Page 142 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 142
141
khiển đã bắt đầu thực hiện hành vi phạm tội, ngƣời tổ chức phải có các hành vi
tích cực, sử dụng ảnh hƣởng của mình không để tội phạm do nhóm tội phạm
đƣợc thực hiện đến cùng nhƣ thuyết phục, khuyên bảo, đe dọa những ngƣời
đồng phạm khác không thực hiện tội phạm đến cùng hoặc phải báo cho cơ
quan nhà nƣớc có thẩm quyền biết để có biện pháp ngăn chặn kịp thời…
Ở giai đoạn phạm tội chƣa đạt của ngƣời tổ chức đã có các hành vi nhằm
thực hiện tội phạm cụ thể nhƣng chƣa đạt đƣợc kết quả nhƣ cấu thành tội phạm
yêu cầu. Có thể xảy ra các trƣờng hợp nhƣ sau: Không rủ rê, lôi kéo, tập hợp
đƣợc ngƣời khác tham gia băng, ổ, nhóm tội phạm; băng, ổ, nhóm tội phạm
đƣợc thành lập nhƣng những ngƣời tham gia lại không nghe theo sự điều khiển
của ngƣời tổ chức hoặc băng, ổ, nhóm tội phạm đƣợc thành lập nhƣng chƣa kịp
thực hiện hành vi phạm tội nào.
Để xác định trách nhiệm hình sự của ngƣời tổ chức trong giai đoạn này,
chúng ta căn cứ vào điều luật quy định tội phạm cụ thể mà ngƣời tổ chức đã
thực hiện, điều luật về tổ chức thực hiện tội phạm và điều luật về phạm tội
chƣa đạt.
Trong trƣờng hợp ngƣời tổ chức đã áp dụng các biện pháp tích cực
nhƣng tội phạm vẫn tiếp tục đƣợc thực hiện đến cùng thì hành vi ngăn chặn của
ngƣời tổ chức cũng đƣợc coi là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự khi
quyết định hình phạt.
c. Trách nhiệm hình sự của người giúp sức trong trường hợp tự ý nửa
chừng chấm dứt việc phạm tội
Ngƣời giúp sức là ngƣời tạo điều kiện vật chất, tinh thần cho việc thực
hiện tội phạm. Vì vậy, cũng giống nhƣ ngƣời xúi giục, ngƣời giúp sức đƣợc coi
là tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội phải có những hành động tích cực
nhằm ngăn chặn việc thực hiện tội phạm, làm mất tác dụng của hành vi giúp
sức trƣớc đó của mình.
Nội dung, tính chất của hành vi ngăn chặn lại tùy thuộc vào đặc điểm
của hành vi giúp sức (giúp sức vật chất hay giúp sức tinh thần). Đối với hành vi
giúp sức về vật chất thì ngƣời giúp sức phải có các hành vi nhƣ: lấy lại công
cụ, phƣơng tiện phạm tội, không khắc phục trở ngại cho việc tham gia thực
hiện tội phạm chung… Trƣờng hợp ngƣời giúp sức có hành vi giúp sức về tinh
thần nhƣ: góp ý, chỉ dẫn, cung cấp thông tin liên quan đến việc thực hiện tội
phạm, hứa hẹn che giấu tội phạm, cất giấu công cụ, phƣơng tiện phạm tội… thì
việc tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội của ngƣời giúp sức phải thỏa mãn