Page 2 - 05- Táo bón

l
788 Ch. 18 • Bệnh lý đường tiêu hóa
àûúåc tiïëp tuåc bùçng paromomycin 500 mg uöëng 3 lêìn/ngaây trong 7 ngaây, hoùåc
iodoquinol 650 mg uöëng 3 lêìn/ngaây trong 20 ngaây àïí àiïìu trõ keán.
∙ Àiïìu trõ nhiïîm Giardia göìm metronidazole 250 mg uöëng 3 lêìn/ngaây tûâ 5 àïën 7
ngaây, hoùåc tinidazole 2 g liïìu duy nhêët. Quinacrine 100 mg uöëng 3 lêìn/ngaây trong
7 ngaây, laâ daång thuöëc thay thïë.

LƯU Ý ĐẶC BIỆT
Tiêu chảy ở bệnh nhân HIV
∙ Caác taác nhên gêy nhiïîm truâng cú höåi nhû Cryptosporidium, microsporidium,
cytomegalovirus (cytomegalovirus–CMV), phûác húåp Mycobacterium avium vaâ
Mycobacterium tuberculosis, coá thïí gêy tiïu chaãy úã bïånh nhên HIV giai àoaån
muöån (CD4 <50 tïë baâo/µL). Trong àoá, C. difficile laâ vi khuêín gêy bïånh phöí biïën
nhêët (Gut 2008;57:861).
∙ Nguyïn nhên khaác gêy tiïu chaãy trong nhoám bïånh nhên naây bao göìm nhiïîm truâng
hïå sinh duåc (giang mai, lêåu, chlamydiosis, herpes simplex virut [herpes simplex
virus–HSV]) vaâ nhiïîm truâng hoa liïîu khaác (amebiasis, salmonella, shigella).
Lymphoma ruöåt vaâ sarcoma Kaposi cuäng coá thïí gêy tiïu chaãy.
∙ Xeát nghiïåm phên (trûáng vaâ kyá sinh truâng, nuöi cêëy), nöåi soi sinh thiïët vaâ xeát
nghiïåm huyïët thanh coá thïí giuáp chêín àoaán nguyïn nhên. Àiïìu trõ bao göìm àiïìu trõ
àùåc hiïåu nïëu taác nhên gêy bïånh àûúåc xaác àõnh; caác biïån phaáp àiïìu trõ triïåu chûáng
trong trûúâng húåp tiïu chaãy khöng roä cùn nguyïn.
∙ Boã soát taác nhên gêy bïånh thûúâng gùåp úã nhûäng trûúâng húåp tiïu chaãy khöng chêín
àoaán àûúåc nguyïn nhên. Thuöëc, thuöëc khaáng sinh, HIV laâ caác taác nhên gêy bïånh,
röëi loaån thêìn kinh tûå àöång, vaâ nhu àöång bêët thûúâng coá thïí goáp phêìn gêy bïånh.

Táo bón

ĐẠI CƯƠNG

Định nghĩa
Taáo boán laâ tònh traång àaåi tiïån khöng thûúâng xuyïn (vaâ thûúâng khöng hïët phên), àöi
khi bïånh nhên phaãi cöë rùån vaâ ài ngoaâi phên daång viïn.

Nguyên nhân
∙ Sûå thay àöíi thoái quen àaåi tiïån coá thïí laâ nguyïn nhên cú hoåc, trûúâng húåp taáo boán
lêu daâi nhiïìu khaã nùng do chûác nùng.
∙ Thuöëc (nhû caác thuöëc nhoám cheån canxi, thuöëc phiïån, thuöëc khaáng cholinergic,
sùæt, bari sulfat) vaâ caác bïånh toaân thên (nhû àaái thaáo àûúâng, suy giaáp, xú cûáng toaân
thên, loaån dûúäng trûúng lûåc cú) coá thïí laâ nguyïn nhên.