Page 23 - Okuma Kültürü_Kültür ve Edebiyat Bülteni_Neat
P. 23
31 MART 2025 / VESSELAM GAZETESİ ÖZEL SAYI / 5 OKUMA KÜLTÜRÜ
Okuma Kültürü Üzerine İyi Örnekler-1
1.Bookstart (Kitapla Başla) EURead’in hali hazırda Avrupa çapında okuma ve
Bookstart, Birleşik Krallık’ta 1992 yılından beri yürütülen bir okuryazarlık konusunda gerçekleştirdiği eylemlerden
projedir. Bu proje Book Trust okuma derneği tarafından bazıları aşağıdadır:
yürütülen dünyanın ilk ulusal kitap hediye programıdır. Birçok EURead ülkesinde “Book Start” gibi kampanya
ve uygulamalarla erken çocukluk okuryazarlığı
Projenin temel amacı, çocukların doğduğu andan itibaren programlarının benimsenmesi yoluyla,
kitapla tanışmalarını sağlamak, okumaya karşı ilgilerini Aile okuryazarlığı programlarının geliştirilmesi
uyandırmak için ailelere materyal desteği ve rehberlik yoluyla, Avrupa çapında “Sesli Okuma, Birlikte
etmektir. Okumak” gibi kampanyalar aracılığıyla,
Pan-Avrupa kampanyası aracılığıyla “Avrupa Okuyor”
Bookstart kütüphaneciler ve sağlık çalışanları aracılığıyla 0- gibi “Etkin kütüphane uygulaması” ile Kültür ve Turizm
12 aylık arası bebeklere “Kitaba Başlangıç” paketi hediye Bakanlığı’na bağlı halk kütüphanelerinin bilgilerine,
etmektedir. Paketin içinde çocuklar için iki kitap, tekerleme kütüphanelerde gerçekleştirilen etkinlik bilgilerine
kitabı ve bu süreçte rehberlik edecek bir broşür ulaşılabilmekte; kitap taraması yapılabilmekte ve e-kitap
bulunmaktadır. 3- 4 yaşındaki çocuklar için “Hazine Sandığı” okunabilmektedir.
adında bir çanta hazırlanmakta ve çocuklara verilmektedir.
Ayrıca görme, işitme engelliler ve bedensel engeli bulunan
öğrenciler için onlara uygun Bookstart paketleri ile destek 3. Big Read(Büyük Okuma)
olunmaktadır. İngiltere’deki Kingston Üniversitesi’nde gerçekleştirilen
bir proje olan Big Read, toplu okumaya dayalı bir
Bu projede temel anlayış çocukların erken yaşta kitaplarla girişimdir.
tanışmalarını sağlayarak onlara eğitsel, kültürel, sosyal ve
duygusal olarak fayda sağlamaya çalışmaktır. Aileleri de İlk olarak 2015 yılında yapılan Büyük Okuma,
kitaplarla yapılabilecek etkinlikler hakkında bilgilendirerek öğrencilerin üniversiteye gelmeden önce kendilerini
ve bilinçlendirerek onları teşvik etmektir. Ayrıca kuruluşun burasıyla ilgili daha iyi hissetmelerini sağlamayı ve
ağ sayfası aracılığıyla çocukların gelişim düzeyine uygun burada bulunan personel ve öğrenciler arasında bağ
olarak şiirler, tekerlemeler, şarkılar, danslar, farklı kurmayı amaçlamıştır.
etkinliklerle ve yaş seviyesine uygun kitap önerileri ile
çocuklara okula başlamadan onların kitapla tanışmasını Proje üç üniversiteyle daha paylaşılmış; tümünde aynı
sağlamaktır (BookTrust, 2000). kitap kapağı kullanılmış; sadece kapakların üzerinde
kendi üniversitelerinin amblemleri yer almıştır.
Bu uygulama dünya genelinde çoğu gelişmiş ülkeler olmak
üzere, farklı isimlerle 22 ülkede uygulanmaktadır. Bu ülkeler 4. Book Aid
İngiltere’deki uygulamaları örnek almışlardır. Bookstart Yasal statüsü “Charity Organization” (Yardım Derneği)
isteyen ülkelerle işbirliğine gitmekte, onlara her konuda olan Book Aid kitap bağışı ve kütüphane geliştirme
rehberlik yapmakta ve materyal konusunda destek konusunda uluslararası çalışan öncü bir yardım derneği.
sağlamaktadır. Derneğin ana inancı “Kitap hayatı değiştirir”.
2. EURead Book Aid’in kitaba ulaşımı kolaylaştırmaya çalıştığı
EURead 2000 yılında kurulan EURead, okumanın, yerlerin başında okullar, halk kütüphaneleri, eğitim
günümüzün medya odaklı ve kültürel çeşitlilik içeren konusunda çalışan diğer dernekler, sivil toplum
toplumuna tam katılım için bir ön koşul olduğuna inanan, kuruluşları ve hapishaneler geliyor. Kitaplar Afrika’daki
Avrupa’da okumayı teşvik eden 22 Avrupa ülkesinden 33 ve bazı Doğu (Asya) ülkelerindeki üniversitelere,
kuruluştan oluşan bir konsorsiyumdur. Bu topluluğa bağlı her yüksekokullara, eğitim fakültelerine, tıp fakültelerine de
kuruluş bilgisizlikle mücadele eden ve okumayı teşvik eden gönderiliyor, şu sıralar ayrıca mülteci kamplarına destek
program ve projelerle, kendi ülkesinde toplumsal farkındalık vermeye odaklanılıyor.
oluşturmaya çalışmaktadır.
https://okuyayplatformu.com/onerilerimiz/iyi-ornekler
Aksoy, E. ve Yıldız, M. (2024). Dünyada okuma alışkanlığı geliştirmeye yönelik uygulamalar. Ahi Bilge Eğitim Dergisi
(ABED), 5(1), 16-32
SAYFA 23
Karşıyaka Hacı Fatma Bodur Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Kültür ve Edebiyat Bülteni