Page 342 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 342
(๑) “ วังกองหาน ” นั้นอยู่บริเวณใด เมื่อสังเกตคำว่า “ วัง ” หมายถึง บริเวณที่มีห้วงน้ำลึก กับคำว่า
“ หาน ” แปลว่า ทหาร,เข้มแข็ง,แข็งแกร่ง จึงควรเป็นคำว่า “วัง – กองหิน”
อนึ่งเมื่อพิจารณา ธัมม์หมายเลข ๒๑ พละสังขยา ผูก ๒ พบที่วัดท้องลับแล ตำบลฝายหลวง อำเภอ
่
ั
ลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ บรรทัดที่ ๓ ระบุว่า “สามเณรคันธะบ้านคีรีสีลหัวนาดานอ่าย” แปลว่า สามเณรคนธะ
มีภูมิลำเนาอยู่บ้านคีรี(=เขา) สีล(=ศิลา คือ หิน) ตรงกับคำว่า ‘ภูเขาหิน’ และบ้านหัวนา อันเปน “ดาน หรือ
่
็
ิ
อ่าย” พบว่า บ้านหัวนา ตั้งอยู่ในท้องที่ของตำบลนานกกก อำเภอลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ และเป็นพื้นทตดกับ
ี่
ี่
บ้านชายเขาบก ตำบลนานกกก ที่พบแนวกำแพงอิฐยาวทชาวบ้านเรียกว่ากำแพงเมืองลับแล สันนิษฐานว่าคอ
ื
กำแพงด่าน ของเมืองลับแล สอดรับกับข้อความในใบลานที่กล่าวถึง ด่านอ่าย (คำว่าอ่ายเป็นคำลานนาแปลว่า
้
ี่
ด่าน) ติดกับด่านนี้มีลำน้ำ (วังน้ำ) คือ ห้วยแม่ชายเขาบก ไหลลงทิศใต้รวมกับห้วยกั้งทบ้านน้ำริด ตำบลน้ำริด
อำเภอเมืองอุตรดิตถ์ แล้วไหลลงสู่แม่น้ำน่าน
นอกจากนี้ เมื่อเดินทางผ่านด่านกำแพงอิฐเข้ามายังตัวเมืองลับแลจะต้องผ่าน “บ้านกองหิน” ในพื้นท ี่
ของตำบลฝายหลวง ซึ่งมีลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาที่ประกอบด้วยก้อนหินขนาดน้อยใหญ่ทับซ้อนกัน
ด้านล่างเขามีลำห้วย หรือ วังน้ำ ที่แทรกผ่านระหว่างภูเขาหินนี้ และชาวบ้านที่อยู่ในพื้นที่ยังเรียกร่องเขานี้ว่า
“คับช้าง” (ออกเสียงแบบล้านนาว่า กั๊บจ๊าง) เพราะในอดีตคือเส้นทางเดินช้างของชาวเมืองลับแล
ภาพลักษณะภูเขาที่ประกอบด้วยก้อนหินขนาดน้อยใหญ่ทับซ้อนกัน
มหาสรีธัมมติโลกราชะ : ติโลกราชกับอำนาจเหนือดินแดนเหนือล่าง
หน้า ๕๔