Page 144 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 144
143
trên mà không đòi hỏi phải có bất kì hành động tích cực nào để làm mất tác
dụng của hành vi chuẩn bị xúi giục
Trong trƣờng hợp hành vi xúi giục ở giai chƣa đạt chƣa hoàn thành thì
việc tự ý nửa chừng chấm dứt việc phạm tội của ngƣời xúi giục đòi hỏi ngƣời
xúi giục phải có hành động tích cực ngăn chặn không để tội phạm chung hoàn
thành. Bởi vì, ngƣời xúi giục đã kích động, thúc đẩy ngƣời khác tham gia thực
hiện tội phạm, do đó để làm mất tác dụng của hành vi xúi giục đòi hỏi ngƣời
xúi giục phải có hành động tích cực làm mất tác dụng của hành vi xúi giục đòi
hỏi ngƣời xúi giục phải thuyết phục, khuyên bảo, đe dọa hoặc bắt buộc ngƣời
bị xúi giục kích động, thúc đẩy không thực hiện tội phạm hoặc phải tự ý chấm
dứt việc thực hiện tội phạm ở giai đoạn chuẩn bị phạm tội hoặc phạm tội.
Nếu hành vi của ngƣời xúi giục không thuyết phục đƣợc ngƣời thực
hành hoặc ngăn chặn và làm mất đƣợc tác dụng của hành vi trƣớc đó của mình
thì ngƣời xúi giục vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự trong vụ án có đồng phạm
với vai trò là ngƣời xúi giục. Hành vi kiềm chế, ngăn chặn ngƣời khác phạm tội
của ngƣời xúi giục đƣợc xem xét, cân nhắc để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
khi quyết định hình phạt.
Để xác định trách nhiệm hình sự của ngƣời xúi giục ở giai đoạn chƣa
đạt cần căn cứ vào điều luật cụ thể quy định tội phạm mà ngƣời đó xúi giục,
điều luật quy định về xúi giục thực hiện tội phạm và điều luật quy định về
phạm tội chƣa đạt.
Theo đó, tùy thuộc vào mức độ thực hiện tội phạm, việc tự ý nửa chừng
chấm dứt việc phạm tội của ngƣời xúi giục cần đáp ứng các đòi hỏi khác nhau
do yêu cầu về hành động tích cực làm mất tác dụng của hành vi xúi giục là khác
nhau.
Nhƣ vậy, việc phân biệt các giai đoạn thực hiện tội phạm trong đồng
phạm và vấn đề trách nhiệm hình sự đối với ngƣời tổ chức, ngƣời xúi giục,
ngƣời giúp sức ở giai đoạn tội phạm chƣa hoàn thành (chuẩn bị phạm tội và
phạm tội chƣa đạt) cần phải đƣợc quy định trong Bộ luật hình sự. Việc quy
định này có ý nghĩa quan trọng trong việc tạo cơ sở pháp lý cho việc truy cứu
trách nhiệm hình sự trong những trƣờng hợp đồng phạm chƣa hoàn thành nói
trên và giải quyết đƣợc những vƣớng mắc trong thực tiễn xét xử.