Page 395 - เมืองลับแล(ง)
P. 395
จากนั้น พระญาติโลกราชจึงเสนอให้เจ้าหมื่นลกนครมาอยู่กับพระองค์ที่เชียงใหม่ โดยกล่าวว่าหาก
ู
“อาว” เคยได้รับผลประโยชน์อย่างไรในนครลำปางนั้นก็จะได้อย่างนั้นในนครเชียงใหม่ หมื่นลกนครจึงทลว่า
ิ
้
หากจะให้ตนมาอยู่กับเจาเหนือหัวแล้ว “ข้าจักขอพอร ๔ อัน” คือขออำนาจสทธิ์ขาด ๔ ประการ ซึ่งพระญาต ิ
โลกราชก็ตอบตกลงตั้งแต่ยังไม่ได้ยินเงื่อนไขนั้นคือ
๑. ทหารหรือคนจากแคว้นอื่นเข้ามาซ่อนตัวอยู่กับข้าราชการฝ่ายหน้าหรือฝ่ายในของเชียงใหม่ ก็จก
ั
ขอประหารผู้นั้นทิ้งให้ปรากฏเป็นที่ชัดเจน
ู
๒. หากเสนาผู้ใหญ่มีมตตัดสินคดีแก่ผใดแล้ว แต่บุคคลนั้นยังไม่ยอมยุติและนำความไปกราบบังคมทล
ู้
ิ
อีก ก็จักฆ่าทิ้ง
๓. คนผู้น้อยมีคดีความแต่ไม่แจ้งแก่ตน คงดื้อแต่จะนำเข้ากราบทูลเท่านั้น ก็จะฆ่าทิ้ง
๔. “ส่วยเชา” คือทรัพย์สินที่ต้องส่งมอบตามปกติและที่ต้องส่งมอบตามโอกาสที่เรียกนั้น ให้มอบไว้กับ
นายแคว้น และให้เรียกเก็บจากนายแคว้นอีกต่อหนึ่ง
1
เมื่อพระญาติโลกราชยินยอมตามข้อเสนอ เจ้าหมื่นลกนครจึงมารับราชการที่เมืองเชียงใหม่ แล้วมี
พระราชดำริให้เรียก “อาว” คือ หมื่นลกนคร พระราชทานพระยศเป็น “หมื่นสามล้าน” เรียกชื่อว่า “หมื่นลก
็
ู้
สามลาน” และอยู่ในฐานะข้าราชการผใหญ่ผู้มีอาญาสิทธิ์เดดขาดครองกำลังอยู่คุ้มครองพระญาติโลกราชอยู่ใน
้
นครเชียงใหม่ ราชบัลลังก์ของพระญาติโลกราชจึงมีความมั่นคงมากขึ้นในคราวนี้
หลังจากนั้นหมื่นลกสามล้านได้ขอพระราชานุญาตให้นำกำลังทัพจัดขบวนไปรับพระญาสามฝั่งแกน
ั
์
พระราชบิดาที่ประทับที่เมืองสาดให้กลบมาอยู่ในเมืองเชียงใหม่ ครั้งนั้นเมื่อท้าวช้อย ผู้เป็นพระราชโอรสองคท ี่
๑๐ ผู้ครองเมืองฝางได้รู้ข่าวว่าพระเชษฐาได้ส่งพระราชบิดาอยู่เมืองสาดจึงไปพาพระราชบิดามาประทับอยู่
ด้วยกันที่เมืองฝางและจะชิงราชสมบัติคืนถวายพระราชบิดา หมื่นลกสามล้านให้หมื่นหานนครไปเชิญพระญา
ิ
้
สามฝั่งแกนในเมืองสาด แต่เมื่อไปค้นเมืองดูไม่พบว่าพระญาสามฝั่งแกนอยู่เมืองสาดแล้ว ได้ถูกท้าวชอยเชญไป
้
้
ี
ั
อยู่เมืองฝางแล้ว พระญาติโลกราชจึงให้หมื่นลกสามลานจดทัพไปตเมืองฝาง เมื่อเข้าเมืองฝางไดจงเชญพระญา
ิ
ึ
สามฝั่งแกนเสด็จกลับมาเชียงใหม่ ส่วนท้าวช้อยหนีไปอยู่เมืองเทิงกับหมื่นเชริงสามไขรหาน แล้วกองทัพของ
หมื่นลกสามล้านได้ไปตีเมืองเทิง จนท้าวช้อยได้สิ้นพระชนม์ในเมืองเทิงแล้วหมื่นเชริงสามไขรหานได้หนีไปพึ่ง
ี่
สมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๒ (เจ้าสามพญา) (พ.ศ. ๑๙๖๗ – ๑๙๙๑) แล้วได้ยกทัพขึ้นมาทเมืองลำพูน เมื่อ
จับตัวหมื่นเชริงสามไขรหานได้ก็ได้ประหารแล้วส่งหัวหมื่นเชริงใส่แพหยวกไหลไปหาทัพอยุธยา และได้ขับไล ่
ทัพอยุธยาไปได้สำเร็จ เมื่อหมื่นลกสามล้านนำทัพกลับถึงเมืองเชียงใหม่แล้ว พระญาติโลกราชจึงชื่นชมยิงนัก
่
้
นับเป็นศึกครั้งสุดท้ายของหมื่นลกสามลาน จากนั้นก็ไม่ปรากฏบทบาทของหมื่นลกสามลานอีกเลย ทำให้เข้าใจ
้
ว่าหลังจาก พ.ศ. ๑๙๘๕ ไม่นานท่านก็ได้สิ้นพระชนม์ที่เมืองเชียงใหม่
1 นายแคว้น คือ ตำแหน่งกำนันในปัจจุบัน
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๑๑
