Page 396 - หนังสือเมืองลับแล(ง)
P. 396
ในคราวที่หมื่นเชริงสามไขรหาน ไปขอพึ่งพระบรมโพธิสมภารสมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๒ (เจ้าสาม
พญา) ท่านคงพาคนสนิทและคนในครอบครัวลงไปด้วย และ “นางเมือง” ของท่านคงพำนักในกรุงศรีอยุธยา
่
ต่อมาครอบครัวของหมื่นเชริงสามไขรหานคงถูกเนรเทศออกไปจากกรุงศรีอยุธยา ด้วยว่าทำให้พลศึกของฝาย
อยุธยาเสียไปมาก “นางเมือง” ภรรยาหมื่นเชริงสามไขรหานจึงได้ไปอยู่ในแถบเมืองสุราษฎร์ธานี ซึ่งพบ
หลักฐานเป็นศิลาจารึก เรียกว่า “จารึกวัดแวง” เป็นจารึกภาษาล้านนาที่อยู่ใต้สุดในแผ่นดินไทย อักขรวิธีใน
1
จารึกหลักนี้อยู่ระหว่าง พ.ศ. ๑๙๓๕ – ๑๙๗๐
้
จากข้อมูลในประวัติศาสตร์จะเห็นได้ว่า หมื่นลกนคร หรือ หมื่นลกสามล้าน มีชื่อปรากฏว่าเป็นเจา
เมืองลำปางมาตั้งแต่ พ.ศ. ๑๙๒๙ - ๑๙๘๕ เป็นระยะเวลากว่า ๕๖ ปี จึงเป็นไปไม่ได้ที่หมื่นด้งนครจะเป็น
บุคคลเดียวกับหมื่นลกนครท่านนี้ เมื่อเสร็จศึกคราวนี้นามของหมื่นลกสามล้านก็ไม่ปรากฏต่อไปอีก อาจเป็นไป
ได้ว่าหมื่นลกสามล้านมีเกณฑ์อยู่ในอายุมาก เพราะมีศักดิ์เป็น “เจ้าอาว” ของพระญาติโลกราช ในช่วงท่พระ
ี
ญาติโลกราชมีศึกสงครามมากขึ้นคงเจริญอายุถึง ๖๐ ปีแล้ว ไม่เหมาะแก่การออกศึก พระญาติโลกราชคงให้
2
ช่วยเป็นที่ปรึกษาราชการในเมืองเชียงใหม่อยู่มากกว่า และหลังจากนั้นท่านอาจสิ้นพระชนม์ในเมืองเชียงใหม่
3
อีกทั้งใน ตำนานพระแก้วมรกต ได้กล่าวถึงเหตุการณ์เกี่ยวกับพระแก้วมรกตหรือพระรัตนปฏิมา ว่า
เมื่อพระเจ้าติลกครองราชย์สมบัติในเมืองเชียงใหม่ พระรัตนปฏิมาได้ปรากฏขึ้นท่เมือง
ี
เชียงราย พระเจ้าติลกได้ยินเรื่องราวนั้นแล้วโปรดให้อัญเชิญพระรัตนปฏิมานั้นมาจากเมือง
เชียงราย พระรัตนปฏิมาไม่ประสงค์จะไปตามเส้นทางใหญ่จึงแสดงความอัศจรรย์โดยทำให้หนัก
ยิ่งขึ้น เล่ากันว่าในครั้งนั้นมหาชนใคร่จะอัญเชิญไปตามทางใหญ่ แต่ไม่อาจจะยกพระรัตนปฏิมา
่
นั้นขึ้นได้ เพราะในระหว่างทางใหญ่ไม่มี นครหลวง มีผู้ประสงค์จะอัญเชิญไปตามเส้นทางทีไปส ู่
เมืองนครเขลางค์ แล้วประดิษฐานไว้ในนครนั้น ในนครเขลางค์มีอำมาตย์ผู้หนึ่งชื่อ สุวรรณ
อำมาตย์ ครองราชย์สมบัติอยู่ พระเจ้าติลกมหาราชโปรดให้อัญเชิญพระรัตนปฏิมานั้นจากนครเข
ลางค์มาประดิษฐานไว้ที่เจดีย์หลวงซึ่งได้สร้างเสร็จแล้ว พระรัตนปฏิมานั้นปรากฏพระนามว่านคร
มณีปฏิมา เพราะเหตุที่เคยประดิษฐานอยู่ในนครเขลางค์มาแล้วและเพราะเหตุที่มาจากนครเข
ลางค์นั้นแล
1 วินัย พงศ์ศรีเพียร, เอกสารลำดับที่ ๗๑ จารึกวัดแวง จังหวัดสุราษฎร์ธานี : จารึกภาษาเหนือในภาคใต ใน ๑๐๐
้
เอกสารสำคัญ : สรรพสาระประวัติศาสตร์ไทย ลำดับที่ ๑๗, กรุงเทพฯ : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.), ๒๕๕๕,
หน้า ๑๑.
2 อุดม รุ่งเรืองศรี และเกริก อัครชิโนเรศ, พระญาติโลกราชะ : รวมบทความเพื่อร่วมฉลองสมโภช ในวาระ ๖๐๐
ปี ชาตกาลของพระเจ้าติโลกราช, เชียงใหม่ : โฮงเฮียนสืบสานภูมิปัญญาล้านนา, ๒๕๕๒หน้า ๑๑๐.
ั
์
3 พระรัตนปัญญาเถระ, แสง มนวิทูร (แปล), ชินกาลมาลีปกรณ, เนื่องในงานทำบุญอายุวฒนมงคลพระครูสุวัตถ ิ์
ปัญญาโสภิต (ครูบาปัญญาวชิระ) วัดแสนเมืองมาหลวง (หัวข่วง) จังหวัดเชียงใหม่, ๒๕๕๒, หน้า ๒๕๕ – ๒๕๖.
เจ้าหมื่นด้งนคร : ผีอารักษ์ และมายาคติทางประวัติศาสตร์
หน้า ๑๒
