Page 7 - gg

Tembang Macapat umume yasane Prabu Dewawasesa, yaiku

Prabu Banjaransari ing Sigaluh rikala taun Jawa 1191 (sajrone, 1958:5)

lan ngrembaka wiwit jaman Jawa Pertengahan. Tembang Macapat

minangka salah sijine metrum tembang asli Nuswantara saka Jawa

amerga wis uwal saka prabawane

tembang metrum manca (India,

kayadene kakawin). Saliyene iku,
BAUSASTRA
tembang Macapat uga dienggo
Jawa-Indonesia
sajrone riptan sastra sing isine

dumadi: terdiri atas
maneka werna, kayadene babad,
gagrag: gaya
wulang, primbon, kawruh,
kaprabawan: terpengaruh
susastra, sekar sumawur, lan kaiket: terikat

sapiturute. pada: bait

paugeran: aturan

2. Macapat: Teges lan Jinise pedhotan: penjeda

panganggep: pendapat
Tembang Macapat miturut
titikan: ciri-ciri
teori sastra, klebu jinise folk song

utawa tembang rakyat.

Tetembungan (istilah) “macapat” minangka cekakan saka “maca papat-

papat”, amerga carane maca tembang macapat kasebut kanthi medhot

patang wanda saben gatra/barise. Penganggep sing kaya mangkono

pancen bener, nanging ora kabeh bisa diwaca kanthi pedotan sing netep

patang wanda kaya mangkono.
Tembang Macapat yaiku salah sijine jinis puisi Jawa gagrag anyar

sing kaiket paugeran. Titikane tembang macapat kasebut yaiku:
1. klebu jinise sastra pinathok (puisi),

2. nduweni paugeran guru watak, guru gatra, guru wilangan, lan guru
lagu, lan

3. dilagokake nganggo kagunan swara (mawa wirama tartamtu).

4