Page 53 - อิเหนา
P. 53
- เอกสารประกอบการสัมมนาวรรณกรรมคัดสรรในหนังสือเรียน เรื่อง อิเหนา ตอน ศึกกะหมังกุหนิง -
แก่นเรื่อง
เรื่องอิเหนาเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่มีแก่นของเรื่องมากกว่า 1 คือ มีแก่นเรื่องใหญ่เป็นหลักและแก่นเรื่อง
ย่อยมาช่วยดำเนินเหตุการณ์ ดังมีแก่นเรื่องสำคัญและสิ่งประกอบดังนี้
ความรัก เรื่องอิเหนามีเนื้อเรื่องเกี่ยวกับความรัก ตัวละครในเรื่องถือเอาความรักเป็นเรื่องใหญ่
สามารถทำทุกสิ่งทุกอย่างได้เพื่อความรัก ไม่ว่าสิ่งนั้นจะก่อให้เกิดอันตรายอย่างใหญ่หลวงจนอาจถึงแก่ชีวิต
เช่น อิเหนาเผาเมืองลักนางบุษบา วิหยาสะกำยกทัพมารบจนตัวตาย หรือถูกเยาะเย้ยไยไพ เช่น จรกา
็
จุดเริ่มต้นของเรื่องก็เกิดจากอิเหนาไปรักหญิงอื่นที่ไม่ใช่คู่ตุนาหงัน ตัวอิเหนาซึ่งเป็นจุดศูนย์กลางของเรื่องกมี
ลักษณะรูปงาม ใครเห็นใครก็รัก เจ้าชู้กรุ้มกริ่ม สามารถแจกจ่ายความรักไปให้สตรีใดก็ได้ที่ตนพอใจ ลักษณะนี้
เป็นลักษณะที่คนไทยชอบ ดังนั้นแม้อิเหนาเป็นตัวต้นเหตุให้ตัวละครหลายตัวต้องตกระกำลำบากต้อง
ออกเดินทางไป คนดูหรือคนอ่านก็ไม่เกลียดอิเหนา
ความรักในเรื่องอเหนานั้นมีทั้งความรักระหว่างหญิงชาย และความรักพวกพองวงศ์ตระกูล ที่สังเกตได้
้
ิ
ชัดคือในพวกวงศ์อสัญแดหวาด้วยกัน มีการช่วยเหลือกันในการศึกสงคราม การที่อิเหนาได้มาพบนางบุษบาก็
เพราะความรักวงศ์ตระกูล ไม่อยากให้ดาหาต้องแพ้สงคราม หากมีการกระทำที่รุนแรงต่าง ๆ ถ้าเป็น
พวกเดียวกันกระทำก็จะไม่ถือโทษ เช่น การที่อิเหนาลักนางบุษบาไประหว่างพิธีแต่งงานนั้น ท้าวกุเรปันกับ
ท้าวดาหา ก็ดูพอใจมากกว่าโกรเคืองจริงจัง เพราะไม่ต้องการให้บุษบาแต่งงานกับจรกาอยู่แล้ว แต่การที่
ท้าวดาหายกนางบุษบาให้จรกาก็เพราะความแค้นที่ถกลบหลู่ศักดิ์ศรี
ู
้
นอกจากนี้ก็ยังมีความรักระหว่างพี่น้อง ซึ่งเป็นความรักที่แน่นแฟนซาบซึ้งไม่น้อยกว่าความรักระหว่าง
หญิงชายเลย การบรรยายให้เห็นความรักอย่างน่ารักน่าเอ็นดูอย่างลึกซึ้ง มีปรากฏในเรื่องอิเหนามากกว่าเรื่อง
อื่น ๆ ทำให้รู้สึกอ่อนหวานและจับใจผู้อ่านผู้ดู เช่นความรักระหว่างอิเหนากับวิยะดา อิเหนากับสังคามาระตา
อิเหนากับสียะตรา บุษบากับสียะตรา บุษบากับวิยะดา เป็นต้น
การเดินทางผจญภัยเพอหาประสบการณ์ หรือ การมะงุมมะงาหรา สำหรับเรื่องอเหนามีศัพท์บัญญัติ
ิ
ื่
ไว้โดยเฉพาะสำหรับการเดินทางผจญภัย เพื่อหาประสบการณ์ของตัวละคร ซึ่งเป็นแนวคิดที่ปรากฏของใน
วรรณคดีไทยส่วนมาก ตัวละครฝ่ายชายจะต้องออกเดินทางไปตามที่ต่าง ๆ และมีการผจญภัยในระหว่าง
การเดินทาง เหตุการณ์ในเรื่องอิเหนาเป็นที่น่าสนใจมากตั้งแต่ที่อิเหนาเดินทางไปเมืองหมันยา ต่อมาก็มี
การเดินทางออกไปผจญภัยในรูปลักษณ์ของปันหยี แต่น่าสังเกตว่าตัวละครเด่น ๆ ในเรื่องอิเหนา ล้วนแต่เป็น
ตัวละครที่จะต้อง “มะงุมมะงาหรา” ทั้งสิ้น แม้แต่บุษบากับวิยะดาซึ่งเป็นตัวละครฝ่ายหญิงที่น่าจะได้ใช้ชีวิต
อย่างสุขสบายอยู่ในเมืองมากกว่า สำหรับการมะงุมมะงาหรานี้ มีทั้งการผจญภัยของตัวละครและการติดตาม
หากันระหว่างพี่กับน้อง สามีกับภรรยา จนในที่สุดก็ได้มาพบกับสมความปรารถนา
หน้า | 50
