Page 118 - Nefes8TÜMÜ_Neat

ğu dönemdeki eksikliklerin gide- alınan 6594 sayılı üniversite ku-
rilmesi ile Prof. Dr. Halis Duman ruluşu kanunundaki bir maddeye
bizzat ilgilenmiştir. 1966 yılında göre yıllık 5 milyon liraya kadar
Prof. Dr. Ahmet Özel rektör olarak inşaat ve tesisat işlemleri için
geldiğinde kampüste yol, lojman bütçe ayrılacağı belirtilmiştir, an-
ve bina inşaatları ilerlemiş du- cak bu bahsedilen bütçeden 1962
rumdaydı. yılına kadar 1 lira bile harcanma-
Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin mıştır. 1955 yılında bir Reşat altın
1963 yılında kurulan ilk fakültele- 74 liradır ve bu bahsi geçen yıllık
ri Temel Bilimler, İnşaat-Mimarlık bütçe ile 67600 adet Reşat altı-
ve Makine-Elektrik Fakülteleridir. nı alınabilmektedir. 2 Şubat 1956
1963-1964 eğitim yılında eğitime tarihli Milliyet Gazetesi’nde Eski
Şekil 2. Prof. Dr. Halis Duman
başlayan ilk fakülte İnşaat-Mimarlık İstanbul Valisi Fahrettin Kerim Şekil 3. Prof. Dr. Ahmet Özel
fakültesidir. Aynı yıl Orman Fakültesi de kurulmuş ancak eğitime Gökay’ın tüm İstanbul’daki istim-
1971 yılında başlayabilmiştir. 1973 yılında Yer Bilimleri ve Tıp Fa- lak giderleri için rekor bir seviye olarak 1955 yılında 13 milyon TL
külteleri kurulmuştur. 1977 yılına kadar Milli Eğitim Bakanlığı’na harcandığını söylediği bir haber mevcuttur. 1955 yılında Boğaziçi
bağlı olan Karadeniz Teknik Üniversitesi 1750 sayılı üniversiteler köprüsü yanında Güzelcehisar mevkiinde 5 milyon TL’ye 1000 dö-
kanununa göre 1977 yılında özerk statüye kavuşmuş ve kendi nüm arsa alınabilmekteydi, veya Nişantaşı’ndan 10 dönüm arsa 271
rektörünü seçmeye başlamıştır. Karadeniz Teknik Üniversitesinin bin TL’ye satılmaktaydı (Emlakkulisi, 2014a; Emlakkulisi, 2014b;
seçimle göreve başlayan ilk Rektörü Prof. Dr. Erdem Aksoy’dur. Emlakkulisi, 2014c). Karadeniz Teknik Üniversitesi için zamanında
1750 sayılı üniversiteler kanuna göre kurulumunu tamamlayan gerekli görevlendirmelerin yapılması, çalışma komisyonlarının ak-
üniversiteler kendi rektörlerini seçebilmekteydi. 1973 yılında ka- tif olması ve bu büyük maddi imkanların kullanımı sağlanabilseydi
bul edilen bu kanuna göre en az iki fakültesinde en az ikişer Pro- kuruluştan sonra eğitime başlamak için 8 yıldan uzun bir sürenin
fesör olmak üzere toplam yedişer Doçent ve Profesör ünvanına geçmesi gerekmeyecekti. Kısaca kuruluş kararına kadar tüm süreç
sahip öğretim üyesi olan üniversitelere kendi rektörlerini seçe- çok hızlı ilerlemiş olsa da kuruluş sonrası Karadeniz Teknik Üniver-
bilme yetkisi veriliyordu. Bu makalede kuruluş süreci incelenmiş sitesi için bütün işler dondurulmuş gibi görünmektedir.
ve üniversiteler kanununa göre kuruluşun tamamlandığı dönem 1961 yılında Trabzon Valisi olarak atanan Vefa Poyraz şehrin res-
konu edilmemiştir. Kuruluşun tamamlanmasına kadar geçen sü- mi olarak kurulmuş ancak çakılı bir çivisi olmayan üniversitesinin
rede Prof. Dr. Nazım Terzioğlu (1963-1966), Prof. Dr. Ahmet Özel aktif hale gelmesi için ilk adımları atmıştır. Üniversitenin eğitime
(1966-1970, 1975-1977), Prof. Dr. Ekrem Göksu (1970-1972), Prof. başlaması konusunda elinden geleni yapmış, konuyu Milli Eği-
Dr. Ayşe Saffet Rıza Alpar (1972-1974), Prof. Dr. Altan Gümüş tim Bakanlığı’na aktarmıştır. 1962 yılında Karadeniz Teknik Üni-
(1974-1974), Prof. Dr. Halis Duman (1974-1975) rektör olarak görev versitesi için başkanlığını İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Prof.
almıştır. Bu rektörler arasında yine bir “ilk” olma özelliğine sahip Dr. Hamdi Peynircioğlu’nun üstlendiği “Merkezi Danışma Kurulu”
rektör Ayşe Saffet Rıza Alpar’dır. Kendisi ülkemizin ilk kadın rek- oluşturulmuştur. Bu kurulun diğer üyeleri yine İstanbul Teknik
törü olmuştur. Onun döneminde Karadeniz Teknik Üniversitesi’n- Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fikret Narter, Prof. Dr. Ahmet Akhun-
de Yerbilimleri Fakültesi ve Tıp Fakültesi kurulmuştur. Bir kimya lar, Prof. Dr. Mukbil Gökdoğan ve Yüksek Öğretim Genel Müdürü
profesörü olan Alpar siyasete atılmak üzere rektörlük görevinden Ziya Karamuk’tur. 1963 yılında KTÜ’ye rektörlük ve fakülte kadro-
ayrılmıştır. Daha sonra kısa sürelerle KTÜ Öğretim üyelerinden ve- ları verilerek ilk rektör olarak Prof. Dr. Nazım Terzioğlu atanmıştır.
kaleten rektör atamaları yapılmış ve sonrasında ikinci Ahmet Özel O yıllarda İstanbul’daki kadrolarını bırakarak Trabzon’a taşınmayı
dönemi başlamıştır. İlk Ahmet Özel dönemi ile Ayşe Saffet Rıza düşünen idealist insanların sayısı azdır. Bu sebeple, üniversitenin
Alpar dönemi arasında görev alan Ekrem Göksu döneminde de kuruluşunu tamamlaması için geçen süre uzamıştır. Üniversite’nin
üniversite kalkınmasını sürdürmüş, gerek fiziki altyapının güçlen- ilk rektörü bile Trabzon’a taşınmamış çoğunlukla İstanbul’dan rek-
dirilmesi, gerek akademik personel artışı konusunda ilerleme kay- törlük yapmıştır. Terzioğlu döneminde fiili olarak rektör gibi çalı-
dedilmiştir. Üniversitenin eğitim ve araştırma yapılan binalarına ek şan kişi Prof. Dr. Halis Duman olmuştur. Duman İTÜ’de profesör
olarak kültürel ve sosyal açıdan gelişimine katkı sağlayacak sahil
tesisleri onun zamanında kurulmuş ve Oditoryum’un inşaatına
başlanmıştır. Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin dördüncü fakültesi
olan Orman Fakültesi Ekrem Göksu döneminde eğitime başlamış-
tır (Köse, 2022). İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyesi olan
Ekrem Göksu Türkiye’de ilk Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği Bölü-
mü’nün kurucusudur. Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin kuruluşun-
da ve kalkındırılmasında İstanbul Teknik Üniversitesi’nin kurumsal
katkılarının önemli bir yeri olmuştur.
Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin kurulduğu 1955 yılından 1961 yı-
lına kadar üniversitenin kalkınması için birşey yapılmadığını söy-
lemek çok yanlış olmayacaktır. Oysa ki bu süreçte KTÜ’nün inşaat Şekil 4. KTÜ Merkez kampüsündeki temel atma töreni
işleri için maddi olarak önemli imkanlar mevcuttu. 1955 yılında (Bugünki Matematik binasının temel inşaatı)

118 NEFES LİK SAYI 08-2023 SAYI 08 -2023 NEFES LİK 119

6.06.2023 00:08:39
e-Nefes8.indd 118 6.06.2023 00:08:39
e-Nefes8.indd 118