Page 39 - NRCT 2021 e-book
P. 39
โครงการสัตว์เศรษฐกิจั
ี
ปลาทูเป็นปลาคู่ครัวและเป็นท่นิยมของคนไทย
มาอย่างยาวนาน ด้วยท่ผ่านมาเป็นปลาทะเลราคาถูกและหาง่าย
ี
�
ตามท้องตลาด อย่างไรก็ตามปริมาณปลาทูท่จับได้ในน่านนาไทย
้
ี
ี
ื
ลดลงอย่างต่อเน่องจากท่เคยจับได้ราว 136,000 ตัน ในปี
2550 ลดลงเกือบร้อยละ 50 มาอยู่ที่ 70,303 ตันในปี 2558
ี
่
และลดลงมาอยู่ท 29,378 ตันในปี 2562 (กรมประมง)
�
อันเป็นผลมาจากการทาประมงท่มากเกินกาลังการผลิต
�
ี
้
์
ิ
ั
�
ี
ิ
้
่
ของสตวนาตามธรรมชาต และการเปลยนแปลงดานระบบนเวศ
ซ่งประเด็นดังกล่าวสะท้อนถึงปัญหาท้าทายด้านประชากร
ึ
ปลาทูและนิเวศวิทยา นอกจากน ด้วยปริมาณการจับปลาท ู
ี
้
ท่มีจากัด ประกอบกับปริมาณความต้องการบริโภคปลาท ู
�
ี
�
ท่เพ่มข้นมาก จึงทาให้เกิดการนาเข้าปลาทูจากต่างประเทศ
�
ิ
ึ
ี
เช่น อินเดีย เมียนมา โอมาน เป็นต้น เพิ่มขึ้นเพื่อให้เพียงพอ
กับความต้องการของท้องตลาด นอกจากน้ปลาทูท่นาเข้า โครงการดังกล่าวมีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพ่อจัดการ
ี
�
ี
ื
ี
�
ี
จากต่างประเทศยังมีราคาท่ถูกกว่า จึงเป็นปัจจัยท่ทาให้ไทย ความรู้และสรุปองค์ความรู้แบบเบ็ดเสร็จ (One Stop)
นาเข้าปลาทูจากต่างประเทศ เช่น เมียนมา เวียดนาม ตลอดห่วงโซ่คุณค่า เก่ยวกับปลาทูไทยซ่งเป็นสัตว์นาเศรษฐกิจ
�
้
ี
ึ
�
และอินโดนีเซีย เป็นจานวนถึง 33,285 ตัน ในปี 2561 (กรมประมง) และเป็นทรัพยากรทางทะเลท่สาคัญ รวมถึงข้อเสนอแนะ
�
�
ี
ท�าให้ปลาทูน�าเข้า แย่งส่วนแบ่งตลาดปลาทูในประเทศไทย
ท่สาคัญ/เร่งด่วนส�าหรับแก้ไขปัญหาและการพัฒนา
ี
�
อย่างยั่งยืน 2) เพื่อศึกษาและเสนอแนวทางเชิงนโยบายโดยใช้
องค์ความรู้จัดเป็นระบบตามห่วงโซ่คุณค่าในการแก้ไขปัญหา
และพัฒนาการประมงและอุตสาหกรรมปลาทูของประเทศ
ให้หน่วยงานท่เก่ยวข้องหลัก ได้แก่ กรมประมง สมาคม
ี
ี
การประมงแห่งประเทศไทย และสมาคมสมาพันธ์ชาวประมง
ื
พ้นบ้านแห่งประเทศไทย และ 3) เพ่อสร้างเครือข่าย
ื
ความร่วมมือแก้ไขปัญหาและพัฒนาปลาทูคู่ไทย ซ่งประกอบด้วย
ึ
สหสาขาวิชาการและภาคส่วนต่าง ๆ ได้แก่ หน่วยงาน
ู
ด้วยสภาวะความขาดแคลนปลาทภายในประเทศ และบุคคลภาควิชาการ ภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม
�
จนต้องนาเข้าปลาทูเป็นจานวนมากในแต่ละปี หลายฝ่าย หน่วยงานระหว่างประเทศ และจังหวัด/ท้องถิ่น
�
�
ื
�
จึงเห็นควรให้มีการดาเนินการด้านต่าง ๆ เพ่อการอนุรักษ์ ผลจากโครงการทาให้ประเทศ หน่วยงาน/องค์กร
ี
ปลาทูเกิดข้น ท่ผ่านมาภาครัฐได้ดาเนินการด้านนโยบาย จังหวัด/ท้องถ่น/ชุมชน และนักวิชาการมีสรุปองค์ความรู้
�
ิ
ึ
เช่น การปิดอ่าวและห้ามจับปลาในฤดูวางไข่เพ่อการอนุรักษ์ แบบเบ็ดเสร็จ (One Stop) ตามห่วงโซ่คุณค่าเก่ยวกับปลาทูไทย
ื
ี
�
การบังคับใช้กฎหมาย เช่น พระราชกาหนดการประมง พร้อมท้งองค์ประกอบสนับสนุนความสาเร็จของห่วงโซ่คุณค่า
�
ั
ื
ี
พ.ศ. 2558 แก้ไข พ.ศ. 2560 ท่มิให้เรือประมงจับสัตว์นา ของปลาทู และข้อเสนอแนะท่สาคัญ/เร่งด่วน เพ่อการแก้ไข
้
�
�
ี
ั
ึ
ี
ั
้
ิ
ิ
ขนาดเล็ก รวมทงมการสนับสนนการวจัยและพฒนา ปัญหาและการพัฒนาอย่างย่งยืนและเกิดประสิทธิผลเพ่มข้น
ั
ุ
ด้านการเพาะเล้ยงปลาทูในเชิงพาณิชย์ แต่ยังไม่ประสบผลสาเร็จ และเกดเครอข่ายความร่วมมอแก้ไขปัญหาและพฒนาปลาท ู
�
ี
ิ
ื
ั
ื
ึ
ี
เท่าที่ควร ซ่งเป็นความท้าทายของภาครัฐในการบริหารจัดการ คู่ไทย ท่ประกอบด้วยภาคส่วนต่าง ๆ และสหสาขาวิชาการ
ิ
และการออกกฎหมายและกฎระเบียบท่จะนาไปสู่การพัฒนา ซ่งร่วมทางานกันอย่างต่อเน่องด้านปลาทูไทย โดยเฉพาะอย่างย่ง
ึ
ี
�
ื
�
ปลาทูคู่ไทยอย่างยั่งยืนต่อไป ในโครงการปลาทูคู่ไทยระยะต่อ ๆ ไป
ส�ำนักงำนกำรวิจัยแห่งชำติ (วช.) 37
รายงานประจ�าปี 2564