Page 199 - SCK Mot so va de ve thua ke theo quy dinh cua phap luat VN
P. 199
+ Nội dung án lệ:
Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 1 Điều 623 BLDS năm 2015 (có hiệu lực
thi hành từ ngày 01/01/2017), thì thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản
là 30 năm đối với bất động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 688 BLDS năm 2015, đối với giao
dịch dân sự được xác lập trước ngày BLDS này có hiệu lực, thì thời hiệu được áp
dụng theo quy định của Bộ luật này.
Như vậy kể từ ngày BLDS năm 2015 có hiệu lực thi hành, Tòa án áp dụng
quy định tại Điều 623 BLDS năm 2015 để xác định thời hiệu đối với trường hợp
mở thừa kế trước ngày 01/01/2017. Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 36 Pháp lệnh
thừa kế năm 1990 và BLDS năm 2015, trong trường hợp này thời hiệu khởi kiện
chia di sản của cụ T cho các đồng thừa kế vẫn còn theo quy định của pháp luật.
2. Phân tích án lệ số 26/2018/AL
a. Tính thuyết phục của án lệ số 26/2018/AL
Trong thực tiễn các vụ án tranh chấp về thừa kế thường xảy ra sau thời điểm
mở thừa kế một thời gian dài. Trường hợp khi một bên vợ hoặc chồng chết trước
thì di sản thường không được chia ngay mà sau khi người sau cùng chết di sản
mới được phân chia và từ đó mới phát sinh các mâu thuẫn về chia di sản thừa kế.
Như vậy, để giải quyết những tranh chấp mà thời điểm mở thừa kế trước ngày
01/01/2017 (trước ngày BLDS năm 2015 có hiệu lực thi hành) Tòa án sẽ áp dụng
thời hiệu yêu cầu chia di sản như thế nào. Quyết định giám đốc thẩm số
06/2017/DS-GĐT ngày 27/3/2017 của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao đã có
hướng xử lý về vấn đề này và sau đó đã được phát triển thành án lệ số 26/2018.
Án lệ số 26/2018/AL giải quyết được hai nội dung pháp lý quan trọng về thời hiệu
yêu cầu chia di sản đó là: Vấn đề áp dụng thời hiệu mới (thời hiệu 30 năm) đối
với tranh chấp về thừa kế có đối tượng là bất động sản theo quy định của BLDS
năm 2015 đối với những trường hợp mở thừa kế trước ngày 01/01/2017 và vấn đề
xác định thời điểm bắt đầu tính thời hiệu 30 năm là tính từ thời điểm nào. Án lệ
số 26 đã giải quyết hai vấn đề này rất rõ ràng mà mang tính thuyết phục cao.
Thứ nhất, vấn đề áp dụng thời hiệu 30 năm theo quy định của BLDS năm
2015 đối với những trường hợp mở thừa kế trước ngày BLDS năm 2015 có hiệu
lực: Theo quy định tại Điều 36 Pháp lệnh thừa kế năm 1990: “Trong thời hạn
mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế, người thừa kế có quyền khởi kiện để yêu
cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của
197