Page 38 - Nefes8TÜMÜ_Neat

mermerlerin nakliyesi gemi taşımacılığına dayanıyordu. Afyon menekşe (Pavonazzetto) mermerinin
Anadolu'dan tüm Akdeniz bölgesine ihracatını belgeleyen en önemli kanıt, çeşitli kıyılarda tespit edilen
taş kargoları ile birlikte batmış olan gemilerdir. Bu batıkların en önemlilerinden birisi Crotone (İtalya)
yakınlarındaki Capo Colonna'nın 2 km güneyinde Punta Scifo'da tespit edilmiştir (Rice, 2016).

Şekil 13. Mermerlerin Dokimeion (İscehisar) ocaklarından Efes limanına ulaşım yolu (Åhlfeldt (2020)’
den düzenlenmiştir).

3.4. Mermerlerin Yerinde Nihai İşlenmesi ve Kullanımı
Antik çağ mimarisinde mermerler anıtsal yapı ve binalar-
da temel, duvar, döşeme, kemer, lento, sütun, tonoz gibi
bölümlerinde kullanılmıştır. Ocaklardan yarı işlenmiş ola-
rak sevk edilen blok, sütun gibi mimari elemanlar kullanı-
lacağı alanda taş ustaları tarafından tamamlanarak yerine
yerleştirilirdi. Blokların daha yukarılara kaldırılarak yerine
yerleştirilmesinde kaldıraçlar kullanılmıştır. Blokların kaldı-
rılmasında daha statik olması için bloklarda bazı oyuk veya
mahmuzlar kazınırdı. Bu oyuklar genellikle U şeklinde mal-
zemenin görülmeyecek yüzeyine oyulurdu (Şekil 15)

Şekil 14. Roma döneminde Dokimeion (İscehisar) ocağından Pavonazzetto mermerinin dağıtım yerleri
Şekil 14. Roma döneminde Dokimeion (İscehisar) ocağından Pavonazzetto
mermerinin dağıtım yerleri (Dodge, 1988; Çelik ve Sert, 2020).
(Dodge, 1988; Çelik ve Sert, 2020).

KAYNAKLAR
3.4. Mermerlerin Yerinde Nihai İşlenmesi ve Kullanımı
Adam, J.P. (2005). Roman Building Materials and Techniques. Taylor & Francis Group, 736 p.
Åhlfeldt, J. (2020) Digital Atlas of the Roman Empire. Centre for Digital Humanities University of Gothenburg, Sweden.
Antik çağ mimarisinde mermerler anıtsal yapı ve binalarda temel, duvar, döşeme, kemer, lento, sütun,
http://imperium.ahlfeldt.se/Accessed 1 November 2020
Albustanlıoğlu, T. (2000). Dokimeion antik mermer ocağı ve ihracat potansiyeli, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
tonoz gibi bölümlerinde kullanılmıştır. Ocaklardan yarı işlenmiş olarak sevk edilen blok, sütun gibi
Anil, M., Kiliç, A., Kahraman, S., Sandikçi M., Akyildiz M. (1996) İscehisar (Afyon) mermerlerinin petrografik ve mekanik
özellikleri. K.T.Ü. Jeoloji Müh. Bölümü 30. Yıl Sempozyumu Bildirileri. 436–447 Trabzon.
mimari elemanlar kullanılacağı alanda taş ustaları tarafından tamamlanarak yerine yerleştirilirdi.
Şekil 15. Antik inşaatlarda mermer blokların yerleştirilmesinde vinç (kaldıraç)
Arkeoloji Dünyası (2022) https://www.facebook.com/arkeolojidunyasiii/photos/a.9454423421
Şekil 15. Antik inşaatlarda mermer blokların yerleştirilmesinde vinç (kaldıraç) kullanımını gösteren
Blokların daha yukarılara kaldırılarak yerine yerleştirilmesinde kaldıraçlar kullanılmıştır. Blokların
49366/6491462804213931/?type=3 (Erişim Tarihi: 24.11.2022)
kabartmalar.
kullanımını gösteren kabartmalar
kaldırılmasında daha statik olması için bloklarda bazı oyuk veya mahmuzlar kazınırdı. Bu oyuklar
Attanasio, D., Bruno, M., Prochaska, W, Yavuz, A.B. (2012) Analysis and Discrimination of Phrygian and other
Pavonazzetto-like marbles, Proceedings of the Tenth International Conference of ASMOSIA Association for the Study of
genellikle U şeklinde malzemenin görülmeyecek yüzeyine oyulurdu (Şekil 15) KAYNAKLAR
Marble & Other Stones in Antiquity Rome.
Berechman, J. (2003) Transportation-economic aspects of Roman highway development: the case of Via Appia. Transportation Research Part A 37:453–478
Adam, J.P. (2005). Roman Building Materials and Techniques. Taylor & Francis Group, 736 p.
Bessac, J-C. (1996) La pierre en Gaule Narbonnaise et les carrières du Bois des Lens (Nîmes): Histoire, Archéologie, Ethnographie et Techniques, Journal of Roman Archeology, suppl. series 16, Michigan.
Åhlfeldt, J. (2020) Digital Atlas of the Roman Empire. Centre for Digital Humanities University of
Borghini, G. (1992) Marmi Antichi, Rome.
Burford, A. (1960) Transport in Classical Antiquity. The Economic History Review 13(1):1–18 Gothenburg, Sweden. http://imperium.ahlfeldt.se/Accessed 1 November 2020
Albustanlıoğlu, T. (2000). Dokimeion antik mermer ocağı ve ihracat potansiyeli, Yüksek Lisans
Çelik, M.Y., Sabah, E. (2002) The geological and technical characterisation of Ömer Gecek geothermal area and the environmental impact assessment of geothermal heating system in Afyon, Turkey. Environ Geol 41(8):942–953.
Çelik, M.Y. (2003). Antik Çağda İscehisar (Afyon) Mermer Ocağı. Mermer, Doğal Taş Sektörünün Dergisi, 8(34), 70-75, Tezi, Ankara Üniversitesi.
Anil, M., Kiliç, A., Kahraman, S., Sandikçi M., Akyildiz M. (1996) İscehisar (Afyon) mermerlerinin
Çelik, M.Y., Sabah, E. (2008). Geological and technical characterisation of Iscehisar (Afyon-Turkey) marble deposits and the impact of marble waste on environmental pollution. J Environ Manage 87(1):106–116.
Çelik, M.Y., Sert, M. (2020). The importance of “Pavonazzetto marble” (Docimium-Phrygia/Iscehisar-Turkey) since ancient times and its properties as a global heritage stone resource. Environmental Earth Sciences (2020) 79:201.
petrografik ve mekanik özellikleri. K.T.Ü. Jeoloji Müh. Bölümü 30. Yıl Sempozyumu Bildirileri. 436–
Çelik, M.Y., Sert, M. (2021). Afyon Menekşe mermerinin Roma döneminden günümüze önemi, karakterizasyonu ve laboratuvar yaşlandırma (tuz kristalleşmesi ve donma-çözülme) testleriyle dayanıklılığın değerlendirilmesi Gazi Üniversitesi
Politeknik Dergisi 24(3):785-796, 447 Trabzon.
Dodge. H, (1988) Decorative stones for architecture in the Roman empire. Oxford Journal of Archaeology 7(1):65–80. Arkeoloji Dünyası (2022) https://www.facebook.com/arkeolojidunyasiii/photos/a.9454423421
9
49366/6491462804213931/?type=3 (Erişim Tarihi: 24.11.2022)
Herrmann, J.J., Tykot, R.H. (2009) Some products from the Docimium quarries: craters, tables, capitals, and statues, In Y. Maniatis (ed.), ASMOSIA VII. Proceedings of the 7th International Conference of the Association for the Study of Marble
and Other Stones in Antiquity. Bulletin de Correspondance Hellénique Suppl. 51: 59–75,. Attanasio, D., Bruno, M., Prochaska, W, Yavuz, A.B. (2012) Analysis and Discrimination of
Hirt, A.M. (2010) Imperial Mines and Quarries in the Roman World Organizational Aspects 27 BC–AD 235. (Oxford Classical Monographs). Oxford University Press. 14, 551 pp..
Phrygian and other Pavonazzetto-like marbles, Proceedings of the Tenth International Conference of
İleri, S. Kun, N. Türkmen, F. (2001). Antik dönem Anadolu mermerciliğinde jeolojinin önemi. Mermer Dergisi, Yıl 6, sayı 28, Mart 2001, s 16-20.
ASMOSIA Association for the Study of Marble & Other Stones in Antiquity Rome.
İscehisar kaymakamlığı, (2022) http://iscehisar.gov.tr/mermeriyle-tarih-yazan-sehir-dokimeion-iscehisar (Erişim Tarihi: 21.11.2022)
Berechman, J. (2003) Transportation-economic aspects of Roman highway development: the case of
Koch, G. (2001) Sarkophage DerRömischen Kaiserzeit, Roma İmparatorluk Dönemi Lahitleri, (in Turkish), Çev. Z. Zühre İlkgelen, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
Long, L.E. (2017) Extracting economics from Roman marble quarries. Economic History Review 70(1):52–78. Via Appia. Transportation Research Part A 37:453–478
Korres, M. (1995). From Pentelicon to the Parthenon: The Ancient Quarries and the Story of a Half-Worked Column Capital of the First Marble Parthenon. Athens: Melissa Publishing House.
Bessac, J-C. (1996) La pierre en Gaule Narbonnaise et les carrières du Bois des Lens (Nîmes):
Moropoulou. A., Delegou E.T., Apostolopoulou M., Kolaiti A., Papatrechas C., Economou G., Mavrogonatos. C. (2019) The white marbles of the Tomb of Christ in Jerusalem: characterization and provenance, Sustainability, 11, 2495.
Histoire, Archéologie, Ethnographie et Techniques, Journal of Roman Archeology, suppl. series 16,
Rice. C. (2016) Shipwreck cargoes in the Western Mediterranean and the organization of Roman maritime trade”. Journal of Roman Archaeology, 29, 165–192.
Röder, J. (1971). Marmor Phrygium; Die Antiken Marmorbrüche von İscehisar in Westanatolien. JDL 86:253–312. Michigan.
http://www.pbs.org/wgbh/nova/ancient/parthenon-quarry.html (Erişim Tarihi: 20.11.2022) Borghini, G. (1992) Marmi Antichi, Rome.
Vitruvius, M.P. Mimarlık hakkında 10 kitap, (De architectura libri decem) Burford, A. (1960) Transport in Classical Antiquity. The Economic History Review 13(1):1–18
Waelkens, M. (1982) Dokimeion. Die Werkstatt der repräsentativen kleinasiatischen Sarkophage. Chronologie und Typologie ihrer Produktion,Archäologische Forschungen 11, Berlin
Çelik, M.Y., Sabah, E. (2002) The geological and technical characterisation of Ömer Gecek
geothermal area and the environmental impact assessment of geothermal heating system in Afyon,
Turkey. Environ Geol 41(8):942–953.
Çelik, M.Y. (2003). Antik Çağda İscehisar (Afyon) Mermer Ocağı. Mermer, Doğal Taş Sektörünün
Dergisi, 8(34), 70-75,
Çelik, M.Y., Sabah, E. (2008). Geological and technical characterisation of Iscehisar (Afyon-Turkey)
marble deposits and the impact of marble waste on environmental pollution. J Environ Manage
87(1):106–116.
Çelik, M.Y., Sert, M. (2020). The importance of “Pavonazzetto marble” (Docimium-
Phrygia/Iscehisar-Turkey) since ancient times and its properties as a global heritage stone resource.
Environmental Earth Sciences (2020) 79:201.
Çelik, M.Y., Sert, M. (2021). Afyon Menekşe mermerinin Roma döneminden günümüze önemi,
karakterizasyonu ve laboratuvar yaşlandırma (tuz kristalleşmesi ve donma-çözülme) testleriyle
dayanıklılığın değerlendirilmesi Gazi Üniversitesi Politeknik Dergisi 24(3):785-796,
Dodge. H, (1988) Decorative stones for architecture in the Roman empire. Oxford Journal of
Archaeology 7(1):65–80.
Herrmann, J.J., Tykot, R.H. (2009) Some products from the Docimium quarries: craters, tables,
capitals, and statues, In Y. Maniatis (ed.), ASMOSIA VII. Proceedings of the 7th International
10

Atık Su Arıtma
Endüstriyel Teknik
Sistemleri
Su Arıtma Sistemleri
38 NEFES LİK SAYI 08-2023
e-Nefes8.indd 38
e-Nefes8.indd 38 6.06.2023 00:03:23
6.06.2023 00:03:23