Page 127 - 10_niigem_sudlal_Neat

БҮЛЭГ
ОЛОН УЛСЫН ХАРИЛЦАА 6

1. Бундмаа, Ìалала нар олон улсын харилцаанд хэрхэн оролцож байна
вэ?
2. Та нар Ìонгол улсын иргэний хувьд гадаадад улсаа хэрхэн төлөөлж
болох вэ?

Олон улсын харилцаанд оролцогчдыг үйл ажиллагааны хамрах хүрээ,
түвøингээр нь үндэсний, бүс нутгийн, дэлхийн хэмээн ангилдаг. Улс хооронд
çорчиж, үйл ажиллагаа явуулж буй иргэд, аж ахуйн нэгж, байгууллагыг үндэсний
хэмжээний бичил оролцогчид гэж үçнэ.
Улс орøин тогтнохын үндэс ард түмэн байдаг. Èргэний үнэмлэх бол
Ìонгол улсын иргэн болохыг баталгаажуулж буй албан ёсны баримт бичиг
юм. Гадаад паспорт бол гадаадад çорчихдоо Ìонгол улсаа төлөөлж буй иргэн
болохыг илэрхийлж буй хэрэг юм. Улс хоорондын харилцан хамаарал улам бүр
идэвхижснээр ÌУ-ын иргэд гадаадад сурах, ажиллах, аялах, худалдаа арилжаа
хийх, биçнåс эрхлэх çэргээр АÍУ, БÍСУ çэрэг улсуудад илүү суурьøиж байна.
Тэдгээр иргэд нь ÌУ-ын иргэний харьяат боловч амьдрах орчноо сайн дураараа
сонгож буй нь Үндсэн хуульд çаасан эрхээ эдэлж буй явдал юм.
Олон улсын харилцаанд иргэд хоорондын харилцааг олон улсын иргэний
эрх çүй çохицуулдаг. Èргэд хоорондын харилцаанд өмчлөх, өвлөх, гэр бүл,
хөдөлмөрийн харилцаа илүү çонхилдог байна. Тиймээс гадаад худалдааны
гэрээ, гадаадын иргэдийн çохиогчийн ба бүтээгчийн эрх, өмч хөрөнгийн
өвлөл, гэр бүл, хөдөлмөрийн харилцаа çэргийг иргэний эрх çүйгээр голчлон
çохицуулдаг.
Ìонгол улсын иргэд дэлхийн улс орнуудын алинд нь ч çорчих, сурах,
амьдрах эрхтэй болсон. Тиймээс Ìонгол хүний аюулгүй байдал, иргэний үндсэн
эрхийг хамгаалах асуудал улс хоорондын харилцаанд нэн чухалд тооцогддог.
Ìонгол Улсын хилийн чанадад байгаа иргэн, хуулийн этгээдийн хууль ёсны эрх,
эрх аøгийг хамгаалах нь төрийн бодлогын гол çорилгын нэг юм.

ДААЛГАВАР Эхийг шинжлээрэй
9
Ялтан шилжүүлэх

“Ялтан øилжүүлэх тухай Ìонгол Улс, Бүгд Íайрамдах Каçахстан Улс хоорондын
гэрээ”-ний төслийг хэлэлцэн дэмжээд УÈÕ-ын Байнгын хороотой çөвøилцөж,
Ерөнхий сайдын çахирамжийг баталлаа. Бүгд Íайрамдах Каçахстан Улсад
Ìонгол Улсын 1000 орчим иргэн байнга орøин сууж, жилд дунджаар 6000 гаруй
иргэн çорчиж байна. Одоогийн байдлаар Бүгд Íайрамдах Каçахстан Улсад
øүүхээр ял øийтгүүлэн хорих ял эдэлж буй Ìонгол Улсын 3 иргэн байна. Ялтан
øилжүүлэх тухай гэрээ байгуулснаар эх орондоо ял эдлэхийг хүссэн хоёр
улсын иргэдийг øилжүүлэх ажиллагааг тодорхой журмын дагуу цаг алдалгүй
гүйцэтгэх эрх çүйн орчин бүрдэх юм.
Эх сурвалж: http://www.ikon.mn/n/eqj

127