Page 56 - เมืองลับแล(ง)
P. 56
ลับแลในศรีอยุธยาใหม่ (กรุงรัตนโกสินทร์)
ิ
์
เมื่อสมเด็จเจ้าพระยามหากษัตริยศึกฯ (ทองดวง) ปราบดาภิเษกเป็นพระมหากษัตรย์ เมื่อ พ.ศ.
้
้
ุ
ี
ุ
ั
้
๒๓๒๔ พระนามว่า สมเด็จพระพทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช (รชกาลที่ ๑) ได้ยายราชธานจากกรง
ธนบุรทางฝั่งตะวันตกของแม่นำเจ้าพระยามาทางฝั่งตะวันออก สถาปนาพระนครใหม่แห่งนว่า
้
ี
ี้
ุ
ุ
ื้
กรงเทพมหานครบวรรัตนโกสินทร์มหินทรายทธยามหาดิลกภพนพรัตน ราชธานีบุรีรมย์ นบเป็นการฟน
ั
อยุธยาขึ้นใหม่อย่างเป็นทางการ
ุ
์
หลังจากที่พระเจ้าปดุงเป็นกษัตรยครองกรงอังวะของพม่าได้ยกทัพมาทำสงครามกับแผ่นดิน
ิ
ั้
ึ
ี
ิ
ิ
สยามเป็นศกครงใหญ่ในปี พ.ศ. ๒๓๒๘ ทรงจัดให้หวุ่นยสะโตศรมหาอุชนาเป็นแม่ทัพยกพลมาทาง
เมืองเชียงใหม่ หลังจากตีเมืองนครลำปางได้แล้ว ให้ เนมโยจิส ปลัดทัพเป็นแม่ทัพเมื่อมาถึงเมืองลับแล
ู
ี
ุ
ิ
ก็เข้าตีเมืองลับแลได้ แล้วไปตเมืองพจิตร เมืองพไชย เมืองศโขไทย เมืองสวรรคโลก เมืองบ้านตาก
ิ
เมืองพษณุโลก ได้ทุกเมือง ขณะนนกองทัพฝ่ายไทยยกขึ้นมาถึงเมืองพษณุโลกรบพงกันยงมิรแพชนะ
ิ
ิ
ั้
ุ่
ู้
ั
้
ิ
่
ั้
ั
ี
พระเจ้ากรงอังวะจึงให้ถอนทัพกลับจากเมืองพษณุโลกถอยไปยงเชยงใหม่ จากนนเคลือนทัพไปรวม
ุ
19
ั้
ุ
ิ
ั
ี
ู่
ิ
ี
้
กับหวุ่นยสะโตศรมหาอุชนาแม่ทัพใหญ่ถอยไปตงอยที่เมืองเชยงแสน และยงพองกับเหตการณ์ใน
ค่าวคนยอง รจนาโดย ศรีวิไชยา ได้บอกว่า กองทัพพม่าที่เมืองเชียงแสนและชาวยองไดยกทัพผ่านเมือง
้
แพร่ – น่าน – ลับแลง ก่อนเข้าตีเมืองสุโขทัย
ครั้งนั้นเมืองเชียงแสนแตก
้
ุ
เมื่อ พ.ศ. ๒๓๔๕ พระบาทสมเด็จพระพทธยอดฟาจุฬาโลก รัชกาลที ๑ ไดรับใบบอกจากพระ
้
่
ยากาวิละ เจ้าเมืองเชยงใหม่ ว่าทัพพม่าได้เข้ามาตเมืองเชยงใหม่ จึงโปรดเกล้าฯ ให้ สมเด็จกรม
ี
ี
ี
้
ิ
ั
พระราชวังบวรสถานมงคล (บุญมา), สมเด็จพระเจ้าหลานเธอ เจ้าฟากรมหลวงเทพหรรกษ์ (ตนราช
้
สกุล เทพหัสดิน), พระยายมราช (ทองอิน) คุมคนเมืองเหนอ ๘ หัวเมืองทัพ ๑ เจ้าอนคุมพลลาว
ุ
ื
ั้
เวียงจันทน ทัพ ๑ รวม ๒ ทัพ ในคราวนนสมเด็จกรมพระราชวังบวรสถานมงคล (บุญมา) เมื่อเสด็จ
์
มาถึงเมืองเถินทรงพระประชวรพระโรคนิ่วมิได้บัญชาการทัพต่อ แต่ทรงพักอยู่ที่เมืองเถินแล้วให้สมเด็จ
้
ั้
ั้
เจ้าฟากรมหลวงเทพหรรกษ์ บัญชาการรบแทน ในการเข้ารบพม่าที่เมืองเชยงใหม่ ในครงนนพระยา
ี
ั
ิ
พิชัย (โต) เป็นคนหาญกล้าจึงร้องว่า ไลฟันไล่แทงเถิดแตกดอกพระยาพชัยก็นำกองทัพเข้าไล่บุกบั่นฟน
่
ิ
ั
ี
ั
ั
ิ
แทงเข้าไปก่อน นายทัพนายกองก็ตามกองทัพพระยาพชยเข้าไปไล่ฟนพม่า พม่าสู้ไม่ได้วิ่งหนเข้าค่าย
19 มหาราชวงษ์พงศาวดารพม่า. หน้า ๓๙๐.
เมืองลับแล(ง) ประวัติศาสตร์และข้อค้นพบใหม่
หน้า ๔๔
