Page 159 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 159
158
tấu chém liên tiếp nhiều nhát vào vùng đầu, mặt, chân, tay ông Q, làm ông Q
gục ngay tại chỗ. Do mọi ngƣời can ngăn và đƣa ông Q đi cấp cứu kịp thời nên
ông Q không bị chết.
Mặc dù bị cáo H không có mặt khi đồng bọn đánh bị hại và cũng không
biết trƣớc đồng bọn sử dụng mã tấu chém liên tiếp vào những vùng trọng yếu
trên cơ thể của bị hại (hành vi có thể tƣớc đoaạt tính mạng của bị hại) nhƣng H
đã thống nhất ý chí với đồng bọn trong việc đánh bị hại, đánh để dằn mặt bị hại
và H chấp nhận để mặc cho hậu quả xảy ra. Do đó, H và những ngƣời đồng
phạm trong vụ án này đều phải chịu trách nhiệm hình sự chung về tội phạm mà
họ đã thực hiện đó là “Tội giết ngƣời”. Tuy nhiên, nhƣ đã phân tích ở trên, xuất
phát từ nguyên tắc cá thể hóa trách nhiệm hình sự, trong vụ án này, trách
nhiệm hình sự của từng bị cáo cũng độc lập với nhau. Sự độc lập trách nhiệm
hình sự phụ thuộc vào tính chất, mức độ tham gia tội phạm, mức độ nguy hiểm
của hành vi; phụ thuộc vào đặc điểm nhân thân, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ
trách nhiệm hình sự của mỗi bị cáo.
Án lệ này xem xét trách nhiệm hình sự độc lập giữa ngƣời xúi giục và
ngƣời thực hành. Chỉ vì mâu thuẫn nhỏ nhặt trong sinh hoạt với các con của bị
hại Dƣơng Quang Q mà V và T đã dùng mã tấu chém nhiều nhát vào những
vùng trọng yếu trên cơ thể của ông Q.
Do đó, mặc dù ông Q không bị chết nhƣng hành vi của V và T vẫn phạm
tội “Giết ngƣời” thuộc trƣờng hợp “có tính chất côn đồ” quy định tại điểm n
khoản 1 Điều 93 Bộ luật hình sự năm 1999; H không trực tiếp tham gia đánh
ông Q mà chỉ muốn V và T đánh “dằn mặt” ông Q nên hành vi phạm tội của H
không thuộc trƣờng hợp “Có tính chất côn đồ” mà chỉ thuộc trƣờng hợp quy
định tại khoản 2 Điều 93 Bộ luật hình sự năm 1999.
c. Tình huống tương tự được áp dụng án lệ
Án lệ số 17/2018/AL đƣợc hình thành trên cơ sở vụ án “Giết ngƣời” có
đồng phạm. Theo đó, tất cả những ngƣời đồng phạm đều phải chịu trách nhiệm
hình sự chung về tội phạm mà họ đã thực hiện đó là tội “Giết ngƣời”.
Tuy nhiên, xét về tính chất, mức độ phạm tội của từng đồng phạm thì
mỗi đồng phạm đều phải chịu trách nhiệm hình sự độc lập về việc cùng thực
hiện tội phạm. Đồng phạm nào thực hiện hành vi phạm tội nguy hiểm đến đâu
thì phải chịu trách nhiệm hình sự đến đó. Ngƣời đồng phạm này không phải
chịu trách nhiệm hình sự về sự vƣợt quá của ngƣời đồng phạm khác.