Page 243 - BİLSEM FİZİK ALANI YARDIMCI DERS MATERYALİ

Transformatör
Transformatörler gerilim yükselten ya da alçaltan aletlerdir. Cep telefonlarının şarj aletlerinin içinde ve yüksek gerilim hatlarında bulunur. Bir taraftaki bobin güç kaynağına bağlanır, Diğer bobinin uçları voltmet- reye bağlanır. Güç kaynağı bağlı olan bobine birincil, voltmetrenin bağlı olduğu bobine ikincil denir. Güç kaynağından birincil bobine gönderilen akım manyetik alan oluşturur. Bu manyetik alan diğer bobinde in- düksiyon akımı indükler (Serway, 1995).
ÖYG-2 - Elektromanyetizma
Deney 6: Gerilim Alçaltan Tranformatör Deneyin Yapılışı
Görsel 13’teki gibi düzenek kurulur. Birincil bobinin bağlı olduğu güç kaynağından bir voltaj ayarlanır. İkincil bobinin bağlı olduğu vol- metrede/multimetrede indüklenen voltaj değeri ölçülür. Demir çekir- değin üstündeki düz parça çıkarılarak deney tekrarlanır.
Elde edilen değerlerin farklı olması ile ilgili olarak öğrencilerin fi- kirleri alındıktan sonra, gerekli bilgi verilir.
Görsel 13. Transformatör
Malzemeler
• Farklı sarımlı iki bobin • Demir çekirdek
• Krokodil kablo
• Güç kaynağı
• Voltmetre (AC)
4. Derinleştirme
Bu kısımda iki etkinlik yapılacaktır. Etkinlik 3’te öğrencilerin üzerinden elektrik akımı geçen iki iletken telin birbirine uygulayacağı etkiyi kendi kuracakları devre düzeneğinde bulmaları istenecektir. Daha önce ya- pılan deneyler hatırlatılır. Öğrencilere düzeneğe ait görsel verilmeyecektir. Etkinlik 4 ise elektromanyetik in- düksiyonun günlük hayatta kullanımınile ilgilidir. Girdap akımları (Eddy Current) açıklama bilgisi görsellerle verilir. Günlük hayatta kullanılan mekanizmalara ait görseller ve bu mekanizmaların çalışma prensibi verilir. Girdap akımları ile ilgili deney yapılır. Veriler tablolanır ve hipotez kurulur. Konu ile ilgili proje ödevi verile- rek derinleştirme bölümü bitirilir.
241