Page 290 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 290
ศูนย์กลาง ยุบการปกครองของเจ้าเมืองฝ่ายเหนือแคว้นสุโขทัยเดิม จากที่ฝ่ายสุโขทัยถูกแบ่งอำนาจการ
ปกครองเป็น ๔ ส่วนตามเมืองสำคัญมาตั้งแต่รัชกาลก่อนคือ
(๑) เมืองสุโขทัย ให้สิทธิ์กับ สมเด็จรามราชาธิราช (พญาราม)
(๒) เมืองเชลียง ให้สิทธิ์กับ พระญาศรียศราช (พญาเชลียง)
(๓) เมืองสองแคว ให้สิทธิ์กับ พระมหาธรรมราชาธิราช ที่ ๔ (พญาบาล)
(๔) เมืองกำแพงเพชร ให้สิทธิ์กับ พระญาแสนสอยดาว
การสูญเสียอำนาจทางการปกครองและความเป็นเอกภาพของรัฐสุโขทัยเดิมเหนือดินแดนลุ่มแม่น้ำปิง-
้
ยม-น่าน หรือ เหนือตอนล่าง ทำให้เกิดการแบ่งฝ่ายทางการเมืองหลังจากสมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๒ (เจา
สามพญา) สวรรคต
ดังจะเห็นจากกรณีที่พระญายุทธิษฐิระ เจ้าเมืองสองแควองค์ใหม่แสดงความไม่พอใจกับการปฏรูปการ
ิ
ื่
้
ปกครองของฝ่ายกรุงศรีอยุธยา จึงนำมาสู่การเชอมโยงทางสงคราม ศึกพระเป็นเจ้าแห่งสามโลก ระหว่างเจา
พระญาติโลกราช แห่งล้านนาเชียงใหม่ กับสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ แห่งกรุงศรีอยุธยา ในที่สุด
่
ี่
การขยายอิทธิพลของเจ้าพระญาติโลกราชมาในพื้นทเหนือตอนล่าง ตั้งแต่ พ.ศ. ๑๙๙๔ จึงส่งผลตอ
การเมืองท้องถิ่น วัฒนธรรมที่ตกทอดอยู่ในพื้นที่ด้วย
มหาสรีธัมมติโลกราชะ : ติโลกราชกับอำนาจเหนือดินแดนเหนือล่าง
หน้า ๒