Page 51 - Nefes8TÜMÜ_Neat
P. 51

5.4. CE İşaretlemesi İçin İzlenmesi Gereken Aşamalar
                 1.   Ürün tanımlanıp ürünün kullanılacağı yere göre, ürüne ait uyumlaştırılmış standardı belirlenmelidir,
                 2.  Ürün Standardındaki Ek ZA gözden geçirilmelidir, (Harmonize (uyumlaştırılmış) standartlarda EK. ZA bölümü
                    mutlaka dikkate alınmalıdır. Bu ek esas olarak CE işaretlemesi için bir kontroller listesidir. Düzenlenmiş gereklilik-
                    leri ve ürün ile ilgili test yöntemlerini göstermektedir.)
                 3.  Ürünün sınıfı, tipi vb. bilgilere göre uygunluk teyit sistemi belirlenmelidir.
                 4.  Fabrika Üretim Kontrolü kurulmalıdır (ISO 9000 esasına göre yapılabilir)
                 5.  Başlangıç Tip Testlerini belirleyip uygunluk teyit sisteminde verilen göreve göre deneyler yapılır/yaptırılabilinir.
                 6.  Fabrika Üretim Kontrolü kapsamında deney ve muayeneleri yapılır.
                 7.  Uygunluk teyit sistemi (Sistem 3) gerektiriyorsa FÜK belgelendirmesi için bir onaylanmış kuruluşa başvurup, AT
                    Uygunluk Belgesi alınır.
                 8.  Bir AT Uygunluk Beyanı Hazırlanır.
                                              5.5. CE İşareti ve Etiketi İçin Referans Model
                 9.  CE Teknik Dosyasını oluşturulur ve muhafaza edilir.
                                              TS  EN  12057  Türk  Standardı  Doğaltaş  mamuller  modüler  karolar  ve  gerekler  için  CE
                 10.  CE işareti eklenir (Yumrukçu, 2012).
                                              işaretleme ve EK ZA beyan değerlerini göstermekte olup, gerekli bir örnek model Tablo 6’da
                 5.5. CE İşareti ve Etiketi İçin Referans Model
                                              verilmiştir.
                 TS EN 12057 Türk Standardı Doğaltaş mamuller modüler karolar ve gerekler için CE işaretleme ve EK ZA beyan de-

                 ğerlerini göstermekte olup, gerekli bir örnek model Tablo 6’da verilmiştir.
                 6. SONUÇ                     Tablo 6. CE İşareti ve Etiketi İçin Referans Model (TS EN 12057)
                 Son yıllarda ülkemiz ihracat de-
                 ğerlerindeki artışa paralel olarak                   Referans Standard: TS EN 12057
                 madencilik sektöründeki artışlar
                 da dikkat çekici olmakla bera-                       Mamul: Döşeme ve merdivenler için doğal taş modüler karolar
                 ber, genellikle toplam ihracatı-
                 mızın 2,5-3’ü civarındaki bir payı                   Petrografik tanım: EN 12440'a uygun şekilde
                 temsil etmektedir. Ülkemizin                           Kullanım yeri: İç döşeme kaplaması
                 madencilik ihracatındaki doğal-      Yıl: 2004
                 taş ihracatı payının da %40-45
                 civarında yer aldığı görülmek-  İmalatçının adı ve adresi: XXXX
                 tedir. Pandemi öncesinde blok     Karakteristikler          Beyan değerleri          Deney metodu
                 halinde mermer-bej kireçtaşı ve
                 travertenlerin daha çok Çin’e ih-                                                Deney yapılmaksızın (tadil
                                                                                                   edilen şekliyle 96/603/EC
                 raç edildiği görülürken, pandemi   Yangına tepki               Sınıf A1fl         sayılı Komisyon Kararına
                 ile birlikte Çin piyasasındaki ge-                                                    bakılmalıdır
                 rilemeye karşın, özellikle ABD ve                    Beklenen en küçük değer, ortalama   EN 12372 veya EN
                 Avrupa’ya işlenmiş mermer-bej     Eğilme dayanımı      değer ve standart sapma, MPa    13161
                 kireçtaşı ve travertenlerin ihra-
                 catında artış dikkat çekici olup,                        Kaymaya direnç değeri,
                                                                              kuru:….Birim
                 birim ton başına elde edilen ka-  Kaymaya direnç      Kaymaya direnç değeri, yaş: ….   EN 14231
                 zançta artış görülmektedir.                                     Birim
                 Özellikle Avrupa Birliğine yapı   Dokunulabilirlik         Tarife bakılmalıdır.        Gözle
                 malzemelerinin ihracatında CE                                               3
                 işaretlemesi aranırken, doğaltaş   Görünür birim hacim kütlesi   ……... den  ……... ye kg/m  EN 1936
                 sektöründe  de  yasal  düzenle-
                 melere bağlı olarak artık bu işaretleme zorunluluk haline gelmiştir. CE işaretlemesi için doğaltaş ürünlerinde aranan
                                              6. SONUÇ
                 standart deneyler ülkemizde bazı kurumlar, üniversiteler ve akredite analiz laboratuvarları tarafından gerçekleştiril-
                                              Son  yıllarda  ülkemiz  ihracat  değerlerindeki  artışa  paralel  olarak  madencilik  sektöründeki
                 mektedir. Bununla birlikte doğaltaş üreticilerinin de üretimlerinin kalite sistemlerini geliştirmesi ve Fabrika Üretim
                 Kontrollerini yapmaları, ürünlerinin CE işaretlemesi için Teknik Dosya oluşturmaları ve AT Uygunluk Beyanında bu-
                                              artışlar da dikkat çekici olmakla beraber, genellikle toplam ihracatımızın 2,5-3’ü civarındaki
                 lunmaları gerekmektedir. Halen doğaltaş sektörü Avrupa Birliği Yapı Malzemeleri Yönetmeliklerine göre Sistem 4’te
                                              bir payı temsil etmektedir. Ülkemizin madencilik ihracatındaki doğaltaş ihracatı payının da
                 yer alırken, yakın bir gelecekte Sistem 3’e geçişle birlikte Başlangıç Tip Testleri yalnızca Onaylanmış Kuruluşlarca
                                              %40-45  civarında  yer  aldığı  görülmektedir.  Pandemi  öncesinde  blok  halinde  mermer-bej
                 yapılabilecektir. Ülkemizde CE işaretlemelerinin yaygınlaşmasıyla birlikte; binalarda daha güvenli, çevreyle uyumlu,
                 gürültüye karşı koruma ve enerjiden tasarruf sağlayan doğaltaşların kullanımında ve ihracatında önemli düzeyde bir
                                              kireçtaşı ve travertenlerin daha çok Çin’e ihraç edildiği görülürken, pandemi ile birlikte Çin
                 artış olacağı beklenilmektedir.
                 KAYNAKLAR                    piyasasındaki gerilemeye karşın, özellikle ABD ve Avrupa’ya işlenmiş mermer-bej kireçtaşı ve
                 Çetin, T., 2003. Türkiye Mermer Potansiyeli, Üretimi ve 1hracatı, Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 23, Sayı: 3, ss: 243-256.
                                              travertenlerin ihracatında artış dikkat çekici olup, birim ton başına elde edilen kazançta artış
                 Eraslan, H., İpçioğlu, İ., Haşit, G., Erşahan, B., 2008. Bilecik Bölgesi Mermer Sektörünün  Uluslararası Rekabetçilik Analizi: Sektörel Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 193-217.
                 Erdoğan, B., Yavuz, A.B., 2002. Güneydoğu Anadolu’nun Miyosen Paleocografyası ile Mermer Yataklarının ilişkisi, DEÜ Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2,
                 Erdoğan, B., Yavuz, A.B., 2003. Güneydoğu Anadolu’nun Miyosen Paleocografyası ile Mermer Yataklarının İlişkisi, Meslek İçi Eğitim Semineri,13-19 Ocak, Ankara,ss:1-13
                                              görülmektedir.
                 Gürcan, S., 2012. Doğaltaş Standartlarının İncelenmesi ve CE İşareti, TMMOB Maden Mühendisleri Odası Dergisi, cilt.51, sa.1, ss.35-41.
                 Hacımustafaoğlu, R, Elçi, H, 2018. Mermer Sektörünün Bugünü ve Geleceğine Yönelik   Öneriler, Mesleki Bilimler Dergisi, 7 (2): 370 – 375,

                 İMİB, 2022, 2021. Çalışma Raporu (1649940652_ImIb2021calismaraporuweb-1.pdf)
                 Kalkınma Bakanlığı, 2018. 11. Kalkınma Planı Raporu, (MadencilikPolitikalariOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf (sbb.gov.tr))
                 MAPEG, 2021. Maden İstatistikleri, (www.mapeg.gov.tr/maden_istatistik.aspx)
                 MTA,2022, 2021 Yılı Dış Ticaret Raporu,  (2021-yili-maden-dis-ticaret.pdf (mta.gov.tr)
                 MTA,2022. Türkiye Mermer Haritası, (mermer.jpg (1467×721) (mta.gov.tr))
                 Önal, G., 2015. Türkiye’nin Maden Kaynakları ve Ekonomiye Katkısı, İTÜ Vakfı Dergisi, 69, 18-22.
                 Şahiner, M., 2020. Madencilik sektörüne ait temel ekonomik göstergeler 2019. MTA Genel Müdürlüğü Fizibilite Etütleri Daire Başkanlığı, 99s, Ankara.
                 TİM, 2021. İhracat Verileri Raporu, (https://tim.org.tr/files/downloads/Raporlar/TIM_Faaliyet_Raporu_2021-2022.pdf )
                 Topal, E., Ayhan, M., 2005. Doğrusal Programlama Kullanılarak Mermer Fabrikalarının   Üretim Optimizasyonu, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Maden Kaynaklarının Değerlendirilmesi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 21-23 Nisan, Diyarbakır.
                 TSE, 2022. https://tse.org.tr/IcerikDetay?ID=12&ParentID=100
                 TS EN 12057 Doğal Taş Ürünleri-Modüler Karolar-Özellikler, Türk Standardı, 2015.
                 Türkiye Mermer, Doğal Taş ve Makinaları Üreticileri Birliği (TÜMMER), 2006. Türkiye  Doğal Taş Madenciliği (Araştırma Raporu), www.yapi.com.tr/V_Images/arastirma/daogaltas_tummer_06.pdf , (28.01.2007)
                 Ürgüp, M.N., Başyiğit, C., Terzi, S., 1998. Türkiye’deki Mermer Sektörü, Sorunları ve   Çözüm Önerileri, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3, ss:   111- 118.
                 World Mining Data,2020. (World Mining Data 2020 | World Mining Congress (wmc.org.pl))
                 Yılmaz, H., Safel, R., 2004. Mermer Sektörü, Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., Sektörel   Araştırmaları Serisi, No: 31.
                 Yumrukçu, 2013. Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/EEC)'nden Yapı Malzemeleri Tüzüğü (305/2011/EC)'ne Geçiş ve Doğal Taşlarda CE İşaretlemesi (https://statik.tse.org.tr/upload/tr/dosya/icerikyonetimi/536/13032015163123-2.pdf )
 50  NEFES  LİK   SAYI 08-2023                                                           SAYI 08-2023  NEFES  LİK  51
                                                                                                                 6.06.2023   00:03:54
       e-Nefes8.indd   51
       e-Nefes8.indd   51                                                                                        6.06.2023   00:03:54
   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56