดีทางเศรษฐกิจในระยะสั้นๆ แตทําใหไทยถูก
จํากัดในเรื่องสิทธิการเก็บภาษีขาเขา เรื่องสิทธิสภาพนอกอาณาเขตและคนในบังคับตางชาติใน
สมัยรัตนโกสินทรไทยเริมทําสนธิสัญญาทางพระราชไมตรีกับชาติตะวันตก คือ อังกฤษ ในสมัย
พระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัว เมื่อพ.ศ.๒๓๖๙ โดยเปนสนธิสัญญาที่เทาเทียมกัน ไมมี
ชาติใดเสียเปรียบตอกัน ตอมาใน พ.ศ.๒๓๘๕ อังกฤษทําสนธิสัญญาหนานจิง (หรือนานกิง)กับ
จีน อังกฤษไดสิทธิพิเศษเรื่องสิทธิสภาพนอกอาณาเขต คือคนในบังคับอังกฤษเมื่อทําผิดไมตอง
ขึ้นศาลและถูกลงโทษตามกฎหมายจีน และขอกําหนดอัตราภาษีขาเขาที่ต่ําและชัดเจน
ซึ่งตอมากําหนดไวที่รอยละ ๕ อังกฤษจึงตองการปรับปรุงสนธิสัญญากับไทยใหเหมือนอยางจีน
สหรัฐอเมริกาซึ่งไดทําสนธิสัญญาทางพระราชไมตรีกับไทยเมื่อ พ.ศ.๒๓๗๕ ก็ตองการปรับปรุง
สนธิกับไทยเหมือนกัน จึงไดสงทูตเขามาเจรจาขอแกไขสนธิสัญญาทางพระราชไมตรีในปลา
รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเหลาเจาอยูหัว แตพระองคไมทรงยินยอมเพราะทรงเห็นวา
สนธิสัญญาที่มีก็ดีอยูแลว ตอมาอังกฤษไดสงทูตเขามาขอแกไขสนธิสัญญาอีกแตพระบาทสมเด็จ
พระนั่งเกลาเจาอยูหัวก็ทรงไมยินยอมเชนกันการที่ไทยไมยินยอมแกไขสนธิสัญญาทําใหทั้ง
สหรัฐอเมริกาและอังกฤษไมพอใจ จนคิดจะใชกําลังบีบบังคับไทยเชนเดียวกับที่สหรัฐอเมริกาใช
กําลังเรือไปบีบบังคับญี่ปุนจนสําเร็จมาแลว (สหรัฐอเมริกาใชกําลังทางเรือบังคับญี่ปุนใหเปด
ประเทศ และทําสนธิสัญญาคํานากาวะเมื่อพ.ศ.๒๓๙๗)เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกลา
เจาอยูหัว เสด็จขึ้นครองราชยสมบัติเมื่อ พ.ศ.๒๓๙๔ ทรงเห็นความจําเปนที่จะตองยินยอมตาม
สังคมศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : (สค21001) 37
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์