Page 144 - 7. SINIF AKILLI DEFTER
P. 144
ünite5 İSLAM DÜŞÜNCESİNDE TASAVVUFİ YORUMLAR
(ALEVİLİK-BEKTAŞİLİK)
Hacı Bektaş Veli, 1209 yılında Horasan’ın önemli kültür merkezlerinden
kıs a biri olan Nişabur’da dünyaya gelmiştir. Küçük yaştan itibaren İslami ilimle-
kısa
a
kıs ri öğrenmiş, tasavvuf yolunda ilerlemiştir. Hoca Ahmet Yesevi’nin yönlen-
kısa
dirmesiyle Horasan’dan ayrılmış Anadolu’ya gelmiştir. Onun türbe hâline
getirilen kabri, günümüzde Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesindedir.
Alevi: Hz. Ali’yi seven ve
onun taraftarı olan kimselere Hacı Bektaş Veli, Selçukluların siyasi hâkimiyetinin kaybolduğu dönem-
denir. de yaşamıştı. Bu zor dönemde halka birlik ve beraberlik mesajları ver-
miş; sevgi, saygı ve anlaşıylı olmayı ön plana çıkarmıştı. Hacı Bektaş Veli,
Alevilik: Peygamber Efendi- Makâlât adlı eserinde İslam’ın inanç esaslarını tek tek sayar ve bunlara
mizin vefatından sonra Hz. iman edilmesinin zorunlu olduğunu söyler. “Şeriatın evvel makamı, iman
Ali’nin halife olmasını isteyen getirmektir...” diyerek imanın ne denli önemli olduğunu ifade eder. İman
ve Hz. Ali’yi sahabelerin en sahibi kişilerin, inandıkları değere uygun bir hayat yaşamaları gerektiğini
önemlisi olarak gören düşün- de belirtir.
ce akımıdır. Alevilik-Bektaşilikte, Hz. Ali ile ehl-i beyte sevgi ve saygı gösterilmesi çok
Bektaşilik: Türk-İslam dü- önemlidir. Alevi-Bektaşiler, “ehl-i beyti ve Hz. Ali evladını sevme, onlara
şünürü Hacı Bektaş-ı Veli’nin bağlılık gösterme, bunları sevmeyenlerden de uzak durma” ilkesine sıkı
görüş ve düşüncelerine daya- sıkıya bağlıdırlar. Alevilik-Bektaşilikte, Hz. Ali’nin soyundan gelen on iki
nan tasavvuf ekolüdür. imama da sevgi ve saygı duyulmuştur.
Bu iki düşünce akımı Hz. Ali,
Ehl-i Beyt ve on iki imam sev- 1 Kur'an'a uygun davranışlar göstermek
gisini temel aldıkları için za-
manla birlikte anılmaya baş- 2 Ehl-i beyte saygı duymak
lamıştır.
Alevi-Bektaşiler Hz. Ali’nin 3 Ahlak ilkelerini esas almak ve yaşamak
soyundan gelen on iki imama
da büyük saygı gösterir ve On Kelime-i tevhidi çok söylemek
iki imamın yolundan gidilmesi 4
gerektiğine inanırlar. Kalpte düşmanlığa yer vermemek
Alevilik-Bektaşilikte, İslam di- ALEVİLİK - BEKTAŞİLİĞİN ÖNEMLİ İLKELERİ 5
ninin inanç esaslarına ve ibadet Sır saklamak
ilkelerine önem verilmesi esas- 6
tır.
7 İnsanların kusurlarını örtmek
8 İnsana değer vermek
9 Doğru sözlü ve dürüst olmak
Hz. Ali “Tavaf-ı Kâbe’nin gerçi çoktur sevabı ey Mevlâ,
Alevilik ve Gönül Allah’ın evidir, çün tavaf etmek onu evlâ.”
Ehl-i Beyt Bektaşiliğin Nesimi Divanı
Ortak Yönü
Bu beyitte Nesimi, “Ey Allah’ım! Kâbe’yi ta-
On iki imam vaf etmenin sevabı çoktur gerçi ama gönül
sevgisidir. Nesimi
Allah’ın evidir, dolayısıyla insanların gönlünü
hoş etmek de çok faziletli bir davranıştır.” demektedir.
144 7. Sınıf Yeni Nesil Akıllı Defter