Page 51 - Nefes8TÜMÜ_Neat

5.4. CE İşaretlemesi İçin İzlenmesi Gereken Aşamalar
1. Ürün tanımlanıp ürünün kullanılacağı yere göre, ürüne ait uyumlaştırılmış standardı belirlenmelidir,
2. Ürün Standardındaki Ek ZA gözden geçirilmelidir, (Harmonize (uyumlaştırılmış) standartlarda EK. ZA bölümü
mutlaka dikkate alınmalıdır. Bu ek esas olarak CE işaretlemesi için bir kontroller listesidir. Düzenlenmiş gereklilik-
leri ve ürün ile ilgili test yöntemlerini göstermektedir.)
3. Ürünün sınıfı, tipi vb. bilgilere göre uygunluk teyit sistemi belirlenmelidir.
4. Fabrika Üretim Kontrolü kurulmalıdır (ISO 9000 esasına göre yapılabilir)
5. Başlangıç Tip Testlerini belirleyip uygunluk teyit sisteminde verilen göreve göre deneyler yapılır/yaptırılabilinir.
6. Fabrika Üretim Kontrolü kapsamında deney ve muayeneleri yapılır.
7. Uygunluk teyit sistemi (Sistem 3) gerektiriyorsa FÜK belgelendirmesi için bir onaylanmış kuruluşa başvurup, AT
Uygunluk Belgesi alınır.
8. Bir AT Uygunluk Beyanı Hazırlanır.
5.5. CE İşareti ve Etiketi İçin Referans Model
9. CE Teknik Dosyasını oluşturulur ve muhafaza edilir.
TS EN 12057 Türk Standardı Doğaltaş mamuller modüler karolar ve gerekler için CE
10. CE işareti eklenir (Yumrukçu, 2012).
işaretleme ve EK ZA beyan değerlerini göstermekte olup, gerekli bir örnek model Tablo 6’da
5.5. CE İşareti ve Etiketi İçin Referans Model
verilmiştir.
TS EN 12057 Türk Standardı Doğaltaş mamuller modüler karolar ve gerekler için CE işaretleme ve EK ZA beyan de-

ğerlerini göstermekte olup, gerekli bir örnek model Tablo 6’da verilmiştir.
6. SONUÇ Tablo 6. CE İşareti ve Etiketi İçin Referans Model (TS EN 12057)
Son yıllarda ülkemiz ihracat de-
ğerlerindeki artışa paralel olarak Referans Standard: TS EN 12057
madencilik sektöründeki artışlar
da dikkat çekici olmakla bera- Mamul: Döşeme ve merdivenler için doğal taş modüler karolar
ber, genellikle toplam ihracatı-
mızın 2,5-3’ü civarındaki bir payı Petrografik tanım: EN 12440'a uygun şekilde
temsil etmektedir. Ülkemizin Kullanım yeri: İç döşeme kaplaması
madencilik ihracatındaki doğal- Yıl: 2004
taş ihracatı payının da %40-45
civarında yer aldığı görülmek- İmalatçının adı ve adresi: XXXX
tedir. Pandemi öncesinde blok Karakteristikler Beyan değerleri Deney metodu
halinde mermer-bej kireçtaşı ve
travertenlerin daha çok Çin’e ih- Deney yapılmaksızın (tadil
edilen şekliyle 96/603/EC
raç edildiği görülürken, pandemi Yangına tepki Sınıf A1fl sayılı Komisyon Kararına
ile birlikte Çin piyasasındaki ge- bakılmalıdır
rilemeye karşın, özellikle ABD ve Beklenen en küçük değer, ortalama EN 12372 veya EN
Avrupa’ya işlenmiş mermer-bej Eğilme dayanımı değer ve standart sapma, MPa 13161
kireçtaşı ve travertenlerin ihra-
catında artış dikkat çekici olup, Kaymaya direnç değeri,
kuru:….Birim
birim ton başına elde edilen ka- Kaymaya direnç Kaymaya direnç değeri, yaş: …. EN 14231
zançta artış görülmektedir. Birim
Özellikle Avrupa Birliğine yapı Dokunulabilirlik Tarife bakılmalıdır. Gözle
malzemelerinin ihracatında CE 3
işaretlemesi aranırken, doğaltaş Görünür birim hacim kütlesi ……... den ……... ye kg/m EN 1936
sektöründe de yasal düzenle-
melere bağlı olarak artık bu işaretleme zorunluluk haline gelmiştir. CE işaretlemesi için doğaltaş ürünlerinde aranan
6. SONUÇ
standart deneyler ülkemizde bazı kurumlar, üniversiteler ve akredite analiz laboratuvarları tarafından gerçekleştiril-
Son yıllarda ülkemiz ihracat değerlerindeki artışa paralel olarak madencilik sektöründeki
mektedir. Bununla birlikte doğaltaş üreticilerinin de üretimlerinin kalite sistemlerini geliştirmesi ve Fabrika Üretim
Kontrollerini yapmaları, ürünlerinin CE işaretlemesi için Teknik Dosya oluşturmaları ve AT Uygunluk Beyanında bu-
artışlar da dikkat çekici olmakla beraber, genellikle toplam ihracatımızın 2,5-3’ü civarındaki
lunmaları gerekmektedir. Halen doğaltaş sektörü Avrupa Birliği Yapı Malzemeleri Yönetmeliklerine göre Sistem 4’te
bir payı temsil etmektedir. Ülkemizin madencilik ihracatındaki doğaltaş ihracatı payının da
yer alırken, yakın bir gelecekte Sistem 3’e geçişle birlikte Başlangıç Tip Testleri yalnızca Onaylanmış Kuruluşlarca
%40-45 civarında yer aldığı görülmektedir. Pandemi öncesinde blok halinde mermer-bej
yapılabilecektir. Ülkemizde CE işaretlemelerinin yaygınlaşmasıyla birlikte; binalarda daha güvenli, çevreyle uyumlu,
gürültüye karşı koruma ve enerjiden tasarruf sağlayan doğaltaşların kullanımında ve ihracatında önemli düzeyde bir
kireçtaşı ve travertenlerin daha çok Çin’e ihraç edildiği görülürken, pandemi ile birlikte Çin
artış olacağı beklenilmektedir.
KAYNAKLAR piyasasındaki gerilemeye karşın, özellikle ABD ve Avrupa’ya işlenmiş mermer-bej kireçtaşı ve
Çetin, T., 2003. Türkiye Mermer Potansiyeli, Üretimi ve 1hracatı, Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 3, ss: 243-256.
travertenlerin ihracatında artış dikkat çekici olup, birim ton başına elde edilen kazançta artış
Eraslan, H., İpçioğlu, İ., Haşit, G., Erşahan, B., 2008. Bilecik Bölgesi Mermer Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Analizi: Sektörel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 193-217.
Erdoğan, B., Yavuz, A.B., 2002. Güneydoğu Anadolu’nun Miyosen Paleocografyası ile Mermer Yataklarının ilişkisi, DEÜ Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2,
Erdoğan, B., Yavuz, A.B., 2003. Güneydoğu Anadolu’nun Miyosen Paleocografyası ile Mermer Yataklarının İlişkisi, Meslek İçi Eğitim Semineri,13-19 Ocak, Ankara,ss:1-13
görülmektedir.
Gürcan, S., 2012. Doğaltaş Standartlarının İncelenmesi ve CE İşareti, TMMOB Maden Mühendisleri Odası Dergisi, cilt.51, sa.1, ss.35-41.
Hacımustafaoğlu, R, Elçi, H, 2018. Mermer Sektörünün Bugünü ve Geleceğine Yönelik Öneriler, Mesleki Bilimler Dergisi, 7 (2): 370 – 375,

İMİB, 2022, 2021. Çalışma Raporu (1649940652_ImIb2021calismaraporuweb-1.pdf)
Kalkınma Bakanlığı, 2018. 11. Kalkınma Planı Raporu, (MadencilikPolitikalariOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf (sbb.gov.tr))
MAPEG, 2021. Maden İstatistikleri, (www.mapeg.gov.tr/maden_istatistik.aspx)
MTA,2022, 2021 Yılı Dış Ticaret Raporu, (2021-yili-maden-dis-ticaret.pdf (mta.gov.tr)
MTA,2022. Türkiye Mermer Haritası, (mermer.jpg (1467×721) (mta.gov.tr))
Önal, G., 2015. Türkiye’nin Maden Kaynakları ve Ekonomiye Katkısı, İTÜ Vakfı Dergisi, 69, 18-22.
Şahiner, M., 2020. Madencilik sektörüne ait temel ekonomik göstergeler 2019. MTA Genel Müdürlüğü Fizibilite Etütleri Daire Başkanlığı, 99s, Ankara.
TİM, 2021. İhracat Verileri Raporu, (https://tim.org.tr/files/downloads/Raporlar/TIM_Faaliyet_Raporu_2021-2022.pdf )
Topal, E., Ayhan, M., 2005. Doğrusal Programlama Kullanılarak Mermer Fabrikalarının Üretim Optimizasyonu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Maden Kaynaklarının Değerlendirilmesi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 21-23 Nisan, Diyarbakır.
TSE, 2022. https://tse.org.tr/IcerikDetay?ID=12&ParentID=100
TS EN 12057 Doğal Taş Ürünleri-Modüler Karolar-Özellikler, Türk Standardı, 2015.
Türkiye Mermer, Doğal Taş ve Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER), 2006. Türkiye Doğal Taş Madenciliği (Araştırma Raporu), www.yapi.com.tr/V_Images/arastirma/daogaltas_tummer_06.pdf , (28.01.2007)
Ürgüp, M.N., Başyiğit, C., Terzi, S., 1998. Türkiye’deki Mermer Sektörü, Sorunları ve Çözüm Önerileri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3, ss: 111- 118.
World Mining Data,2020. (World Mining Data 2020 | World Mining Congress (wmc.org.pl))
Yılmaz, H., Safel, R., 2004. Mermer Sektörü, Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., Sektörel Araştırmaları Serisi, No: 31.
Yumrukçu, 2013. Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC)'nden Yapı Malzemeleri Tüzüğü (305/2011/EC)'ne Geçiş ve Doğal Taşlarda CE İşaretlemesi (https://statik.tse.org.tr/upload/tr/dosya/icerikyonetimi/536/13032015163123-2.pdf )
50 NEFES LİK SAYI 08-2023 SAYI 08-2023 NEFES LİK 51
6.06.2023 00:03:54
e-Nefes8.indd 51
e-Nefes8.indd 51 6.06.2023 00:03:54