Page 56 - อิเหนา
P. 56
- เอกสารประกอบการสัมมนาวรรณกรรมคัดสรรในหนังสือเรียน เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง -
บทรัชกาลที่ 2 ถึงไม่เลี้ยงบุษบาเห็นว่าชั่ว แต่เขารู้อยู่ว่าตัวนั้นเป็นพ ี่
อันองค์ท้าวดาหาธิบดี นั้นมิใช่อาว์ฤาว่าไร
มาดเเม้นเสียเมืองดาหา จะพลอยอายขายหน้าฤาหาไม่
ซึ่งเกิดศึกสาเหตุเภทภัย ก็เพราะใครทำความไว้งามภักตร์
(เสาวลักษณ์ อนันตศานต์,2554,น.303 – 306)
1.คุณค่าด้านวรรณศิลป์
ุ
ุ
1.1 การสรรคำ การสรรคำในอิเหนาตอนศึกกะหมังกหนิงนี้ พระบาทสมเด็จพระพทธเลิศหล้านภาลัย
ทรงเลือกสรรคำใช้อย่างพิถีพิถันมาก ตัวอย่างที่ยกมานี้แสดงให้เห็นถึงการสรรคำของกวีว่ามีความละเอียด
รอบคอบ คือ มีการสรรคำมาใช้ทั้งคำไทยแท้และคำที่มาจากบาลีสันสกฤต ซึ่งกวีได้นำมาเรียงร้อยอย่างลงตัว
ทำให้เกิดความชัดเจนและเข้าใจง่ายเมื่ออ่านแล้วจะเห็นภาพของพ่อคนหนึ่งที่ตำหนิลูก เพราะลูกทำผิดและ
เกิดเรื่องใหญ่ขึ้น
" ในลักษณ์นั้นว่าปัจจามิตร มาตั้งติดดาหากรุงใหญ่
จงเร่งรีบรี้พลสกลไกร ไปช่วยชิงชัยในทันที
ถึงไม่เลี้ยงบุษบาเห็นว่าชั่ว แต่เขารู้อยู่ว่าตัวนั้นเป็นพ ี่
อันองค์ท้าวดาหาธิบดี นั้นมิใช่อาหรือว่าไร
มาตรแม้นเสียเมืองดาหา จะพลอยอายขายหน้าหรือหาไม่
ซึ่งเกิดศึกสาเหตุเภทภัย ก็เพราะใครทำความไว้งามพักตร์
ครั้งหนึ่งก็ให้เสียวาจา อายชาวดาหาอาณาจักร
ครั้งนี้เร่งคิดดูจงหนัก จะซ้ำให้เสียศักดิ์ก็ตามที
แม้นมิยกพลไกรไปช่วย ถึงเราม้วยก็จงอย่ามาดูผี
อย่าดูทั้งเปลวอัคค ี แต่วันนี้ขาดกันจนบรรลัย "
หน้า | 53
