Page 81 - เมืองลับแล(ง)
P. 81
ั
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยหัว รชกาลที่ ๕ เสด็จเมืองลับแล เมื่อ วันที่ ๒๔
ู่
ุ
ตลาคม พ.ศ. ๒๔๔๔ ปรากฏใน พระราชหัตถเลขา คราวเสด็จมณฑลฝ่ายเหนือ ในรัชกาลที่ ๕
54
ฉบับที่ ๑๗ ดังว่า
้
้
วันที่ ๒๔ เวลาเช้า ๑ โมง ไดขึ้นม้าเจ้านครลำปางไปตามถนนริมนำแล้วเลี้ยวขึ้นถนน
้
ั้
่
อินทรคีรไปยงเมืองลับแล ระยะทาง ๒๐๐ เส้น เศษ ตงแตรมนำขึ้นไปเปนที่นำท่วม
ี
ั
้
ิ
แลเปนป่าแดง แล้วจึงถึงป่าไม้ซึ่งเปนที่ร่มมากกว่าแจ้ง ป่าไม้รมถนนนเขาไดห้ามไว้
้
ิ
ี้
ข้างละ ๕ เส้น ไม่ให้ผู้ใดตัด พอออกจากป่าก็ถึงพลับพลาเมืองลับแล แลเห็นภูเขา
้
ั้
ื
ั้
่
ั้
ั้
ตงเปนเทือกยาวที่ปากถนนนนก็มีบ้านเรอนตงขึ้นมากมายหลายหลัง ตงแตพอพน
์
จากป่านไปภูมิประเทศก็เปลียน แลดูเหมือนประเทศชวาในมณฑลเปรยงคาร ถนน
ี
ี้
่
ิ
้
ผ่านไปในท้องนา มีสายนำไปรมทางบ้างข้ามไปบ้าง เปนนำซึ่งปิดด้วยฝายให้ล้นมา
้
้
ั้
ตามลำราง เมื่อจะเปิดเข้านาแห่งไหนก็ตงทำนบเล็ก ๆ ให้นำล้นขึ้นถึงนาได้ เมื่อนำ
้
ั่
้
้
มากไปก็ไขเปิดให้ไปเสียได ตนเข้าในท้องนาอ้วนลั่งแลรวงใหญ่งามสพรงสุดสายตา
่
ั
ู
ี้
ั้
ดีกว่าที่ชวาเปนอันมาก แตกระนนพวกราษฎรยงพกว่าปีนฝนนอยไปไม่งามเหมือน
้
้
เมื่อปีกลาย การที่ฝนนอยไปฤๅมากไป ไม่เปนอันตรายถึงทำให้เสียเข้าในนานนเลย
ั้
คงจะไดเข้าอยเสมอ เว้นไว้แต่ถ้าฝนงามดีกอเข้าก็ยงใหญ่งามมากขึน เมื่อสุดที่นาก็
้
ู่
ิ่
้
ั
่
ี
ถึงหมู่บ้านซึ่งเปนสวนตนผลไม้ มีหมาก เปนตน ปลูกเยยดยดกันเตมแนนไปใน
้
็
้
ี้
่
้
่
หมู่บ้านเชนนก็คล้ายกันกับที่ชวา แตของเราดีกว่า ที่ล้วนแตเปนตนไม้มีผลทั้งสิน
้
่
ั้
ิ
แลเปนหมู่ใหญ่ ๆ กว่าที่ตามริมถนนก็กั้นรว แลปลูกเรือนเปนบ้าน ๆ ตดกันไป แปลก
่
ื
่
่
อยางเดียวแต่เพยงเรอนสูงกับเรอนตำเท่านั้น แตเปนเรอนหลังใหญ่ ๆ เสาโต ๆ ไม่มี
ื
ี
ื
ื
่
เรอนไม้ไผ่ เมื่อเข้าในหมู่บ้านแล้วก็กลับออกท้องนา เชนนนไปตลอดจนถึงเขาที่ว่า
ั้
ั้
ั้
่
การอำเภอตงที่เขาจำศลเปนเขายอม แตตงอยกลางทุ่งล้อมรอบงามดี เขาตง
่
ี
ั้
ู่
พลับพลารบบนยอดเขานั้น ซึ่งไดขุดเปนรางนำเดินรอบเขา แลมีทางขึ้นหลายสาย
้
ั
้
ขึ้นไดด้วยม้าบนพลับพลานั้นแลเห็นแผ่นดินรอบคอบ เปนที่งดงามมาก ราษฎรได้ตง
้
ั้
กระบวนแห่บ้องไฟ แลปราสาทผึ้ง มีช้างในกระบวนนนถึง ๒๕ เชือก ราษฎรได้ขึ้นมา
ั้
ทำเปนอันมาก แจกเสมา แลแจกเงินตามสมควร ไดปักหลักตรงกลางยอดเขานั้นไว้
้
ู่
้
ื่
เพอจะสรางลับแล มีซุ้มนอยด้วยศลาแลงอันมีอยมากในแถบนน แล้วจะเชิญพระ
้
ิ
ั้
เหลือซึ่งจะได้สร้างขึ้นใหม่ด้วยทองชนวนพระชินราช ซึ่งหล่อใหม่ตามแบบองค์
54 พระราชหัตถเลขา คราวเสด็จมณฑลฝ่ายเหนือ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๖๕. หน้า ๔๒ – ๔๕.
เมืองลับแล(ง) ประวัติศาสตร์และข้อค้นพบใหม่
หน้า ๖๙
