Page 141 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 141
140
ra. Nếu họ không ngăn chặn đƣợc những ngƣời đồng phạm khác thực hiện tội
phạm và hậu quả của tội phạm vẫn xảy ra thì họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình
sự.
Ngƣợc lại, trong một vụ đồng phạm, khi có một hoặc một số ngƣời tự ý
nửa chừng chấm dứt việc phạm tội thì chỉ riêng cá nhân họ đƣợc miễn trách
nhiệm hình sự. Nếu ngƣời thực hành tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội
thì những ngƣời khác phải chịu trách nhiệm hình sự. Căn cứ vào mức độ thực
hiện tội phạm của ngƣời thực hành lúc đó mà xác định giai đoạn thực hiện tội
phạm đối với những ngƣời này. Có hai trƣờng hợp:
+ Nếu ngƣời thực hành tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội thì những
điều kiện cũng nhƣ trong trƣờng hợp phạm tội riêng lẻ (Điều 16). Khi ngƣời
thực hành tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội nếu còn ngƣời thực hành thì
những ngƣời đồng phạm khác chịu trách nhiệm hình sự theo ngƣời thực hành
đó. Trong trƣờng hợp không còn ngƣời thực hành thì ngƣời thực hành chấm
dứt tội phạm ở giai đoạn nào, những ngƣời khác phải chịu trách nhiệm hình sự
ở giai đoạn đó (chuẩn bị phạm tội, phạm tội chƣa đạt).
+ Đối với ngƣời tổ chức, ngƣời xúi giục hoặc ngƣời giúp sức thì hành vi
tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội phải đƣợc thực hiện trƣớc khi ngƣời
thực hành thực hiện tội phạm và phải có hành vi tích cực khắc phục tác dụng
của hành vi mà mình đã góp phần trƣớc đó vào việc phạm tội. Thế nào là tích
cực khắc phục hậu quả do hành vi mình gây ra sẽ đƣợc đánh giá tuỳ thuộc vào
mỗi vụ đồng phạm cụ thể.
b. Trách nhiệm hình sự của người tổ chức trong trường hợp tự ý nửa
chừng chấm dứt việc phạm tội
Ngƣời tổ chức là ngƣời thành lập hoặc điều khiển nhóm thực hiện tội
phạm thực hiện tội phạm cụ thể. Trong trƣờng hợp hành vi tổ chức chƣa đạt
chƣa hoàn thành thì để đƣợc công nhận là tự ý nửa chừng việc phạm tội, ngƣời
tổ chức ngoài việc phải đáp ứng các điều kiện chung về sự tự ý nửa chừng
chấm dứt việc phạm tội nhƣ các trƣờng hợp phạm tội riêng lẻ, ngƣời tổ chức
còn phải có các hành vi làm mất tác dụng, vô hiệu hóa các hành vi tổ chức của
mình. Trong trƣờng hợp nhóm tội phạm do ngƣời tổ chức thành lập hoặc điều