Page 157 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 157
156
tính mạng của ông Q nhƣng H đã thống nhất ý chí với V và T trong việc đánh
ông Q, chấp nhận hậu quả xảy ra. Do đó, Tòa án cấp sơ thẩm kết án Nguyễn
Văn H đồng phạm với Trần Quang V và Phạm Nhật T về tội “Giết ngƣời” là có
căn cứ. Tuy nhiên Tòa án cấp sơ thẩm kết án Nguyễn Văn H theo điểm n khoản
1 Điều 93 Bộ luật hình sự năm 1999 với tình tiết định khung “Có tính chất côn
đồ” là không đúng, bởi vì: Trong vụ án này Trần Quang V và Phạm Nhật T là
ngƣời trực tiếp thực hiện hành vi đánh ông Q; chỉ vì mâu thuẫn nhỏ nhặt trong
sinh hoạt với các con của ông Q mà V và T đã dùng mã tấu chém nhiều nhát
vào những vùng trọng yếu trên cơ thể của ông Q nên chỉ hành vi phạm tội của
V và T “Có tính chất côn đồ”, còn Nguyễn Văn H không trực tiếp tham gia
đánh ông Q mà giúp sức cho V và T trong việc đánh ông Q nên hành vi phạm
tội của H không “Có tính chất côn đồ” mà chỉ thuộc trƣờng hợp quy định tại
khoản 2 Điều 93 Bộ luật hình sự năm 1999.”
2. Phân tích án lệ số 17/2018/AL
a. Sự cần thiết phải công bố án lệ số 17/2018/AL
Theo quy định tại điểm n khoản 1 Điều 93 Bộ luật hình sự năm 1999
đƣợc sửa đổi, bổ sung năm 2009 thì tình tiết “ có tính chất côn đồ” là tình tiết
tăng nặng định khung của tội “ Giết ngƣời”, đồng thời nó còn đƣợc quy định là
tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự tại điểm d khoản 1 Điều 48 Bộ luật hình
sự năm 1999.
Thực tiễn xét xử thời gian qua cho thấy, các cơ quan tiến hành tố tụng,
ngƣời tiến hành tố tụng còn có nhận thức không thống nhất, thậm chí áp dụng
không đúng về tình tiết “Có tính chất côn đồ” đặc biệt là trong vụ án có đồng
phạm.
Theo quy định tại Điều 20 Bộ luật hình sự năm 1999 thì có bốn loại
ngƣời đồng phạm, gồm: ngƣời thực hành, ngƣời tổ chức, ngƣời xúi giục, ngƣời
giúp sức. Về nguyên tắc, trong vụ án đồng phạm thì tất cả những ngƣời đồng
phạm đều phải chịu trách nhiệm hình sự chung về toàn bộ tội phạm mà họ đã
thực hiện. Nguyên tắc này xuất phát từ tính chất liên kết hành vi cùng thực hiện
một tội phạm của đồng phạm, hành vi của mỗi ngƣời đồng phạm đều là nguyên
nhân gây ra hậu quả của tội phạm. Vì vậy, các đồng phạm đều bị truy tố, xét xử
và bị áp dụng hình phạt về một tội phạm mà họ đã thực hiện. Tuy nhiên, trách
nhiệm hình sự của từng ngƣời thì độc lập với nhau theo nguyên tắc cá thể hóa
trách nhiệm hình sự. Sự độc lập về trách nhiệm hình sự của các đồng phạm phụ
